AANLEIDING
Ik had nog een reactie op [0] in de pijplijn (het kost ff tijd om dit soort bijdragen te schrijven ;), maar helaas is die thread gelocked. Omdat ik met deze bijdrage hoop een zinvol antwoord te geven, en (nogmaals?) aan te tonen dat het pesten van gebruikers met maximale wachtwoordlengtes ook significante securityrisico's tot gevolg heeft, open ik een nieuwe thread.


OPMERKING VOORAF
N.b. ik verzoek karma4 [1] vriendelijk, doch dringend, niet op mijn bijdragen te reageren (noch in deze thread, noch elders). Mocht dat toch gebeuren, dan zal ik daar, in deze thread, niet op reageren. In plaats daarvan verwijs ik de lezer, bij voorbaat, naar [2].


ACHTERGROND
De achtergrond hierbij is dat veel websites de maximale lengte van wachtwoorden beperken tot een ongewenst klein aantal karakters, zoals terecht aangekaart door MAC-user in [3], in relatie tot websites van verzekeringsmaatschappijen. Niet alleen websites van verzekeringsmaatschappijen lappen ICT security daarmee aan hun laars, dat geldt bijv. ook voor Office365 (zie [4]) en "Mijn Eneco" [5] (zodra je een wachtwoord langer dan 10 tekens invoert, verschijnt de melding "Kies zelf een wachtwoord: minimaal 6 en maximaal 10 tekens"), en naar verluidt [6] (dat heb ik zelf niet kunnen testen, want ik heb niet zo'n spion in huis) is de wachtwoordlengte voor "Toon" ook maar 10 karakters (corrigeer me s.v.p. als mijn informatie niet klopt).


RISICO BEPERKING WACHTWOORDLENGTE DOOR WEBSITE
Het slechts toestaan van wachtwoorden met een beperkte maximale lengte door sommige websites, leidt ertoe dat:

<1> Onnodige beperkte entropie
Het aantal mogelijke wachtwoorden dat gebruikers voor deze site, maar gezien de gerechtvaardigde eis dat je voor elke site een uniek en nooit eerder gebruikt wachtwoord moet verzinnen, voor elke account ter wereld, onnodig ingeperkt. Behalve naïef (alhoewel stom een betere karakterisering is) is dit slecht voor de beveiliging van jouw eigen site en de gegevens van jouw gebruikers, is dit ook nog eens egoïstisch omdat je daarmee heel snel het aantal mogelijke wereldwijd unieke wachtwoorden "opbrandt";

<2> passphrases kunnen niet worden gebruikt
Je gebruikers de mogelijkheid ontneemt om, veel beter te onthouden, passphrases te gebruiken.

<3> Onnodige risico's bij gebruik van password managers
Je daarmee wachtwoorden van gebruikers, die een password manager willen gebruiken, onnodig onveiliger maakt dan gewenst (ten minste door één van hen, maar ik neem aan dat ik niet de enige ben gezien het advies van bijv het NCSC, zie [9]);

<4> Vergroot risico op brute-force aanvallen bij niet (goed) werkende account lockout
Het risico op netwerkgebaseerde brute-force aanvallen onnodig wordt verhoogd indien account lockout geheel niet is geïimplementeerd, tijdelijk is uitgeschakeld (om welke redenen dan ook), of indien account lockout niet werkt zoals het hoort (en maar al te vaak werken zaken op websites niet zoals het hoort, roep maar als je voorbeelden wilt);

<5> Langzame brute-force aanvallen zijn onnodig minder moeilijk uit te voeren
Ook indien account lockout wel werkt zoals het hoort, kunnen langzame brute-force aanvallen niet worden uitgesloten. Bijvoorbeeld een aanvaller die de DNS-server instellingen van het modem van een gebruiker heeft weten te wijzigen (ik ken geen modems die geen ernstige beveiligingslekken hebben gehad of nog hebben) kan de aanvaller, op basis van DNS requests van door de gebruiker gebruikte applicaties, beredeneren wanneer een verbinding is opgebouwd en daarbij het wachtwoord is uitgewisseld (bij IMAP kan dat best vaak zijn). De aanvaller heeft vervolgens een aantal kansen om een wachtwoord te proberen, zonder dat het account wordt geblokkeerd. Sowieso is account lockout vaak timer-gebaseerd, d.w.z. wordt gereset na enige tijd geen pogingen;

<6> Onnodig eenvoudiger kraken van gestolen wachtwoorddatabases
Daarnaast resulteren onnodig korte wachtwoorden erin dat, indien een wachtwoorddatabase, hopelijk niet plain-text, -onverhoopt- gestolen wordt, brute-force attacks daarop eenvoudiger zijn uit te voeren naarmate de maximale wachtwoordlengte korter is. Bijv. bij https://mijn.eneco.nl/ is dit natuurlijk een fluitje van een cent, waarbij zelfs "zware" wachtwoordhashes/encryptors als BCrypt your ass not gaan coveren.


