ICT-jurist Arnoud Engelfriet geeft elke week antwoord op een interessante vraag over beveiliging, recht en privacy. Heb jij een vraag? Stuur hem naar juridischevraag@security.nl.

Vraag: Ik las recentelijk op internet dat de nieuw gelanceerde fotodienst van Google, Google Photos, al je rechten opeist als je er besluit foto's te plaatsen. Nu vraag ik me af of dat eigenlijk wel rechtsgeldig is en of hier misschien iets tegen gedaan kan worden?

Antwoord: Als je foto’s of ander materiaal op een internetdienst plaatst, dan maakt die dienst kopietjes daarvan en verspreiden ze dat naar andere gebruikers. Dat lijkt logisch, maar er was ooit een advocaat die daar een probleem mee zag, want stel je voor dat een gebruiker dan zegt “dat mag helemaal niet, want ik heb er auteursrecht op” en een claim indient. Dus toen kwam er een "ik geef hierbij een licentie aan de dienst" in de voorwaarden.

Omdat iedereen elkaars voorwaarden kopieert, zat zo’n clausule al snel in álle voorwaarden. En de gevraagde licentie werd ook steeds breder, want stel je voor dat we in de toekomst iets gaan doen dat we nu niet doen, dan kunnen mensen zeggen dat de licentie dat niet omvatte. Of wat nu als we een screenshot van onze dienst in een reclamebanner opnemen en iemand ziet drie pixels van zijn foto, wat dan.

Dan krijg je dit soort zinnen:

When you upload, submit, store, send or receive content to or through our Services, you give Google (and those we work with) a worldwide license to use, host, store, reproduce, modify, create derivative works (such as those resulting from translations, adaptations or other changes we make so that your content works better with our Services), communicate, publish, publicly perform, publicly display and distribute such content. The rights you grant in this license are for the limited purpose of operating, promoting, and improving our Services, and to develop new ones.

En natuurlijk gaat iedereen die dan zo achterdochtig mogelijk lezen, want er stáát toch dat ze alles mogen. Ja, "limited purpose" maar beperkt tot het leveren, promoten en verbeteren en alles is wel als promotie of verbetering recht te praten. Plus, ontwikkeling van nieuwe diensten, ja zie je wel ze gaan gewoon je foto’s jatten. En dat is dan weer een leuk stukje voor je nieuwssite, bij voorkeur met "ze pakken je auteursrecht af" wat mij dan weer juridische krultenen geeft want dat kán helemaal niet, auteursrechten afstaan in algemene voorwaarden.

Afijn. Google komt natuurlijk met het persbericht - dat vast al klaar lag - met

Google Photos will not use images or videos uploaded onto Google Photos commercially for any promotional purposes, unless we ask for the user’s explicit permission.

Wat daar dan weer de waarde van is, kun je je afvragen. Enerzijds, het is een verklaring van het bedrijf via een officiële woordvoerder, dus dat is een bindende verklaring. Anderzijds, waarom stáát het er dan wel in de algemene voorwaarden, dat ze mogen "promoting our Services" met je foto?

Het lijkt me erg sterk dat ze dit ooit écht gaan doen, dat zeker. Maar de heisa is er ondertussen niet minder om. Dus waarom zet men dit toch steeds in de voorwaarden?

Arnoud Engelfriet is ICT-jurist, gespecialiseerd in internetrecht waar hij zich al sinds 1993 mee bezighoudt. Hij werkt als partner bij juridisch adviesbureau ICTRecht. Zijn site Ius mentis is één van de meest uitgebreide sites van Nederland over internetrecht, techniek en intellectueel eigendom. Hij schreef twee boeken, De wet op internet en Security: Deskundig en praktisch juridisch advies.