Door Ron625: Door karma4: Door Ron625: OOXML is toch de gesloten standaard van DOCx ?
Dat is een misvatting, net zo open als ODF.
Wat is de misvatting?
DOCx is GEEN openstandaard, volgens de EU regels, of begrijp ik je verkeerd?
Ik vraag me af welke EU-regel je bedoelt, voor zover mij bekend is de richtlijn van de EU om documenten in zowel ODF -en OOXML-formaat ter beschikking te stellen, zodat je kan kiezen welk formaat je downloadt. Nederland richt zich wel op ODF (en de tweede kamer zelf houdt zich daar vaak niet aan), ben je daar misschien mee in de war?
Verder zijn officiële en de facto standaardisatie-organisaties de partijen die standaards vaststellen, een overheid die kiest om bepaalde formaten wel of niet te gebruiken kiest voor een standaard die door anderen is vastgesteld. Of een standaard open is hangt af van de vraag of iedereen hem mag toepassen, of daar royalties voor betaald moeten worden, dat soort dingen, en dat levert gradaties in openheid op.
Is OOXML even open als ODF omdat het langs ISO is gehaald? Niet per se. Het standaardisatieproces was destijds nogal controversieel, vanuit diverse landen kwamen berichten van betrokkenen dat het met twijfelachtige methoden door de nationale standaardcommissies werd geforceerd. Uit het ene land kwamen berichten over steekpenningen, in een ander land bleek de zaal te klein te zijn voor alle genodigden en bleken de mensen die toegelaten allemaal voorstanders te zijn terwijl de tegenstanders niet mee mochten praten, uit weer een ander land kwam het bericht dat een vertegenwoordiger voor een organisatie binnen het land opeens een Amerikaan te zijn die toevallig ook nog een van de topmensen van Microsoft was. Het kwam allemaal niet fris over. Dat ging samen met felle kritiek op de standaard zelf. Hij is aanzienlijk groter dan ODF voor dezelfde functionaliteit (5000 tegen 700 pagina's beschrijving) en daardoor veel moeilijker te implementeren door derden. Er zouden tags inzitten waarvan de beschrijving is "zoals Word 95 het doet", en dat is nergens beschreven. Het zou incompatibel zijn met andere standaards (gebruik voor dit onderdeel gesloten standaard X terwijl er een open standaard Y bestaat voor hetzelfde, ik geloof dat dat het was). Ik weet ze niet meer allemaal maar er waren reeksen problemen mee.
Waarom zo'n onfris proces? Een poosje ervoor had de Amerikaanse staat Massachusetts bedacht dat open standaarden bij overheden noodzaak zijn om toegang tot documenten voor de verre toekomst (honderden jaren) veilig te stellen, voor archivering dus. De formaten van Microsoft waren in het geheel niet open, die vielen dus af, en men koos voor ODF. Dat heeft een hoop onrust gegeven, waarbij hetzelfde soort dingen als ik hierboven over het standaardisatieproces van OOXML beschreef in de VS optraden. Een krant beschuldigde de CIO van Massachussetts (de drijvende kracht achter de keuze voor open standaarden) van het zich laten fêteren op dienstreizen (onterecht, bleek later). Een openbare hoorzitting in de senaat waar alleen de voorstanders spreektijd kregen en de tegenstanders niet. Dat soort dingen gebeurden opeens. Die CIO heeft, nadat hij het bijltje erbij neer had gegooid en ander werk was gaan doen, in een interview gesteld dat hij het niet kan bewijzen maar dat die storm van tegenstand maar één bron kan hebben gehad: Microsoft. Wat me zelf van Microsoft opviel in die periode is dat ze het regelmatig deden voorkomen alsof Massachusetts voor OpenOffice koos en aan concurrentievervalsing deed, terwijl die staat nadrukkelijk wél voor open formaten en níet voor specifieke software koos, als MS Office ODF ondersteunde was MS Office geschikt voor Massachusetts.
