Minister Uitermark van Binnenlandse Zaken en minister Brekelmans van Defensie willen niet zeggen hoeveel journalisten door de AIVD en MIVD zijn gerekruteerd. Dat laten de bewindslieden weten op vragen van FvD-Kamerlid Van Houwelingen. Die had onder andere gevraagd naar het aantal journalisten dat de inlichtingendiensten op jaarbasis rekruteren en hoeveel journalisten er op dit moment voor de diensten werkzaam zijn (pdf).

Afgelopen juni kwam de Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD) met twee rapporten over de inzet van journalisten als agent door de Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) en de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD). De CTIVD zegt dat het geen aanleiding heeft om te veronderstellen dat de betreffende journalisten onder druk zijn gezet om te werken als agenten.

Uit de onderzochte dossiers blijkt dat de medewerkers van de diensten zich inspannen om de inzet van de journalisten als agent zo zorgvuldig mogelijk te laten verlopen. "Wel is op onderdelen nog onvoldoende aandacht voor de bijzondere positie die een journalist inneemt in de maatschappij en de extra (veiligheids)risico’s die de rol van agent en samenwerking met de diensten met zich mee kunnen brengen", aldus de toezichthouder.

'Schaadt de beroepsgroep'

"Daar hebben we twee jaar geleden op aangedrongen en dat is niet opgevolgd. Dat moet echt op de politieke agenda om te voorkomen dat er een beeld kan ontstaan dat diensten relatief makkelijk een beroep kunnen doen op journalisten. Dat kan niet gebeuren!", aldus Bruning. Die ziet ook een verantwoordelijkheid voor journalisten. "We hebben niet voor niets in onze codes staan dat journalisten nooit als verlengstuk van politie en veiligheidsdiensten mogen optreden, maar de werkelijkheid is dus dat journalisten vaak op een heel onduidelijke manier benaderd worden."

Nationale veiligheid

Het FvD-Kamerlid had ook gevraagd om een lijst met de namen van journalisten die voor de inlichtingendiensten werkzaam zijn, maar die willen de bewindslieden niet geven. "De diensthoofden zijn verantwoordelijk voor de geheimhouding van hun bronnen en de veiligheid van agenten. Het delen van een dergelijke lijst zou die geheimhouding schenden en de veiligheid van de agent in gevaar kunnen brengen. Daarnaast is bronbescherming een van de hoogste prioriteiten van de diensten."