CM (CoronaMelder) heeft m.i. averechts gewerkt.

De onderzoekers van de effectiviteit ervan constateerden, op basis van enquetes, negatieve effecten: een deel van de CM-gebruikers die niet door hun app gewaarschuwd werden, dachten dat zij dus niet besmet konden zijn geraakt, en vertoonden daardoor risicovoller gedrag. Dit zal tot extra besmettingen hebben geleid.

Dat effect was ongetwijfeld (door mij) groter dan het aantal besmettingen dat CM heeft voorkomen - door gebruikers te waarschuwen voordat zij, na een "contact" met een besmettelijk persoon, zelf besmettelijk werden.

Citation Needed

Zelf ben ik twee keer gewaarschuwd door de app en daarmee vond ik het een mooie toevoeging. Het was inderdaad geen vervanging voor alle andere maatregelen.

Ik vraag me af hoe ze weten dat er nog 2,4 miljoen mensen deze app gebruiken. Of worden er "per ongeluk" aan de serverkant profielen bijgehouden van devices die contact maken?

Aantal unieke ip-adressen misschien?
Je hoeft geen profiel op te slaan om bij te houden hoeveel unieke gebruikers je hebt.

Unieke IP adressen bij een mobiele verbinding? Dat gaat gauw oplopen, een mobiele telefoon wisselt regelmatig van IP adres.

Hiervoor hoef je helemaal geen profiel te hebben. De App haalt regelmatig de codes op vanuit de centrale database om te zien of er matches zijn.

Als je het algorithme kent (is openbaar) dan kan je op basis van het aantal opvragingen globaal bepalen hoeveel actieve gebruikers er zijn.

In https://tweakers.net/nieuws/181974/een-op-de-vijfentwintig-europeanen-meldt-coronabesmetting-in-app.html?showReaction=16135366#r_16135366 (en de correcties en aanvullingen in https://tweakers.net/nieuws/181974/een-op-de-vijfentwintig-europeanen-meldt-coronabesmetting-in-app.html?showReaction=16144814#r_16144814) vind je alle details.

Nb. mijn opmerkingen op Tweakers zijn meer recent dan op deze site (o.a. in https://www.security.nl/posting/705524/CoronaMelder+volksverlakkerij) omdat op security.nl de interesse voor voor mijn posts over CM leek af te nemen.

Als dat vóór Omikron was (ca. t/m week 48 in 2021), en je je toen hebt laten testen uitsluitend omdat CM jou waarschuwde (d.w.z. dat je nog geen klachten had toen je de test aanvroeg), is de kans kleiner dan 2,5% dat je één van die keren besmet bleek te zijn.

Was je één van beide keren (of beide) besmet? En hoeveel dagen na elk "contact" kreeg je de CM-waarschuwingen?

Ik zal het morgen nog eens precies narekenen, maar van alle van week 49 in 2020 t/m week 48 in 2021 positief geteste mensen was minder dan 0,7% door CM gewaarschuwd. Van hen had ca. 1/3 (nog) geen klachten toen zij een test aanvroegen (minder dan 0,25% van alle positief geteste mensen).

En van de CM-gewaarschuwden die positief testten, vroeg een deel pas een test aan nadat zij óók door minstens één mens waren gewaarschuwd (een huisgenoot, familielid, bekende, collega, de kapper of fysio etc. en/of een GGD'er in het kader van BCO). Van alle mensen met een positieve testuitslag in de periode van exact 1 jaar van begin december 2020 (tot begin december 2021) was dus waarschijnlijk véél minder dan 0,25% uitsluitend door hun CM-app gewaarschuwd toen zij een test bij de GGD aanvroegen.

Last but not least duurt het (vooral tijdens pieken met veel besmettingen en langere test-doorlooptijden) vaak zó lang voordat CM-gebruikers, na "contact" met een besmettelijk persoon (ook met CM, en die daadwerkelijk uploadt na diens positieve testuitslag) dat zo'n CM-gewaarschuwde zelf allang besmettelijk is CM waarschuwt.

Oftewel, de kans dat CM waarschuwt nadat je een besmettelijk persoon hebt ontmoet, is klein. En als CM desondanks waarschuwt, is de kans dat je daadwerkelijk besmet bent geraakt, ook klein. En als CM je, ondanks die kleine kans x kleine kans waarschuwt nadat je besmet bent geraakt, ontvangt je die waarschuwing meestal te laat.

CoronaMelder was en is een enorme flop.