Maar Microsoft heeft kennelijk ingezien dat open standaards de norm aan het worden waren en dat OOXML dus maar een standaard moest worden, en dat dan maar zo snel mogelijk geregeld. En ODF wordt nu gewoon door MS Office ondersteund, maar er is een periode geweest dat Microsoft daar niets van wilde weten, natuurlijk net in die periode dat ze deden of Massachusetts Microsoft buiten wilde sluiten. Een indruk die sommige critici uitten na bestudering van het formaat was dat OOXML eigenlijk zo'n beetje een XML-dump van de binaire office-formaten van dat moment was, en vol zat met eigenschappen die heel anders zouden zijn ingevuld als het ontworpen was als een uitwisselingsformaat tussen verschillende software-implementaties.
Goed, dat zijn stormen die weer zijn gaan liggen. Het is wel een van die periodes geweest die me verbaasd heeft doen staan over hoe kinderachtig mensen kunnen zijn die marktaandelen of andere vormen van macht verdedigen (kijk nu naar Turkije, de verkiezingen in de VS of de Brexit voor dat soort gedoe). Het is gedrag waarvan je zou denken dat hun moeders ze het al hebben afgeleerd toen ze nog peuters waren. Macht reduceert mensen tot peuters.
Ik heb nogal eenzijdig kritiek op OOXML samengevat hierboven. Er was ook kritiek (van Microsoft en vrienden) op ODF. Wat ik me daarvan herinner was dat het niet feitelijk onjuist was maar ook niet relevant. Als een standaard in ontwikkeling is en zaken niet in de eerste versie 1.0 van de standaard worden geregeld maar voor 1.1 of 1.2 op de agenda staan dan is het een probleem van voorbijgaande aard. Waarom is dat anders dan onvolkomenheden in de eerste versie van OOXML die (hopelijk) later zijn opgelost? Omdat er een duidelijke roadmap was waarin je kon lezen dat eraan gewerkt werd, en omdat bij OOXML een partij die als een wilde vocht om marktaandeel te verdedigen de agenda bepaalde en bij ODF een zeer diverse groep organisaties en mensen die niet op elkaar bevechten maar op samenwerken en degelijke resultaten gericht waren. Een coöperatieve samenwerking van een divers stel belanghebbenden is in mijn ogen een betere basis voor een goede open standaard dan een bedrijf dat zijn markdominantie onder druk ziet staan.
Voor de duidelijkheid, onder die coöperatieve partijen zat ook IBM, en dat concurreert natuurlijk op allerlei gebieden met Microsoft. Ik kan me heel goed voorstellen dat hun constructieve houding bij ODF ingegeven is door het inzicht dat als je de sterkste niet bent je sterker staat samen met anderen. Misschien is indirect een dominante partij heel goed voor open standaards, omdat de rest dan samen gaat werken op een manier die van mededingingsautoriteiten mag. Maar wat het motief ook was, ze hebben zich constructief en coöperatief opgesteld bij dit onderwerp. En ook overheden met de eisen die zij aan documenten die stellen, onderzoekers van oude talen die blij zijn met tekstverwerkers die oud-Sumerische teksten aankunnen, er zat van alles bij.
OOXML is gestandaardiseerd, maar het lijkt erop dat het haastig is doorgeduwd vanuit andere motieven dan het maken van een standaard van optimale kwaliteit. ODF heeft een achtergrond waar ik aanzienlijk meer vertrouwen in heb. De haast achter OOXML was niet goed voor de kwaliteit, de grote omvang ervan is bedenkelijk, het beeld dat het meer een XML-dump van bestaande binaire formaten is (die bij MS Office weer min of meer een dump van het werkgeheugen van het programma waren) dan een uitwisselingsformaat roept vraagtekens op. OOXML is een open standaard, maar je kan je met deze achtergrond en de consequenties daarvan voor het formaat zelf afvragen of het de beste open standaard is.