Ict-jurist Arnoud Engelfriet geeft elke week antwoord op een interessante vraag over beveiliging, recht en privacy. Heb jij een vraag? Stuur hem naar juridischevraag@security.nl.

Vraag: Is het scrapen van een website computervredebreuk? Er wordt immers iets gedaan met het systeem waar geen toestemming voor is verkregen.

Antwoord: Bij scrapen wordt kort gezegd alle informatie van een website opgehaald met een geautomatiseerd proces. Vaak is dat bedoeld voor metazoekmachines zoals prijsvergelijkers, die overal de prijs vandaan halen om de beste match te kunnen tonen. Maar gescrapete informatie kan natuurlijk voor allerlei doelen worden gebruikt.

Over scrapen is juridisch veel te doen. Bronwebsites vinden het vaak niet leuk, en proberen er met gebruiksvoorwaarden, auteursrecht of databankrecht wat tegen te doen. In 2015 won Ryanair een zaak tegen een scrapende prijsvergelijker. Het Hof van Justitie bepaalde toen dat Ryanair in principe in haar voorwaarden scrapen mag verbieden. Een scraper mag dat dan niet doen (hoewel nog een open vraag is óf een scraper gebonden is aan die voorwaarden).

Die uitspraak is civiel recht, contractenrecht om precies te zijn. Als een scraper in strijd handelt met de voorwaarden, pleegt ze contractbreuk en moet ze de schade vergoeden. Maar dat is juridisch iets heel anders dan strafrecht, waarbij je boetes of celstraf krijgt.

Van het misdrijf computervredebreuk (art. 138ab Strafrecht) is sprake als je opzettelijk en wederrechtelijk binnendringt in een computersysteem. Het is niet vereist dat je een beveiliging kraakt; genoeg is dat je weet dat je niet mag zijn waar je bent.

Echter, bij scrapen kom je nergens waar je niet mag zijn. Je vraagt data op die openbaar en welbewust toegankelijk is gemaakt. Er worden geen URL's geraden of speciale queries gedraaid die eigenlijk niet de bedoeling zijn. Het gebruik van die data is niet de bedoeling, maar dat gebeurt een stap later. Daarom zie ik dit niet als strafbaar feit.

Arnoud Engelfriet is Ict-jurist, gespecialiseerd in internetrecht waar hij zich al sinds 1993 mee bezighoudt. Hij werkt als partner bij juridisch adviesbureau ICTRecht. Zijn site Ius mentis is één van de meest uitgebreide sites van Nederland over internetrecht, techniek en intellectueel eigendom. Hij schreef twee boeken, De wet op internet en Security: Deskundig en praktisch juridisch advies.