Door Anoniem: Door Anoniem: Interessant, dat is vijf dagen langer dan handmatig tellen voordat stemcomputers bestonden...
Nee, het gaat hier om de
officiële uitslag, dat is niet wat je laat op de verkiezingsavond op tv kan zien of wat je de volgende dag in de krant leest. De officiële uitslag was gepland op 20 maart en is nu verschoven naar 21 maart. Men neemt dus een marge van maar 1 dag extra voor het totaliseren.
Ik ben benieuwd of het ook nodig blijkt te zijn. Het tellen van de stembiljetten zelf kan niet anders dan veel meer werk zijn dan het optellen van de resultaten van de stembureau's per kieskring en het optellen van de resultaten van alle kieskringen. Biljetten tel je een voor een, bij het optellen van resultaten behandel je veel meer stemmen in een keer en dat gaat sneller. Dus de bulk van het werk, het tellen van de biljetten, weet men al op de avond na de verkiezingen af te ronden.
Het wordt toch een aardige lijst met getallen .
Voorbeeld voor een randstad :
In Den Haag en randgemeenten zijn 278 stemburo's .
https://www.stembureausindenhaag.nl/map
Er doen 28 partijen mee, dus elk stemburo levert 28 getallen op (plus de som, blanco en ongeldige stemmen ).
Plus (hopelijk) nog wat meer meta-informatie zoals het aantal stemmers van 'buiten' de kieskring e.d.
Men moet dus 278 * (+-) 32 getallen optellen .
Dat is toch wel wat werk om netjes met de hand te doen - of met off-line invoer.
De 'checksum" is het totale aantal geldige stemmen en de som van de op de partijen uitgebrachte stemmen plus blanco .
Het is wel goed controleerbaar - de uitslagen per stemburo kun je publiceren, en iedereen kan in principe het optellen herhalen . De tellers van elk stemburo kunnen zien dat hun aangeleverde getallen goed overgekomen zijn.
Er is wel een belangrijk verschil in foutkansen. Een stembiljet verkeerd tellen heeft heel weinig impact, en zo lang dat oprechte vergissingen zijn is de kans dat dat resulteert in bevoordeling van een partij of kandidaat praktisch nihil. Totalen verkeerd optellen kan veel grotere afwijkingen opleveren. Dat moet dus zeer zorgvuldig gebeuren, en in mijn ogen doe je dat door dezelfde optelling meerdere keren met verschillende hulpmiddelen door verschillende mensen te laten uitvoeren en de resultaten te vergelijken. Computers en spreadsheetprogramma's kan je daar prima bij inzetten, maar gebruik dan wel verschillende processoren en verschillende spreadsheetprogramma's zodat een bug in hard- of software niet twee keer dezelfde fout oplevert.
Eens, en zoals ik boven schreef, door uitslagen per stemburo te publiceren, zodat het totaliseren controleerbaar is.
(en de invoer van de juiste gegevens per stemburo controleerbaar door de mensen van dat stemburo).
Ik ben er niet van overtuigd dat het meer tijd moet kosten.
_moet_ misschien niet, maar als het invoerproces van stemburo -> totalisator opeens een handmatige stap wordt zijn het toch wel behoorlijke aantallen uitslagen die heel secuur overgezet moeten worden.
Als de oorspronkelijke gedachte stap een usb stick met vast formaat aanlevering was scheelt dat wel een hoop.
Maar kort voor de verkiezingen besluiten anders te gaan werken dan de draaiboeken voorschrijven kan allerlei kinderziektes in haastig in elkaar gedraaide nieuwe procedures of de interpretatie ervan opleveren, en dus kunnen er onvoorziene vertragingen optreden. Een dag extra uittrekken is in dat licht wel degelijk verstandig.