Wie gegevens op een traditionele harde schijf wil verwijderen hoeft de datadrager maar één keer te overschrijven, voor gebruikers van een Solid State Drive (SSD) is het minder eenvoudig. Dat zegt Oyvind Nyland dataspecialist bij Kroll Ontrack. "Als je sectoren met nieuwe informatie overschrijft, kunnen we de nieuwe niet meer terughalen." Wie bijvoorbeeld het open source programma DBAN gebruikt, kan het aantal keren instellen dat de sectoren op de schijf worden overschreven. Daarbij is één keer voldoende en maakt ook het gebruikte algoritme niet uit. "We kennen niemand die dan nog de data van de sector kan terughalen. Als je zo iemand vindt, stuur hem dan naar ons door, want hij kan veel geld met data recovery verdienen", grapt Nyland.

Niet alle gebruikers overschrijven hun gegevens met opzet, vaak wordt dit juist per ongeluk gedaan. Bij het verwijderen van gegevens van harde schijven en andere datadragers, is het volgens Nyland vooral belangrijk dat gebruikers weten dat alle sectoren ook echt zijn overschreven.

"De enige manier om dat te weten is als iemand het product heeft getest en gecertificeerd. Dat bewijst dat de functionaliteit van de software is zoals beloofd." Daarbij is het ook belangrijk dat gebruikers enige kennis hebben van hoe een harde schijf werkt. "Dat je alle blocks en sectoren weet te bereiken en er geen verborgen of geheime gebieden zijn."

Volgens de dataspecialist kan iedereen een tool gebruiken om data te overschrijven. "Maar je moet ook honderd procent zeker zijn door te kunnen verifiëren." Veel bedrijven blijken die controle niet uit te voeren. Voor consumenten is dat minder van belang, merkt Nyland op. Onlangs bracht Kroll Ontrack een gratis 'wiping' programma voor consumenten uit. Die beschikt niet over de verificatie dat alle data is verwijderd. Dat zit alleen in de betaalde, zakelijke versie. Het gratis programma is wel gecertificeerd door verschillende organisaties, waaronder CESG en het Duitse BSI.

Nyland merkt op dat er gevallen zijn waarbij er producten waren gebruikt om de gegevens te verwijderen, en het bedrijf toch nog de verwijderde data kon terughalen. Namen wil de dataspecialist niet noemen, maar het zou om file-shredding programma's gaan.

Solid State Drive
Eerder hadden onderzoekers al bewezen dat het verwijderen van gegevens op SSD's een stuk lastiger is, en er in veel gevallen nog gegevens zijn terug te halen. Iets wat Nyland bevestigt. "Op dit moment is het lastig om alle delen van de SSD via traditionele 'disk wiping' software te benaderen. Er zijn verschillende lagen van informatie. Er is een logical blocklaag, die het besturingssysteem gebruikt. Dat is te vergelijken met normale sectoren op de harde schijf. Maar bij een SSD schijf heb je nog een laag onderin. Dat is de fysiek blocklaag en je hebt geen directe toegang tot dat gebied. Dat betekent dat je door de controller en blocklaag heen moet om er bij te komen. Je hebt geen controle over wat er in die laag gebeurt. Het is een probleem."

Wie traditionele wipingsoftware gebruikt zal nog steeds veel data verwijderen. "Maar het is lastig om te verifiëren en het op een juiste manier te doen." Ook de gratis tool van Kroll Ontrack heeft problemen met SSD's. "Deze software is alleen voor harde schijven bedoeld."

Consumenten doen er toch verstandig aan om hun software met dit soort software te wipen. "Alles is beter dan niets. Maar het kan niet garanderen dat je alle sectoren bereikt." Voor bedrijven die met SSD's werken, adviseert Nyland om vanaf het begin encryptie te gebruiken. Veel van de schijven beschikken daarnaast over ingebouwde encryptie.

Aanvullend kan men toch wipingsoftware gebruiken. "En vergeet het trim-commando niet", merkt Nyland op. "Dan heb je veel informatie verwijderd. Maar nogmaals, je kunt niet honderd procent zeker zijn. In het geval van overgebleven cellen weet je dat ze versleuteld zijn en ben je behoorlijk veilig."