Het digitaal Europees identiteitsbewijs zoals de Europese Commissie wil invoeren is niet bedacht om een sociaalkredietsysteem te maken of om gedrag te sturen en burgers kunnen er zelf voor kiezen om gebruik van te maken, zo heeft staatssecretaris Van Huffelen van Digitalisering laten weten. Gisteren vond in de Tweede Kamer een debat over digitale zaken plaats, waarbij ook de Europese digitale identiteit werd besproken.

Het plan is voor de invoering van een digitale identiteit waarmee burgers zich in de gehele Europese Unie kunnen identificeren. Vanuit een speciale wallet-app voor smartphones moeten burgers kunnen aantonen wie ze zijn en elektronische documenten delen. Grote platformen zullen worden verplicht om de nieuwe Europese digitale identiteit te accepteren.

Met name vanuit het Forum voor Democratie (FvD) kwam tijdens het debat felle kritiek op het Europese digitale id. "De techniek maakt het mogelijk om een volwaardig sociaalkredietsysteem op te tuigen om ieder aspect van ons leven onder de volledige controle van overheden en bedrijven te brengen om de mens tot managebaar product te reduceren. Waar je voorheen de deur kon sluiten en een privéleven had zonder overheidsbemoeienis, zonder inmenging van het grootbedrijf, heb je straks Ursula von der Leyen en Jeff Bezos in je broekzak", stelde Kamerlid Jansen.

Volgens Jansen is er geen enkele onderbouwing voor een digitaal identiteitsbewijs en heeft de bevolking er geen behoefte aan. "De enige mensen die dit willen zijn grote internationale retailbedrijven, internetgiganten, banken en overheden, omdat zij er beter van worden, omdat zij er geld mee kunnen verdienen, omdat zij meer macht hebben over ons leven."

Staatssecretaris Van Huffelen reageerde dat burgers niet verplicht worden om de digitale identiteit te gebruiken. "Het is dus heel goed mogelijk en blijft ook mogelijk om, ook als er een wallet is, ook zonder die wallet je leven te blijven leiden en diensten te blijven afnemen, zowel bij de overheid als anderszins." Daarnaast is de identiteit volgens haar niet bedoeld voor een sociaalkredietsysteem. "Het idee van deze identiteit is niet om een sociaalkredietsysteem te maken of om gedrag te sturen. Dat is het allemaal niet. Het is vooral bedoeld om te zorgen dat we zo weinig mogelijk gegevens van iedereen op heel veel plekken hebben."

Op vragen van SP-Kamerlid Leijten liet de staatssecretaris weten dat er geen Europese database komt met alle gegevens van alle EU-burgers. "En helemaal niet iets waarbij die dan te gelde worden gemaakt. Daar gaan we ook zeker niet aan meewerken, als dat een zorg zou zijn. Het is juist de bedoeling dat er helemaal geen data van burgers, persoonsgegevens, te gelde worden gemaakt."