Cyberspionage en cyberaanvallen door Rusland vormen een bedreiging voor de economische veiligheid van Nederland, zo heeft D66 tijdens een recent beleidsdebat over de Internationale Veiligheidsstrategie laten weten (pdf). Ook het CDA maakt zich zorgen over cyberaanvallen vanuit Rusland.

Het debat ging over de verschillende dreigingen waar Nederland mee te maken heeft en hoe hierop gereageerd moet worden. "Onze economische veiligheid staat onder druk door de Russische cyberspionage en cyberaanvallen", zo stelde Herman Schaper, Eerste Kamerlid voor D66. Eerder had Ben Knapen van het CDA zijn zorgen al geuit. "De Russische strategie is er immers niet één van normale oorlogvoering. Nee, het werkt met speciale eenheden van binnenuit, het ondermijnt integriteit, het manipuleert minderheden en het gebruikt psychologische wapens en cyberaanvallen."

Om hier tegen te verdedigen zijn er volgens Knapen investeringen in stabiliteit en economische weerbaarheid nodig. "Het vereist investeringen in dingen die eerder op het Europese dan op het NAVO-terrein liggen. Laten we onszelf niets wijsmaken: in Amerika groeit de irritatie over het profiteursgedrag van Europese landen. Ook daarom is het goed dat Europa, en dus ook ons land, zich meer bekommert om een faire bijdrage aan de eigen veiligheid."

Defensieminister Hennis-Plasschaert benadrukte dat samenwerking tussen landen belangrijk is om dit soort dreigingen aan te pakken. "Het gaat namelijk allang niet meer over de verdediging van het stukje Nederlands grondgebied. Het gaat over grensoverschrijdende belangen, handelslijnen, grondstoffen en cyber. Om die belangen van de Nederlanders goed te dienen, moet je per definitie grensoverschrijdend samenwerken", zo liet ze weten.

Niet alleen Defensie is met 'cyber' bezig, ook Buitenlandse Zaken heeft het onderwerp op de agenda, aldus minister Koenders van Buitenlandse Zaken. "We zijn echt bezig met een herijking van het buitenlands beleid. Dat zie je aan de opening van nieuwe ambassades en de manier waarop Buitenlandse Zaken werkt op het terrein van cybersecurity, antiterreur, de Global coalition against terrorist financing en de hele 3D-benadering." Eind vorig jaar maakte ook de AIVD zich zorgen over de toename van economische cyberspionage. Volgens de geheime dienst zijn het met name inlichtingendiensten uit Rusland en China die zich hiermee bezighouden.

Onderzoeksraad

Deze week werd bekend dat de Duitse inlichtingendienst BfV vermoedt dat Rusland achter een aanval zit op de Nederlandse Onderzoeksraad die de ramp met de MH17 onderzoekt. Een vermoeden dat vorig jaar oktober al door het Japanse anti-virusbedrijf Trend Micro werd geuit. De onderzoekers van de virusbestrijder ontdekten in september een server die zich voordeed als een SFTP-server van de Onderzoeksraad. Twee weken later werd er ook een malafide VPN-server opgezet. Volgens de onderzoekers is het zeer waarschijnlijk dat deze servers zijn gebruikt om inloggegevens van de Onderzoeksraad te achterhalen. Of de aanval ook succesvol was is onbekend.