Beloofd is dat dit niet zou gebeuren (hoewel dat best privacy-vriendelijk kan).

Zonder identifier (die best elke 24 uur zou mogen wijzigen) is dit lastig te bepalen; smartphones kunnen meerdere keren per dag TEK's (en de laatste configuratiefile) downloaden. De Zwitsers proberen het te schatten van hun app (het bovenste balkendiagram in https://www.experimental.bfs.admin.ch/expstat/de/home/innovative-methoden/swisscovid-app-monitoring.html.

Overigens geloof ik helemaal niks van die -naar verluidt- 2,44 miljoen [1] gebruikers: van alle positief geteste mensen uploadt de afgelopen 2 weken ca. 3% TEK's uit CM. Als die 3% evenredig verdeeld is over de bevolking (dat is niet zo, maar er raken meer jonge dan oude mensen besmet, en hoogstwaarschijnlijk zijn er meer jonge dan oude actieve CM-gebruikers), kom je bij 3% van 17,3 miljoen potentiële positief testende Nederlanders uit op 519.000 potentieel uploadende CM-gebruikers. D.w.z. die zich door de GGD laten testen (als zij daar een reden voor hebben), positief blijken en daadwerkelijk uploaden. Als VWS stelt dat er 2,44 miljoen actieve gebruikers zijn, is de test- en upload-bereidheid (met minder dan 22%) onder CM-gebruikers wel héél erg laag.

Nb. de kans dat een CM-gebruiker besmet raakt zonder dat CM waarschuwt, is groot (er uploaden meer dan 12x zoveel CM-gebruikers als CM-gewaarschuwden positief testen, meer dan 91% "false negatives": wel besmet, niet gewaarschuwd). Als CM-gebruikers met milde klachten zich niet laten testen omdat CM hen niet heeft gewaarschuwd, is dat een extra bijdrage aan de averechtse werking van CM.

Natuurlijk speelt ook het omgekeerde: bij lichte klachten kan een CM-waarschuwing een zetje zijn om je toch te laten testen, maar de kans op dit scenario is dus meer dan 12x zo klein als op het, hierboven genoemde, ongunstige scenario.

Een test- en upload-bereidheid van 50% á 60% lijkt mij realistisch (dat was het heel lang in Duitsland, maar wordt al een tijdje niet meer op een website gepubliceerd (wel in de app zelf meen ik). Als dat 50% is, zouden er hooguit 519.000/0,5 = 1.038.000 actieve CM-gebruikers zijn.

Linksom of rechtsom wordt de effectiviteit van CM voor een groot deel bepaald door het aantal CM-gebruikers dat daadwerkelijk uploadt. Dat getal vind je wel in de factsheets (en in [2]), maar geen grafiek van het aantal uploaders van het totale aantal positief geteste mensen (zoals deze [3] van de Duitse Corona Warn App).

[1] https://github.com/minvws/nl-covid19-notification-app-website/commits/production/media
[2] https://github.com/minvws/nl-covid19-notification-app-statistics/tree/main/statistics
[3] https://github.com/micb25/dka/blob/master/plots_en/plot_rki_cwa_cases_7d.png
(basispagina: https://github.com/micb25/dka/blob/master/README.en.md)

Mogelijk krijg je dat soort indicaties van de appstore/playstore, als developer van een app ?

Je ziet als telefoon gebruiker al het aantal downloads, en zolang de app op de telefoon staat pollen die met enige regelmaat of er updates zijn .

Daarmee hebben de app/play store een heel duidelijke indicatie over aantallen nog geinstalleerde apps .
Wat ik niet weet is of de developer van zo'n app daar ook rapportages van krijgt .

Ik durf wel te stellen dat het aantal alternatieve playstore-gebruikers zodanig laag is dat je daar statistisch geen rekening mee hoeft te houden.

Ik vermoed dat apps niet zelf op updates checken, maar dat bij Android de play store services dat doen (en iets vergelijkbaars bij iOS). Immers ook apps die niet (blijven) draaien, krijgen toch updates.

Aan de andere kant: dat een app op een smartphone staat, wil niet zeggen dat deze wordt gebruikt (draait). Daarbij moet voor deze apps ook de "GAEN API" en Bluetooth ingeschakeld zijn (en geen vliegtuigstand).

Ook in de "App store statistics" (https://github.com/minvws/nl-covid19-notification-app-statistics/blob/main/statistics/appstore_statistics.csv) worden alleen de downloads vermeld; als ontwikkelaars via de app-stores het aantal daadwerkelijke gebruikers van een app (wat dat ook zou moge betekenen) kunnen opvragen, zou ik die cijfers hier verwachten.

