Demissionair minister Ollongren van Binnenlandse Zaken gaat met gemeenten en andere overheden in gesprek over het volgen van burgers op social media. Ook het ministerie van de minister blijkt een "niet duidelijk herkenbaar" account te gebruiken om nieuws van "stakeholders" te volgen. Dat laat Ollongren weten op vragen van DENK.
Uit onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen en NHL Stenden Hogeschool blijkt dat Nederlandse gemeenten nepaccounts gebruiken om burgers op social media te volgen. Via Facebook, Twitter en andere social media proberen de gemeenten om zicht op mogelijke ongeregeldheden als rellen en demonstraties te krijgen.
Hierbij wordt soms ook de wet overtreden. Zo werkt bijna één op de zes van de ondervraagde gemeenten met nepaccounts. Alleen politie en inlichtingendiensten mogen deze methode onder strikte voorwaarden inzetten. Ook blijken gemeenteambtenaren onder valse namen besloten Facebookgroepen binnen te gaan.
Volgens Ollongren is het op zichzelf begrijpelijk dat overheden online informatie verzamelen als het gaat om het beschermen van de openbare orde. "Juist nu heel veel openbareordeverstoringen online worden aangejaagd." Het volgen van burgers om de openbare orde te beschermen mag alleen als dat volgens de wet gebeurt.
"Dat betekent dat de grondslag die in de wet is vastgelegd, de basis is. Niemand van een overheid kan zomaar burgers volgen. De politie mag ook niet zomaar burgers volgen. Nu blijkt uit dit onderzoek dat er plaatselijk anders mee wordt omgegaan. Daar moeten we een nog beter beeld van hebben", reageerde de minister tijdens het vragenuur in de Tweede Kamer op vragen van DENK-Kamerlid Van Baarle.
Ollongren vindt dat het gebruik van technische tools door gemeenten voor het stelselmatig monitoren van social media zich niet goed verhoudt met de AVG. "Mijn conclusie vanochtend was dat er duidelijk een kennisgebrek is rondom de privacywaarborgen, ook bij de gemeenten. Dat vind ik riskant. Dat vraagt dat we daar echt nog verder naar kijken."
De minister heeft naar aanleiding van het onderzoek ook navraag binnen het eigen ministerie gedaan. "Ook daar blijkt een account te bestaan dat nieuws van stakeholders volgt. Dat is een account dat niet duidelijk herkenbaar is als een account van Binnenlandse Zaken", meldt Ollongren. De minister gaat nu in overleg met gemeenten en andere overheden om onduidelijkheden over het monitoren van burgers op social media weg te nemen.
Deze posting is gelocked. Reageren is niet meer mogelijk.