AANLEIDING IN DETAIL

Als ik de risico's vanuit het oogpunt van doorsnee gebruikers analyseer, is een personal password manager (persoonlijk wachtwoord beheerprogramma), gegeven de huidige -totaal-niet-schalende- functionaliteit, d.w.z. websites die gebruikers om wachtwoorden vragen, de minst onveilige en toch werkbare en betaalbare oplossing.

NADELEN VAN PASSWORD MANAGERS
Er kleven zeker nadelen aan personal password managers, waaronder (vul me s.v.p. aan):

0) Om überhaupt van zo'n applicatie gebruik te kunnen maken, zul je meestel eerst ergens "op" moeten inloggen, d.w.z. een "systeem" waar inloggegevens voor nodig zijn die je nog niet uit zo'n applicatie kunt halen. Met name bij het gebruik van FDE (Full Disk Encryption) en meerdere gebruikeraccounts en/of meerdere devices waarop moet worden ingelogd (bij voorkeur met onderling verschillende wachtwoorden), moet de gebruiker wellicht nog steeds een flink aantal wachtwoorden zelf onthouden;

1) Beschikbaarheid kan de 100% benaderen, maar is dat nooit exact. In de praktijk zullen zich situaties voordoen waarbij je niet bij de opsgeslagen wachtwoorden komt. Afhankelijk van het type applicatie (lokaal of cloud-based) speelkt de gebruiker hierin een meer of minder grote rol;

2) De gebruiker moet het nut inzien van een extra "programma" hiervoor (lokaal geïnstalleerd programma, app of webapplicatie);

3) De gebruiker moet het programma kunnen terugvinden en weten hoe het te gebruiken (zelf is de combinatie Alt-Tab een van de meest gebruikte op mijn computer, maar er zijn veel mensen die geen idee hebben wat dat doet en waarom je dat zou willen);

4) De gebruiker moet zich realiseren dat er back-ups van de database gemaakt moeten worden, in elk geval ASAP na het wijzigen of toevoegen van een record, want corruptie of geheel verlies van de database kan tot grote problemen leiden (geen toegang meer tot sites en/of systemen; vooral bij versleutelde bestanden, als daar geen achterdeur voor bestaat, betekenen dit vaak dat je zelf niet meer bij de informatie kunt komen - maar dat geldt natuurlijk eerder voor een wachtwoord dat je wilde onthouden maar vergeten bent);

5) Het gebruikte database format kan kwetsbaar zijn voor specifieke aanvallen, zie bijv. [10];

6) De database met wachtwoorden zal worden ontsloten op niet 100% veilige devices die mogelijk zijn gecompromitteerd. Vooral scary is de situatie waarbij de aanvaller op een device, waarop jij jouw master password invoert, kan wat jij kan, en zo in 1x al jouw wachtwoorden kan kopiëren. Zie bijv. [11];

7) Maar ook als een device niet gecompromitteerd is, zijn er allerlei omstandigheden denkbaar waardoor 1 of meer wachtwoorden uit de database toch in verkeerde handen kunnen vallen (voorbeeld: gebruikmaken van het clipbard terwijl er ondertussen een RDP sessie naar een onvertrouwde PC plaatsvindt; by default deelt Windows het lokale clipboard met zo'n remote machine). Sommige password managers proberen met allerlei trucs het "lekken uit het clipboard" te voorkomen, maar helemaal waterdicht krijg je dat nooit;

8) De gebruiker moet kiezen uit een op een device geïnstalleerd programma, of uit een webapplicatie;

9) Bij de lokaal geïnstalleerde variant moet de gebruiker vaak kiezen tussen het automatisch synchroniseren van de database (meestal via de cloud, met de risico's van dien), of het niet automatisch synchroniseren of delen van de database, met als consequentie dat het device waar die database op staat, toegankelijk moet zijn op het moment dat dit nodig is;

