Netneutraliteit is essentieel voor een vrij en onafhankelijk internet, zo stelt de Autoriteit Consument & Markt (ACM). Sinds 30 april 2016 is de Open Internet Verordening van kracht, ook wel de Netneutraliteitsverordening genoemd. Dit houdt in dat internetproviders dezelfde soorten internetverkeer hetzelfde moeten behandelen. Het is dan bijvoorbeeld niet toegestaan om verkeer te blokkeren of beperken.

Providers mogen wel maatregelen nemen om het internetverkeer in "goede banen" te leiden, maar bij deze maatregelen mag er geen onderscheid naar inhoud of toepassing worden gemaakt. De ACM houdt toezicht op netneutraliteit in Nederland. Zo werd er opgetreden tegen T-Mobile, dat de zero-ratingdienst Datavrije Muziek aanbood. "Zero-ratingdiensten, waarbij de provider dataverkeer van bepaalde typen content of applicaties niet in rekening brengt, zijn namelijk niet toegestaan als daarbij onderscheid gemaakt wordt op basis van type of categorieën dataverkeer", aldus de ACM. T-Mobile is inmiddels gestopt met het aanbieden van de dienst.

De ACM publiceerde vandaag het Jaarverslag netneutraliteit waarin het zegt de ontwikkelingen op dit gebied nauwlettend in de gaten te houden. Daarbij wordt ook samengewerkt met andere Europese toezichthouders. Zo heeft de ACM bijgedragen aan een reactie op de Europese voorstellen om een heffing te introduceren voor grote contentaanbieders op internet.

Europese internetproviders claimen dat streamingdiensten voor een zo'n grote toename van verkeer zorgen, waardoor de kosten te ver oplopen. Deze kosten zouden liggen in de uitrol van snelle netwerken als gevolg van de toenemende behoefte van eindgebruikers aan snelle internettoegang. In Brussel wordt nu gesproken om deze streamingdiensten te verplichten tot het betalen van een vergoeding aan de internetproviders.

Critici zijn echter bang dat hierdoor het principe van netneutraliteit wordt geschonden. Ook de ACM en andere Europese toezichthouders zijn kritisch over de onderliggende aannames zoals veronderstelde kostenstijgingen en nut en noodzaak van een dergelijk systeem van heffingen voor verkeersafgifte. Eerder dit jaar sprak ook het kabinet zich uit tegen een Europese tolfheffing voor streamingdiensten.

"Telecomaanbieders krijgen met een extra tolheffing dubbel betaald. Een consument kiest er namelijk zelf voor om al dan niet tegen betaling te streamen via bijvoorbeeld Netflix, Spotify, Viaplay of YouTube en betaalt daarvoor ook nog gewoon al abonnementskosten aan de telecomaanbieder. Streamingdiensten zullen extra kosten, deels, doorberekenen aan hun klanten. Consumenten gaan daardoor naar verwachting meer betalen. Daarnaast staat een dergelijke tolheffing op gespannen voet met netneutraliteit", stelde minister Adriaansens van Economische Zaken.