Privacyorganisatie noyb heeft bij verschillende Europese privacytoezichthouders, waaronder de Autoriteit Persoonsgegevens, klachten ingediend over TikTok, AliExpress, SHEIN, Temu, WeChat en Xiaomi. Volgens noyb maken de bedrijven zich schuldig aan onrechtmatige datadoorgifte naar China. "EU-wetgeving is duidelijk: datadoorgifte buiten de EU is alleen toegestaan als het bestemmingsland de bescherming van data niet ondermijnt. Aangezien China een autoritaire surveillancestaat is, kunnen bedrijven data van Europese gebruikers niet realistisch beschermen tegen toegang door de Chinese overheid", aldus noyb.

Noyb wijst onder andere naar transparantierapporten van Xiaomi. Die bevestigen volgens de privacyorganisatie het risico van het opvragen en verkrijgen van persoonlijke data door de Chinese autoriteiten. "Volgens deze documenten vragen autoriteiten op grote schaal om toegang tot persoonlijke data, terwijl in dezelfde periode Europese autoriteiten slechts een handvol verzoeken deden. Daarnaast voldoet Xiaomi, of moet het voldoen, aan alle verzoeken van de Chinese autoriteiten", merkt noyb op. De organisatie stelt ook dat het voor Europese gebruikers bijna onmogelijk is om onder Chinese databeschermingswetgeving hun rechten uit te oefenen.

"Dit maakt het nog belangrijker om te ontdekken wat Chinese techbedrijven met persoonlijke data van Europeanen doen. De klagers dienden bij de betreffende bedrijven daarom inzageverzoeken onder artikel 15 van de AVG in om te zien of hun data naar China of andere landen buiten de EU werd gestuurd. Helaas gaf geen van de bedrijven de juridisch vereiste informatie over doorgegeven data", laat noyb verder weten.

Noyb-advocaat Kleanthi Sardeli voegt toe dat Chinese bedrijven wel moeten voldoen aan verzoeken van de Chinese overheid tot hun data. "Dit houdt in dat data van Europese gebruikers risico loopt zolang het naar het buitenland wordt gestuurd. De bevoegde toezichthouders moeten snel in actie komen om de fundamentele rechten van de betrokken personen te beschermen."

In totaal zijn er zes privacyklachten bij vijf Europese privacytoezichthouders ingediend. De Autoriteit Persoonsgegevens ontving een klacht over de populaire chatapp WeChat. Noyb heeft de toezichthouders verzocht de Chinese bedrijven te dwingen hun gegevensverwerking aan de AVG te laten voldoen en een boete op te leggen om herhaling in de toekomst te voorkomen.