De eerste keer dat het aantal actieve gebruikers werd gemeld was overigens in een rapport van het RIVM van 29 mei 2021, uit https://www.rivm.nl/publicaties/coronamelder-modelstudie-naar-effectiviteit:
Ik heb geen idee waar dat op gebaseerd is. Maar het contrast met het percentage dat in de "factsheets" t/m 23 mei werd genoemd, is wel erg groot:
Overigens is niet alleen dat percentage misleidend: o.a. omdat bij problemen met de app de "helpdesk" van VWS aanraadde de app opnieuw te installeren (dus downloaden), mag je m.i. het aantal downloads niet vertalen naar het percentage Nederlanders dat heeft gedownload.

Bovendien kopen gebruikers min of meer regelmatig nieuwe smartphones (of doen een factory reset) waardoor je dit m.i. niet mag stellen. Maar sowieso zijn deze "factsheets" gewoon glossy reclamefolders waarin essentiële informatie wordt weggelaten. En met "succes", die app is er nog steeds.

Nb. als mensen elke 1000 dagen (ca. 3 jaar) een nieuwe smartphone kopen, en er zijn ruwweg 3000 downloads per dag, zouden er zelfs 3 miljoen mensen kunnen zijn met die app op hun smartphone.

Volgens de laatste factsheet (13 feb. 2022) zou het om 2,44 miljoen actieve gebruikers gaan. Wellicht kopen typische CM-gebruikers gemiddeld elke 813 dagen (2 jaar en ruim 2 maanden) een nieuwe smartphone.

Sinds de "factsheet" van 30 mei (dus 1 dag na de publicatie van RIVM, die geen spaan heel liet van deze app, en daarbij nog een veel te rooskleurig beeld schetste en bovendien geen rekening hield met negatieve effecten, staat in die factsheets het kennelijke aantal actieve gebruikers:
In elk geval is het bepalen hoeveel "actieve gebruikers" er zijn, in de zin van dat CM correct werkt op momenten dat dit nodig is (er "contacten" zijn met potentieel besmettelijke andere CM-gebruikers), best lastig.

Klopt, sinds 11 augustus worden er geen downloads uit andere app-stores dan van Google en Apple meer vermeld (in https://github.com/minvws/nl-covid19-notification-app-statistics/blob/main/statistics/appstore_statistics.csv).

In vervolg op mijn bijdrage direct hierboven:

Status op dit moment
De afgelopen dagen lijkt het percentage van:
weer iets te zijn gestegen, naar ca. 3,5%. Echter, veel (met name gevaccineerde) besmettelijke mensen weten niet dat zij besmettelijk zijn (omdat ze geen klachten hebben) of hebben geen zin om zich bij de GGD te laten testen.

Als je van CM-gebruikers mag verwachten dat zij Corona serieus nemen (en zich dus -bij symptomen- in meer gevallen door de GGD laten testen dan niet-CM-gebruikers), is die 3,5% in werkelijkheid lager. Bovendien kunnen ook dieren besmettelijk zijn, en nertsen met CM schijnen schaars te zijn.

Als desondanks 2,44 miljoen mensen met CM zouden rondlopen, dus
van de Nederlandse bevolking, dan steekt die 3,5% daar wel héél schril bij af. Kennelijk zijn veel CM-gebruikers egoïsten: ze willen wél zelf gewaarschuwd worden, maar -als puntje bij paaltje komt- anderen waarschuwen: ho maar. Een deel zal niet weten dat zij besmettelijk zijn, maar de rest laat zich ofwel niet door de GGD testen, ofwel ze doen dat wel maar uploaden niet na een positieve uitslag.

Waarom CoronaMelder van eind 2020 tot eind 2021 (tot Omikron) averechts werkte
Vanaf Omikron ging het het helemaal bergafwaarts doordat steeds minder besmette mensen zich door de GGD laten testen (waarom moeite doen als een positieve uitslag van een zelftest hartstikke betrouwbaar is), maar Omikron is veel minder ziekmakend (waardoor minder mensen zich laten testen), dus dat is niet zo'n probleem.

Eerlijkheidshalve ga ik daarom terug naar de periode vóór Omikron, gemakshalve van 2020 week 49 t/m 2021 week 48 (maandag 30-11-2020 t/m zondag 05-12-2021). Nb. pas vanaf week 49 in 2020 kon je getest worden na uitsluitend een CM-waarschuwing, en sinds die week zijn meer cijfers bekend in https://github.com/minvws/nl-covid19-notification-app-statistics/blob/main/statistics/ggd_weekly_tests_following_notification_CM.csv).

