Zeggen "Snowden heeft dingen erger gemaakt" is natuurlijk een prachtige kop boven een bericht, waar veel op zal worden geklikt (Deed ik ook). Robert Graham wil aandacht, en een punt maken. Dat is op deze manier gelukt. Ik denk dat hij wel gelijk zou kunnen hebben. Anderhalf jaar na Snowden worden er nog altijd wetten aangenomen die de overheids surveillance in ieder geval niet in lijken te perken. De reactie van Ivo Opstelten op zijn Big Brother Award stemt ook niet hoopgevend. De bewustwording is wel degelijk groter geworden. Maar als we zien hoeveel mensen daadwerkelijk anders handelen, tav bijv. grote amerikaanse internetbedrijven of duizenden gratis' app- en diensten aanbieders, dan valt de mate van gedragsverandering nog tegen. Hoe deze 'oorlog', om in Robert Grahams bewoordingen te blijven, zal verlopen is nog niet helemaal te voorspellen. Feit is dat er nu al meer en beter toegankelijke mogelijkheden zijn om je te 'wapenen' tegen al te nieuwsgierige overheidsdiensten of grote dataverzamelende ...