De Autoriteit Persoonsgegevens heeft een Jumbo-supermarkt in Alphen aan de Rijn een formele waarschuwing gegeven wegens de inzet van gezichtsherkenning. De supermarkt kwam vorig jaar wegens het gebruik van camera's met gezichtsherkenning in het nieuws. Na ophef werd het systeem in december vorig jaar uitgeschakeld, maar de supermarkt had de wens om het weer in te schakelen, zo meldt de AP.
De supermarkt gebruikte tientallen camera's om klanten in de gaten te houden en hun gezichten te scannen. Het Jumbo-filiaal zette de gezichtsherkenning naar eigen zeggen in tegen winkeldieven. Na berichtgeving in media over het systeem begin december 2019 vroeg de AP informatie op bij de eigenaar van de supermarkt. Die besloot het systeem op 8 december 2019 uit te schakelen.
Uit informatie die de supermarkt aan de privacytoezichthouder verstrekte bleek dat er de wens was om het systeem weer in te schakelen. "Het mag niet gebeuren dat deze supermarkt, of een andere winkel in Nederland, zomaar gezichtsherkenning inzet", zegt AP-vicevoorzitter Monique Verdier. "In de meeste gevallen is het gebruik van deze techniek buiten de huiselijke sfeer dan ook verboden. En dat is niet voor niets."
Volgens Verdier maakt gezichtsherkenning van mensen wandelende streepjescodes. "Elke keer als jij een winkel, stadion of evenementenhal met gezichtsherkenning binnenstapt, scant dat systeem jouw gezicht. Zonder dat te vragen. Door jouw gezicht in een zoekmachine te stoppen, zou zo’n systeem bovendien zó jouw gezicht kunnen koppelen aan je naam en andere gegevens. Bijvoorbeeld via een socialemediaprofiel", aldus de AP-vicevoorzitter.
"‘Zo'n systeem kan vervolgens bepalen wat het met die streepjescode moet. Ben jij een verdachte? Ben jij interessant als klant? En is het waardevol jouw koopgedrag in de gaten te houden om een profiel van te maken? Hangen we het land vol met gezichtsherkenningscamera’s, dan zijn we allemaal continu te volgen", voegt Verdier toe.
Gezichtsherkenning mag alleen worden ingezet als gefilmde mensen uitdrukkelijke toestemming hebben gegeven. Nu werden klanten volgens de supermarktondernemer wel gewaarschuwd dat de supermarkt gezichtsherkenning gebruikte, maar van uitdrukkelijke toestemming is dan geen sprake. "Het simpelweg binnenstappen van de supermarkt, onder het mom van 'wie zwijgt stemt toe', telt niet als toestemming", zegt Verdier.
Daarnaast is het gebruik van gezichtsherkenning toegestaan als dit noodzakelijk is voor authenticatie of beveiliging, maar alleen waar het gaat om een zwaarwegend algemeen belang. De supermarkt vindt dat daarvan sprake is. De AP constateert dat dat niet zo is. "Bij de wet staat als enige voorbeeld de beveiliging van een kerncentrale. Die lat ligt dus hoog. Het voorkomen van winkeldiefstal is iets héél anders dan het voorkomen van een kernramp", merkt Verdier op.
Deze posting is gelocked. Reageren is niet meer mogelijk.