De Commissie van Toezicht betreffende de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD) is bij het onderzoek naar enkele langlopende agentenoperaties door de AIVD geen misstanden tegengekomen. De AIVD heeft de bevoegdheid agenten in te zetten om gericht gegevens te verzamelen.

Hoewel agenten geen strafbare feiten dienen te plegen, is het agenten toegestaan, indien de noodzaak daartoe aanwezig is dan wel de veiligheid van de agenten dit vergt, onder instructie van de AIVD strafbare feiten te plegen. Het gaat dan bijvoorbeeld om deelname aan een criminele of terroristische organisatie. De agenten zullen zich volgens de Commissie, als ze effectief willen zijn, zich zoveel mogelijk moeten conformeren aan het gedrag van de personen en organisaties waar zij op verzoek van de AIVD contact mee hebben, om zo hun informatiepositie te behouden en niet ontmaskerd te worden.

"Om het vertrouwen van deze personen en organisaties te winnen dan wel te behouden, kan het derhalve voorkomen dat agenten betrokken raken bij strafbare feiten, respectievelijk zelf strafbare feiten plegen", zo laat de Commissie weten. Houdt de agent zich aan de door de dienst gegeven instructie, dan zal hij in beginsel strafrechtelijk vrijuit gaan. De AIVD kan echter niet zonder meer straffeloosheid garanderen. Het is immers aan het Openbaar Ministerie (OM) en de rechter om hier een beslissing in te nemen.

Geen onregelmatigheden

De Commissie stelt vast dat in de vijf door haar bestudeerde operaties, op het terrein van terrorisme en extremisme, de instructie die aan vijf agenten is gegeven voor het plegen van strafbare feiten noodzakelijk was voor de goede taakuitvoering van de dienst dan wel voor de veiligheid van de agent. De Commissie is hierbij geen onrechtmatigheden tegengekomen. Wel doet de Commissie in haar rapport enkele aanbevelingen om het proces van verslaglegging, evaluatie en toestemming te verbeteren.