De onthullingen over de grootschalige spionageprogramma's van de NSA vormen een "existentiële uitdaging" voor onze fundamentele rechten en vrijheden en we moeten daarom bereid zijn de grens te trekken, aldus de Nederlander Peter Hustinx.

Hustinx is de Europese toezichthouder voor gegevensbescherming en deed zijn uitspraken tijdens een hoorzitting over de grootschalige surveillance van Europese burgers. Er zijn drie punten waar hij het meest bezorgd over is; namelijk de omvang van de monitoring, de betrokkenheid van private partijen, waaronder bekende internetgiganten, en het toevoegen van backdoors en zwakheden aan encryptie.

Hustinx stelt dat er dan ook sterke waarborgen voor de privacy moeten worden onderhandeld en toegepast. Als dat niet gebeurt, moet er worden overwogen om het uitwisselen van gegevens tijdelijk te stoppen en bestaande overeenkomsten voor het uitwisselen van data op te zeggen.

Tijd voor actie

Volgens de toezichthouder is het belangrijk om een algemene databeschermingswetgeving in te voeren, waardoor de private partijen die aan de monitoring meewerken veel effectiever zijn aan te pakken dan nu mogelijk is. "Als we de grens trekken, moeten we voor onze Europese databeschermingscultuur opkomen, die geen onderscheid in nationaliteit maakt."

Daardoor is onderscheid tussen Amerikanen en niet-Amerikenen, waardoor EU-burgers zonder juridische bescherming zitten onacceptabel, benadrukt Hustinx. Een ander probleem dat de toezichthouder heeft is de omvang waarmee gegevens worden opgeslagen, waarbij alleen het gebruik ervan onder bepaalde regels valt. "Dit is incompatibel met onze nadruk op principes als noodzaak en proportionaliteit."

Hustinx waarschuwde dan ook om niet langer te wachten. "Laat me heel duidelijk zijn, we moeten ons nu verzetten. Het is echt nu of nooit."