De beveiligingsmaatregelen die Microsoft aan Windows 8.1 heeft toegevoegd maken het zo lastig voor cybercriminelen om gebruikers via softwarelekken met malware te infecteren dat ze weer op social engineering zullen terugvallen. Dat beweert James Lyne, hoofd onderzoek van het Britse anti-virusbedrijf Sophos, tegenover Security.NL.

"Het schrijven van een exploit op Windows 8.1 is exponentieel lastiger geworden dan het op Windows XP was", aldus Lyne, die zich zelf ook met het schrijven en analyseren van exploits bezighoudt. "Het is zoveel lastiger geworden." Dat wil echter niet zeggen dat software op het gebied van kwaliteit en veilig programmeren beter wordt. "Het tegenovergestelde is waar. Ik zie meer slordige code dan ooit te voren, maar het aantal keren dat een kwetsbaarheid kan worden misbruikt is dramatisch afgenomen."

Dat wil niet zeggen dat er geen lekken en exploits meer zullen verschijnen. Er worden nog steeds kwetsbaarheden gevonden, maar veel traditionele beveiligingsproblemen zijn grotendeels opgelost gaat Lyne verder. Slimme criminelen die 6 tot 12 maanden bezig zijn met het zoeken naar kwetsbaarheden zullen deze lekken tegen hoge bedragen verkopen. De onderzoeker verwacht niet dat dit soort kwetsbaarheden voor exploitkits zullen worden gebruikt, zoals nu het geval is.

Social engineering

De "high end" cybercriminelen en aanvallers blijven dan ook toegang tot kwetsbaarheden houden, maar de rest van de cybercrimepyramide zal geen frisse toevoer van exploits meer krijgen. Daardoor wordt het lastiger om internetgebruikers via drive-by downloads te infecteren. Als gevolg hiervan zullen cybercriminelen op social engineering en meer phishing-gebaseerde technieken teruggrijpen. "Omdat het nog steeds werkt en eenvoudig is."

Daarnaast zijn veel social engineering-aanvallen vrij simpel en is er dus voldoende ruimte om ze uit te breiden. Lyne verwacht dan ook een scheiding onder cybercriminelen, waarbij de meeste cybercriminelen op geavanceerdere social engineering zullen terugvallen terwijl de top van de cybercriminelen exploits blijven gebruiken.

Windows XP

Het kan echter nog wel even duren voordat cybercriminelen met deze situatie te maken krijgen, aangezien veel gebruikers nog altijd op oudere platforms werken. Zo heeft Windows XP nog een marktaandeel van tussen de 14% en 24% wereldwijd. "Naast de commerciële motieven van Microsoft om te willen dat mensen naar Windows 8.1 upgraden, en die zijn er wel degelijk, is het echt een kwestie van beveiliging om van een ouder naar een nieuwer platform te gaan."

Lyne verwacht dat hij over vijf jaar nog steeds systemen zal tegenkomen die op Windows XP draaien. Uiteindelijk zullen gebruikers wel naar een nieuwer platform overstappen om zo automatisch van de nieuwe beveiligingsmaatregelen te profiteren. De onderzoeker denkt dan ook dat zijn voorspelling pas over 2 tot 4 jaar werkelijkheid zal worden, aangezien mensen nu eenmaal traag met migreren zijn.

Een andere ontwikkeling die plaatsvindt is dat criminelen zich meer op lekken in populaire browserplug-ins richten, zoals Java en Adobe Flash Player. De beveiliging in Windows 8.1 helpt ook hierbij, merkt Lyne op. "Zelfs als programmeurs van browserplug-ins fouten maken, is het dankzij Windows 8.1 lastiger deze lekken te misbruiken. Microsoft helpt mensen die slechte code schrijven om niet te worden aangevallen."