De Staat krijgt zes maanden de tijd om het beleid voor het afluisteren van advocaten door de AIVD aan te passen, anders moet het afluisteren worden gestaakt. Dat heeft de Haagse kortgedingrechter vandaag geoordeeld in een kort geding tussen advocatenkantoor Prakken d’Oliveira tegen de Staat.

Eerder was gebleken dat de AIVD communicatie van en met advocaten van Prakken d’Oliveira afluistert. Twee weken geleden eiste het advocatenkantoor voor de rechter in Den Haag dat de AIVD daarmee zou stoppen. Zij stelden dat advocaten en cliënten in vertrouwen met elkaar moeten kunnen communiceren; het zogenaamde verschoningsrecht van advocaten vormt volgens het kantoor een "ankerpunt van de rechtsstaat".

De rechter is het met het advocatenkantoor eens. Naast de aanpassing van het beleid eiste hij ook dat een onafhankelijk orgaan de bevoegdheid krijgt om het afluisteren tegen te gaan of te stoppen. Ook mogen veiligheidsdiensten informatie die via het afluisteren van advocaten is verkregen alleen doorspelen aan het Openbaar Ministerie (OM) als een onafhankelijk orgaan heeft gekeken of en onder welke voorwaarden deze informatie mag worden verstrekt.

Beleid

Volgens het bestaande beleid kunnen veiligheidsdiensten ook (vertrouwelijke gesprekken van) advocaten afluisteren en eventueel de verkregen informatie aan het OM doorgeven. De Haagse kortgedingrechter vindt deze praktijk onrechtmatig. Deze vertrouwelijke gesprekken vallen onder het verschoningsrecht van advocaten en inbreuk op het verschoningsrecht is volgens de rechter alleen onder strikte waarborgen toegestaan. Deze waarborgen zijn echter onvoldoende en de rechter geeft de Staat zes maanden de tijd om alsnog deze waarborgen in te vullen.

De advocaten van het Amsterdamse advocatenkantoor Prakken d’Oliveira hadden samen met de Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten een kort geding aangespannen tegen de Staat, omdat zij vinden dat de Staat moet stoppen met het afluisteren van vertrouwelijke gesprekken tussen advocaten en hun cliënten. Hiertoe hebben de advocaten onder meer gesteld dat zij op grote schaal worden afgeluisterd. Dat afluisteren op grote schaal zou plaatsvinden is volgens de rechter overigens niet gebleken.

"Dit is goed voor ons vertrouwen in de rechtsstaat. Ook onze cliënten kunnen weer opgelucht ademhalen. Het verschoningsrecht van advocaten kan niet zomaar opzij worden gezet, ook niet door de AIVD. Niemand staat in Nederland buiten de wet. In landen waar het wel goed geregeld is, is het echt niet onveiliger. Dit is goed nieuws voor iedereen; niet alleen alle advocaten, maar ook iedereen die er misschien ooit een nodig heeft", zo laat het advocatenkantoor in een reactie weten.