Heb jij een interessante vraag op het snijvlak van privacy, cybersecurity en recht? Stuur je vraag naar juridischevraag@security.nl. Elke week geeft ict-jurist Arnoud Engelfriet in deze rubriek antwoord.

Juridische vraag: Ubisoft gaat op 1 september de online-diensten van 15 games ontoegankelijk maken, las ik bij diverse media. Zeven PC-titels verliezen ook al hun downloadbare content (dlc), zelfs als die al gekocht is. Je gaat dan dus terug naar enkel single player modus met de basiscontent. Is dat wel legaal in Europa?

Antwoord: Het afsluiten van diensten voor oudere games kan een manier zijn om het bedrijf in korte tijd financieel gezonder en daarmee aantrekkelijker voor een overname te maken, zo sluit het artikel af. En dat is ook niet zo raar, want het in de lucht houden van online games is een dure kwestie met al die servers en bijbehorende infrastructuur. Maar vanuit spelersperspectief is dit wél raar, want je betaalt voor een spel met de belofte van online tegen anderen spelen (én dlc) en die belofte wordt dan eenzijdig ingetrokken.

Mijn cynische opener is dan altijd, welkom in de diensteneconomie. Want zo’n online game is een dienst, en diensten mag je op zeker moment stoppen. Daar hoef je niet eens een reden voor te hebben (zoals dat het onrendabel is), een voldoende lange opzegtermijn en/of een schadevergoeding is juridisch gezien eigenlijk al genoeg.

Maar sinds een tijdje is een online game juridisch gezien wel iets meer dan alleen een dienst. Er is speciale wetgeving in Boek 7 van het Burgerlijk wetboek voor zogeheten overeenkomsten voor de levering van digitale inhoud en digitale diensten tussen handelaren en consumenten. Dat wil zeggen (art. 7:50ab lid 1 sub a BW):

overeenkomsten waarbij de handelaar digitale inhoud of een digitale dienst aan de consument levert of zich ertoe verbindt die te leveren en de consument een prijs of een digitale weergave van waarde betaalt of zich ertoe verbindt die te betalen ongeacht of de digitale inhoud of digitale dienst volgens zijn specificaties is ontwikkeld;

Hierbij geldt een eigen conformiteitsvereiste, art. 7:50ad BW:

De afgeleverde digitale inhoud of digitale dienst moet aan de overeenkomst beantwoorden.

Deze zin kennen we van conformiteit van gewone producten, wat mensen ook wel de “wettelijke garantie” noemen. Het volgende artikel noemt een aantal criteria om te bepalen of een game voldoet:

wat betreft de beschrijving, hoeveelheid en kwaliteit, functionaliteit, compatibiliteit, interoperabiliteit en andere kenmerken, voldoen aan de overeenkomst;

van updates worden voorzien als bepaald in de overeenkomst;

beschikken over de hoeveelheid, kwaliteit en prestatiekenmerken, onder meer met betrekking tot functionaliteit, compatibiliteit, toegankelijkheid, continuïteit en beveiliging, waarover de digitale inhoud of digitale diensten van hetzelfde type gewoonlijk beschikken en die de consument gezien de aard van de digitale inhoud of digitale dienst redelijkerwijs mag verwachten, rekening houdend met publieke mededelingen die zijn gedaan door of namens de handelaar of andere personen in eerdere schakels van de transactieketen, in het bijzonder in reclameboodschappen of op etikettering.

Die laatste is natuurlijk interessant (hoe langer de tekst, hoe meer een jurist er uit kan halen natuurlijk). Want die term continuïteit gaat precies over dit soort situaties: je moet zo’n dienst kunnen afnemen gedurende de tijd die je mag verwachten bij dit soort games, dit platform et cetera. Daar valt dus heel veel over te discussiëren, maar gezien het doel van de achterliggende Europese regels ligt het voor mij voor de hand dat wat Ubisoft van plan is, er voor zorgt dat de games nonconform worden.

Alleen: wat dan? Artikel 7:50ai (haha, hij zei ai; BW) noemt het in mooi juridische taal:

Beantwoordt de afgeleverde digitale inhoud of digitale dienst niet aan de overeenkomst, dan is de consument bevoegd om nakoming te eisen, de prijs te verminderen in evenredigheid met de mate van afwijking van hetgeen is overeengekomen, of de overeenkomst te ontbinden.

Je geld terug is dus een optie, al zullen weinig mensen gaan procederen over deze bedragen – de proceskosten zijn ordegroottes hoger dan de aanschafprijs. Nakoming eisen is interessanter, er is vast een principiële strijder die maatschappelijke gerechtigdheid wil afdwingen. Dan kom je uit bij lid 2:

De consument is bevoegd om nakoming te eisen overeenkomstig lid 1 tenzij dat onmogelijk is of voor de handelaar onevenredige kosten met zich brengt, rekening houdend met alle omstandigheden van het geval, waaronder: a.de waarde die de digitale inhoud of digitale dienst zou hebben wanneer er geen gebrek zou zijn geweest; b.de omvang van het gebrek.

Ubisoft zal bij de online multiplayer variant meteen wijzen op die “onevenredige kosten”, ze zullen vast kunnen aantonen dat gezien het aantal spelers de kosten van de infrastructuur niet redelijk meer zijn. En dat lijkt dus een winnend argument te zijn op grond van de wet.

Afdwingen dat die gekochte dlc gewoon blijft werken lijkt me dan weer niet iets dat “onevenredige kosten” zou moeten kosten. Ik kan niet echt achterhalen waarom dit überhaupt nodig is, het moet te maken hebben met een serverside controle of je nog recht hebt op die dlc lijkt me. Dan zou het uitzetten van die check de simpele oplossing zijn die Ubisoft dan moet maken. Dat is zeker te verdedigen als “herstellen van het gebrek”, maar ook hier zal echt een principezaak nodig zijn bij de rechter om dat af te dwingen.

(De EULA van Ubisoft is hierbij volledig irrelevant gezien art. 7:50ap BW dat bepaalt dat alle bovengenoemde artikelen dwingend recht zijn en dus niet in de overeenkomst uitgesloten mogen worden. En dat Europees recht geldt, volgt weer uit andere Europese regels.)

Arnoud Engelfriet is Ict-jurist, gespecialiseerd in internetrecht waar hij zich al sinds 1993 mee bezighoudt. Hij werkt als partner bij juridisch adviesbureau ICTRecht. Zijn site Ius mentis is één van de meest uitgebreide sites van Nederland over internetrecht, techniek en intellectueel eigendom. Hij schreef twee boeken, De wet op internet en Security: Deskundig en praktisch juridisch advies.