Formule voor de theoretisch maximaal haalbare epidemiologische effectiviteit van CM
De theoretisch maximaal haalbare epidemiologische effectiviteit (als verder alles perfect werkt) van CM wordt bepaald door:
Waarom dit zo is, legde ik eerder uit in https://security.nl/posting/689212.

Volgens het RIVM was het aantal actieve gebruikers in de beginperiode 16% van de bevolking (ca. 2,78 miljoen). Uit de "factsheets" blijkt het daarna wat op te lopen tot 2,93 miljoen op 6 juni 2021 om daarna af te nemen tot 2,4 miljoen op 5 december 2021. Met een geschat gemiddeld aantal actieve gebruikers van 2,6 miljoen in die periode zal ik er niet ver naast zitten. Dan zou in die periode dus
van de bevolking CM actief hebben gebruikt.

De theoretisch maximaal haalbare epidemiologische effectiviteit van CM was 1,29%
Hoewel in week 48 (van 2021) nog maar 4% van alle positief geteste mensen uploadde, was het gemiddelde over het voorafgaande jaar op 5 december nog 8,6% (dat gemiddelde daalde daarna snel verder na veel besmettingen in november bij relatief erg weinig uploads). Dus een theoretisch maximale effectiviteit van:

Fout van het RIVM
Nb. het RIVM had dit fout in hun model, zij kwadrateerden het aantal gebruikers (zij hielden er geen rekening mee dat slechts een deel van de besmettelijke gebruikers uploadde - en 16% adoptie is uit de beginperiode), dus
Maar dat klopt natuurlijk niet. Immers, als gezonde CM-gebruiker word je niet gewaarschuwd door besmettelijke CM-gebruikers die niet uploaden (of zich überhaupt niet door de GGD laten testen).

Werkelijke epidemiologische effectiviteit van CM
Dat deze veel lager is dan eerdergenoemde 1,29% blijkt uit wat ik eerder schreef in deze draad: van alle van week 49 in 2020 t/m week 48 in 2021 positief geteste mensen was minder dan 0,7% door CM gewaarschuwd. Van hen had ca. 1/3 (nog) geen klachten toen zij een test aanvroegen (minder dan 0,25% van alle positief geteste mensen). En een groot deel van hen was tevens persoonlijk gewaarschuwd toen zij een test aanvroegen; veel van de tests hadden ook gewoon moeten plaatsvinden als de betreffende persoon CoronaMelder niet zou gebruiken. En bovendien waarschuwde CM vaak te laat.

De vraag, wat dit precies veroorzaakt, valt niet eenvoudig te beantwoorden - laat ik eens spitten.

Zeer veel false positives (wel CM-waarschuwing, niet besmet)
Sowieso blijkt lang niet elke CM-gebruiker, die door diens app wordt gewaarschuwd (doordat een andere, besmette en positief geteste CM-gebruiker heeft geüpload), daadwerkelijk besmet. Van de gebuikers die na een CM-waarschuwing een test aanvroegen, tussen week 49 van 2020 t/m week 48 van 2021,
- en ook symptomen hadden toen ze de test aanvroegen, testte ca. 5% positief;
- en geen symptomen hadden toen ze de test aanvroegen, testte ca. 2,5% positief
samen ca. 7,5%.

Daarbij was er, voor waarschijnlijk de meerderheid van beide categoriën, nog een reden om zich te laten testen, namelijk een persoonlijke waarschuwing door de persoon die hen waarschijnlijk besmette (huisgenoot, familielid, collega, andere bekende) of door iemand die contact opnam namens een besmet persoon (een GGD'er i.v.m. BCO, de kapper, een restauranteigenaar etc).

Maar die ca. 92,5% CM-gewaarschuwden die niet besmet bleken (false positives), verlagen niet direct de effectiviteit van CM. Wél indirect - nl. doordat mensen, na enkele CM-waarschuwingen waarna zij niet besmet bleken, niet zoveel meer in de app geloven dat zij zich na elke app-melding door de GGD laten testen. Dit lijkt mij een goede verklaring voor de magere 3,5% die momenteel "gehaald" wordt, en de gemiddelde 8,6% (trend dalend) in de genoemde periode.

