De EU-lidstaten willen meer vrijheid hebben om verkeersgegevens en locatiegegevens van communicatie te bewaren. Daarmee staan de EU-lidstaten tegenover de Europese Commissie en het Europees Parlement.

De EU-lidstaten willen dat het mogelijk wordt gedurende langere tijd de verkeers- en locatiegegevens van telefoongesprekken en emailverkeer te bewaren. De Europese Commissie, hierin gesteund door het Europees Parlement wil die mogelijkheid juist inperken. Verkeersgegevens mogen als het aan de Commissie en het EP ligt alleen door telecomdienstaanbieders worden bewaard om de facturen op te kunnen stellen. Daarna dienen de gegevens te worden vernietigd. Alleen bij concrete opsporingsonderzoeken, en met een last van een officier van justitie, mogen de autoriteiten dienstaanbieders opdragen verkeersgegevens of locatiegegevens langer te bewaren.

De Europese lidstaten willen echter een algemene bevoegdheid om verkeers- en locatiegegevens te laten bewaren, zo blijkt uit de laatste documenten (PDF)
ter voorbereiding op de Telecommunicatieraad van 6 december. Tijdens die Raad zullen de lidstaten knopen doorhakken over de opslag van verkeersgegevens.

De lidstaten willen telecomaanbieders kunnen verplichten om verkeersgegevens en locatiegegevens gedurende langere tijd te bewaren, zonder dat er een concreet opsporingsonderzoek loopt. Een termijn wordt in het voorstel niet genoemd. Lidstaten mogen dat zelf in hun nationale wetgeving vastleggen. In het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk en Duitsland liggen momenteel plannen klaar om telecomdienstaanbieders te verplichten gedurende een jaar verkeersgegevens van het al het telefoon- en emailverkeer te bewaren.

Bovendien scharen de lidstaten zich achter een voorstel van het Verenigd Koninkrijk om een bewaarplicht in te voeren op grond van de nationale veiligheid. Volgens de Nederlandse regering is deze toevoeging een sterk politiek signaal dat het de lidstaten ernst is met de bestrijding van terrorisme. Veiligheids- en politiediensten vrezen problemen bij de opsporing als verkeersgegevens snel vernietigd worden.
Verder willen de lidstaten de mogelijkheden van ongerichte, grootschalige interceptie niet uitsluiten. Het Europees Parlement staat een bepaling voor waarin grootschalige interceptie, zoals het afluisternetwerk Echelon, verboden wordt. De EU-lidstaten nemen deze bepaling echter niet over. Zij vinden daarentegen dat interceptie ook mag plaatsvinden voor economische doelen, als er een verband met nationale belangen is. Hiermee blijft het voor EU-lidstaat Engeland mogelijk om deel te blijven nemen aan het Echelonnetwerk.

Vlak na de aanslagen van 11 september in de Verenigde Staten kondigde Nederland al aan dat het ruimere mogelijkheden in Europa wilde voor de verplichte opslag van verkeersgegevens. President Bush drong niet veel later in een brief aan de Europese Unie ook aan op een verruiming van deze bevoegdheden. De strijd tegen het terrorisme zou schade ondervinden van te strenge Europese regels op het gebied van privacybescherming, aldus Bush.
Volgens een woordvoerder van het Ministerie van Verkeer en Waterstaat is nog onduidelijk of Nederland ook bepalingen in de nationale wetgeving zal gaan doorvoeren die telecomaanbieders verplicht verkeers- en locatiegegevens te bewaren. In het actieplan van het kabinet voor terrorismebestrijding wordt daar wel op gezinspeeld.

De Europese Raad moet het nog eens zien te worden met het Europees Parlement over de voorstellen. Het Europees Parlement heeft medebeslissingsbevoegdheid op dit gebied, hetgeen betekent dat het desnoods met een veto de plannen kan blokkeren.