10) Niet alle personal password managers zijn even handig beschikbaar "cross-device", dus ook dit aspect kan een rol spelen;

11) Bij copy-pasten, en zeker indien je password managers automatisch gegevens laat invullen op (potentieel veranderende) websites, bestaat het risico dat het wachtwoord voor een andere site wordt geplakt (waarmee het, middels Javascript, al met de website kan zijn gedeeld voor je OK drukt) en/of dat een wachtwoord in ander veld wordt geplakt (risico: webbrowser en apps "onthouden" informatie ingevoerd in niet als wachtwoordveld aangemerkte velden meestal);

12) In een werk/privé situatie kan het zijn dat het veiliger is om daar gescheiden databases voor aan te houden, maar handig is dat niet altijd (je moet dan weer meer dan 1 wachtwoord onthouden, of de (m.i. onverstandige) concessie doen om voor beiden hetzelfde wachtwoord (of raadbaar minimaal afwijkende wachtwoorden) voor te gebruiken.


VOORDELEN VAN PASSWORD MANAGERS
Aan de andere kant levert zo'n password manager ook enorm veel voordelen op (ook hier, vul me s.v.p. aan):

A) Je hoeft maar een zeer beperkt aantal wachtwoorden te onthouden;

B) Je bepaalt zelf aan welke criteria het master wachtwoord van jouw wachtwoord database moet voldoen, en of, en zo ja wanneer, je dit wijzigt;

C) Ervan uitgaande dat de wachtwoordgenerator in een password manager is geschreven en getest door mensen die weten wat een CSPRNG is en niet betaald worden door de een of andere geheime dienst, zal deze al snel veel moeilijker te raden wachtwoorden kunnen genereren dan doorsnee (en zelfs ervaren) mensen kunnen;

D) Je kunt moeiteloos, voor een enorm aantal toepassingen (niet alleen websites, maar bijv. ook voor versleutelde bestanden) wachtwoorden en andere informatie op een zodanig veilige manier bewaren, dat een aanvaller daar in de praktijk niet bij kan (uitzonderingen: zie boven, o.a. punt 6). Nb. persoonlijk gebruik ik KeePass en heb voor internetsites "submappen" gemaakt genaamd A, B, C etc. om het overzicht te behouden;

E) Ook brakke wachtwoordreset algoritmes kun je zo veilger maken dan ze inherent zijn. Als antwoord op de vraag, van een specifieke site, wat de meisjesnaam van jou moeder is , laat je jouw password manager daarvoor ook een willekeurig karakterreeks genereren (zoals "QrKAotloGKVyvXwpMTxDzUrWQiFvzS").

F) Naast het wachtwoord kun je, in veel password managers, aanvullende informatie opslaan. Zoals wanneer je jouw account hebt aangemaakt, waar je screenshots daarvan hebt opgeslagen op jouw schijf, welk adres je hebt ingevuld (interessant als hje tussendoor verhuisd bent) etc.


CONCLUSIE
Hoewel ik veel meer nadelen dan voordelen van wachtwoordmanagers genoemd heb, ben ik toch van mening (en niet alleen ik denk er zo over) dat de voordelen van een password manager ruimschoots opwegen tegen de nadelen(zoals trachten veel verschillende wachtwoorden te onthouden of door ze op papiertjes en/of in onversleutelde bestandjes proberen bij te houden).

Daarbij is het wel een vereiste dat je jouw devices veilig weet te houden. Aan de andere kant, als dat je niet lukt kun je, ook zonder password manager, flink in de problemen komen. Dit vooral naarmate onze maatschappij steeds verder digitaliseert en we, al dan niet gedwongen of op eigen initiatief, via steeds meer websites informatie uitwisselen, waarbij het in veel gevallen noodzakelijk is dat we onszelf fatsoenlijk authenticeren om identiteitsfraude te helpen voorkomen.

Ik daag iedereen (behalve karma4) uit om, op basis van inhoudelijke argumenten (en zomogelijk voorzien van verwijzingen naar onderbouwingen van derden), mij van mijn eventuele ongelijk te overtuigen. Doe je dat niet, dan ga blijf ik ervan uitgaan dat ik het met bovenstaande beredenering bij het rechte eind heb. En dus dat beperkingen van minder dan, zeg 150 karakters, ongewenst zijn - en dat iedereen die het tegendeel beweert, een naïeve egoïst is - om het woord stom maar niet te gebruiken.