Pingdemic in England afgelopen zomer
Die vele false positives wreken zich bij veel besmettingen plus veel app-gebruikers die zich strikt aan regels houden (10 dagen binnenblijven na een app-waarschuwing, veel Britten dachten dat je een boete kon krijgen als je je hier niet aan hield), zoals de "pingdemic" afgelopen zomer in Engeland. In één week moesten meer dan 600.000 mensen 10 dagen thuisblijven, zonder duidelijk testbeleid, terwijl minder dan 10% van hen daadwerkelijk besmet bleek. In de weken ervoor en erna ging het ook om zeer veel mensen - en dat telt "lekker" op als zij 10 dagen thuisblijven.

Zeer veel false negatives (geen of te late CM-waarschuwing, wel besmet)
We willen weten hoeveel de eerdergenoemde theoretisch maximale effectiviteit van 1,29% wordt verlaagd door andere effecten, in elk geval of en hoeveel dagen, na zelf besmettelijk worden, CM je waarschuwt. Maar ook het aantal CM-gebruikers dat wél besmet werd door een andere CM-gebruiker (die uploadde), maar dat géén CM-waarschuwing ontving.

Dat laatste bijvoorbeeld als gevolg van radiofrequente verstoringen (vooral sterk in metalen rijtuigen), door demping van menselijke lichamen t.g.v. in de achterzak gedragen smartphones en/of doordat de BLE-signaalsterke door de onderlinge oriëntatie van de smartphones onder het ingestelde signaalniveau zakte. Of doordat het "contact" minder dan 15 minuten duurde (maar er bijv. gekust of vlakbij geniesd werd).

Technische false negatives
Lastig is dat we niet precies weten hoeveel technische false negatives er zijn (d.w.z. anders dan veroorzaakt doordat de besmettelijke persoon geen CM gebruikt, zich niet laat testen of niet uploadt). Maar dat deze bestaan is zeker; zelfs in het laatste (stilletjes) gepubliceerde onderzoek naar CM met de v2 GAEN API (https://www.rijksoverheid.nl/documenten/publicaties/2021/05/17/coronamelder-hertest-bluetooth-validatie-april-2021) zie je in de "heat map" op pagina 9 en de overlap in het histogram op pagina 11 dat je totaal geen afstanden kunt meten met BLE (Bluetooth Low Energy).

Zelfs als je de grens in de heatmap bij een lage "attenuation" (= verzwakking, een hoge ontvangst-signaalsterkte dus) legt van bijv. 45 dB, krijg je nog signalen van smartphones op 5,5 meter afstand (of minder grote afstand, doch met een muur ertussen).

Maar 45 dB is geen handige instelling, want zo registreren veel te weinig apps BLE-pakketjes van smartphones die zich binnen 1,5 meter afstand bevinden. Die grens moet dus naar rechts, maar dat leidt ertoe dat heel veel meer mensen op grote afstand (en/of achter muren of boven plafonds) onterecht gewaarschuwd worden. Dus:

JE KUNT GEEN AFSTANDEN METEN MET SMARTPHONES MIDDELS BLE
Je kunt hooguit zeggen dat de afstand tussen 2 smartphones minder was dan 10 meter waarbij je geen idee hebt of er een wand of vloer tussen die smartphones zat. En zelfs als de afstand toevallig wel maximaal 1,5 meter was, betekent dit niet persé dat je besmet bent geraakt. DIT IS GEGOOCHEL MET STATISTIEK met -gemiddeld- zeer veel false positives en zeer veel false negatives.

Tijd tussen "contact" en CM-waarschuwing: als je al besmettelijk bent, komt elke waarschuwing te laat
Uit het RIVM-onderzoek en cijfers van de Zwitsers, maar ook uit eigen onderzoek, blijkt dat het, na een contact met een besmettelijke app-gebruiker die uploadt, vele dagen (t/m 14) kan duren voordat CM je waarschuwt voor dat contact. Bij de "snelle" Delta-variant zal, als zij door dat "contact" besmet zijn geraakt, waarschijnlijk een meerderheid al besmettelijk zijn op het moment dat CM hen waarschuwt. Te laat dus!

Die vertraging loopt ook nog eens op gedurende periodes met veel tests per dag (het duurt dan meestal langer voordat je getest kunt worden, en vervolgens totdat je de uitslag krijgt), maar ook doordat gevaccineerden vaak wat later en mildere symptomen krijgen (en daardoor langer wachten met het aanvragen van een GGD-test). Dus juist bij veel besmettingen per dag gaat CM later waarschuwen.

