Heb jij een uitdagende vraag over beveiliging, recht en privacy, stel hem aan ICT-jurist Arnoud Engelfriet en maak kans op zijn boek
"De wet op internet".

Arnoud is van alle markten thuis, maar vindt vooral in technische / hacking vragen een uitdaging. Vragen over licenties worden niet behandeld, aangezien die geen raakvlak met beveiliging hebben. De Juridische vraag is een rubriek op Security.nl, waar wetgeving en security centraal staan. Elk kwartaal kiest Arnoud de meest creatieve vraag, die dan zijn boek zal ontvangen.

Vraag: Heb ik als privépersoon in mijn eigen huis ook te maken met de privacywetten? Mag ik bijvoorbeeld het verkeer van derden die gebruik maken van mijn onbeveiligde access-point of tor exit-node monitoren en/of loggen? En mag ik in mijn eigen huis camera’s en microfoons verstoppen?

Antwoord: Ja, ook als privépersoon in je eigen huis heb je de privacy te respecteren van bezoekers. Tenminste, als die zich legaal in jouw huis bevinden. Inbrekers hebben geen recht op privacy. Alleen, die privacywetten zijn zo algemeen dat het erg moeilijk is om precies te zeggen wat je wel en niet mag doen. Ik behandel hieronder de twee specifieke voorbeelden, maar het is niet gezegd dat je de lijn daaruit automatisch door kunt trekken naar alle andere situaties.

Het verkeer op je eigen access-point of exitnode mag je monitoren. Er is een vrijstelling onder de Wet Bescherming Persoonsgegevens ten behoeve van veiligheid en onderhoud van netwerken. Dat wil zeggen dat je gegevens mag verzamelen en gebruiken voor deze doelen. Wel moet je de logfiles zorgvuldig behandelen, je mag ze dus niet zomaar op internet slingeren bijvoorbeeld. Bij geconstateerde misdrijven mag je natuurlijk wel met die gegevens aangifte doen. Als je wel meer wilt doen (bv. dus op internet publiceren) dan zul je mensen daar expliciet mee moeten laten instemmen voordat ze daadwerkelijk de dienst kunnen gebruiken.

Camera's en microfoons verstoppen in je huis is een privacyprobleem, waarvoor sinds een paar jaar specifieke wetten ingevoerd zijn. Elk opzettelijk filmen of fotograferen in woningen of niet-publieke plaatsen met een verborgen camera is verboden tenzij dit vooraf duidelijk is aangekondigd (art. 139f Wetboek van Strafrecht: maximaal zes maanden cel).

Wel moet dat filmen dan 'wederrechtelijk zijn', wat in de praktijk betekent dat je moet kijken of het privacybelang van de gefilmde personen hoger weegt dan jouw belang om toch te filmen. Heb je vermoedens dat je oppas de kinderen mishandelt of de hulp zaken steelt, dan kan jouw belang hoger wegen dan hun privacy, zodat je een (verborgen) camera mag installeren, maar een automatisme is dat niet.

Voor het opnemen van gesprekken in niet-publieke plaatsen gelden vergelijkbare strenge regels. Iemand die geen deelnemer is aan een gesprek in een woning, besloten lokaal of erf, mag dit niet opnemen. Hierop staat zes maanden cel of een boete van 16.750 euro (art. 139a lid 1).

En voor de grapjassen die nu zeggen "ik heb alleen nog maar de bugs geplaatst, er wordt nog niks opgenomen": ook dat is strafbaar. Het plaatsen van afluister-, aftap- of opnameapparatuur met het doel om gesprekken, telecommunicatie, gegevensoverdracht of gegevensverwerking af te luisteren of op te nemen is een misdrijf (art. 139d lid 1). Hierop staat een jaar cel of een boete van 16.750 euro. Ook wanneer er nog niets afgeluisterd of getapt is.

Arnoud Engelfriet is ICT-jurist, gespecialiseerd in internetrecht waar hij zich al sinds 1993 mee bezighoudt. Hij werkt als partner bij juridisch adviesbureau ICTRecht. Zijn site Ius mentis is één van de meest uitgebreide sites van Nederland over internetrecht, techniek en intellectueel eigendom. In 2008 verscheen zijn boek "De wet op internet".