Nb. Omikron is nog sneller dan Delta, maar daar zou ik niet naar kijken.

In één jaar CM: bijna 200.000 uploads leiden tot bijna 16.000 (o.a. door) CM gewaarschuwden die positief testen
Terug in Nederland: in de eerder genoemde periode van 1 jaar (tot Omikron), testten er bijna 16.000 CM-gewaarschuwden positief na een CM-waarschuwing (met én zonder symptomen op het moment dat zij hun GGD-test aangevroegen) terwijl bijna 200.000 besmette CM-gebruikers in die periode hebben geüpload. M.a.w. bijna 200.000 uploads leiden tot slechts bijna 16.000 CM-waarschuwingen waarna de CM-gebruiker positief test; dat is met 8% erg weinig (en slechts 1/3 daarvan had geen symptomen toen zij hun test aanvroegen - waarbij een groot deel van hen tevens persoonlijk zal zijn gewaarschuwd).

Als elk van die 200.000 CM-gebruikers (die positief testte en gegevens uploadde) in diens besmettelijke periode exact 1 andere (nog gezonde) CM-gebruiker ontmoette en besmette, zouden er 92% false positives zijn (wel besmet door een CM-gebruiker die uploadde, maar geen CM-waarschuwing). Die "exact 1" is een grote gok, maar het ligt voor de hand dat gezinnen, vrienden en collega's elkaar overhalen om zo'n app te gebruiken (of juist niet) waardoor "clustering" zeer waarschijnlijk is. Dus kon die "exact 1" wel eens aan de lage kant zijn (en dus het percentage false positives nog hoger).

Kortom:
De positieve bijdrage van CM is, met minder dan 0,25% van de door CM gewaarschuwden die een positieve uitslag kregen nadat zij een test aanvroegen toen zij (nog) geen symptomen hadden, een kleine fractie van de theoretisch maximaal haalbare 1,29%. De effectiviteit is vooral laag doordat er veel te weinig actieve CM-gebruikers zijn, maar ook omdat veel te weinig van hen, als zij besmet zijn, gegevens uit hun app uploaden. Daardoor werden en worden veel CM-gebruikers, na besmetting, überhaupt niet door hun app gewaarschuwd (false negatives). De effectiviteit is ook laag omdat velen van hen, na een CM-waarschuwing, pas een GGD-test aanvroegen toen zij symptomen kregen en/of persoonlijk werden gewaarschuwd. En omdat veel van hen te laat door CM werden gewaarschuwd. En omdat, hoogstwaarschijnlijk, CM-gebruikers waarschuwingen uit die app sowieso steeds minder serieus nemen; weinigen zullen, na een waarschuwing, zichzelf nog 10 dagen thuis opsluiten (of tot hun eerste test). Hooguit doen zij, na een CM-waarschuwing, ietsje voorzichtiger bij Oma in het verpleeghuis.

De resterende zeer kleine positieve bijdrage aan het verminderen van het aantal besmettingen per dag, zal (niet te zien in cijfers) iets worden verhoogd doordat CM-gebruikers met lichte klachten zich wellicht wél zullen laten testen als zij ook een CM-waarschuwing krijgen. Echter, in slechts ca. 5% van de gevallen dat een symptomatische (met klachten dus) CM-gebruiker door diens app werd gewaarschuwd en zich liet testen, was de uitslag positief; de bijdrage hierdoor zal dus klein zijn in verhouding tot het omgekeerde effect (zie hieronder).

De negatieve "bijdrage" van CM, doordat een deel van de niet door hun CM-app gewaarschuwden zich minder aan gedragsmaatregelen zal houden (o.a. bij Oma in het verpleeghuis) en zich, bij milde symptomen, in minder gevallen zal laten testen ("m'n app blijft stil, het zal wel een verkoudheid zijn"), is waarschijnlijk véél groter dan de totale (zeer kleine) positieve bijdrage. Immers, doordat van alle besmettelijke mensen (en dieren) er uiteindelijk extreem weinig TEK's uploaden, is, als je besmet bent geraakt, de kans dat CM je waarschuwt, extreem klein. Met andere woorden, er zullen veel meer CM-gebruikers met lichte klachten zijn die niet door hun CM gewaarschuwd worden dan wel.

Daarom ben ik ervan overtuigd dat CoronaMelder gemiddeld averechts heeft gewerkt - en dat nog steeds doet. Alle kleine beetjes helpen hier veel te weinig om de negatieve effecten te compenseren.