Defensie gaat de komende jaren in offensieve cybercapaciteiten en cyberweerbaarheid investeren, zo staat in de nieuwe Defensie Cyber Strategie die minister Bijleveld van Defensie naar de Tweede Kamer heeft gestuurd (pdf). Volgens de Strategie opereren statelijke actoren en criminele groeperingen steeds minder terughoudend in het digitale domein en zijn cyberaanvallen en -incidenten aan de orde van de dag.

"Om tegenstanders af te schrikken, moeten we laten zien dat we terug kunnen slaan’", stelt minister Bijleveld. De Strategie laat weten dat steeds meer bondgenoten in het digitale domein een actievere houding aannemen. Ook Defensie sluit zich hierbij aan en zal de komende jaren daarom in verschillende onderwerpen investeren. Het gaat om het verkrijgen van inlichtingen, het afschrikken van potentiële aanvallers, het beschermen van eigen systemen, het onderzoeken van nationale terugval mogelijkheden, het ondersteunen van civiele autoriteiten en het bijstaan van de Marechaussee.

Door het verkrijgen van inlichtingen wil de MIVD de partij achter een cyberaanval en zijn intenties kunnen achterhalen, zodat het kabinet over kan gaan tot politieke attributie en gerichte tegenmaatregelen kan nemen. "We gaan daders vaker publiekelijk aanspreken, zoals bij de door de MIVD verstoorde Russische cyberoperatie in Den Haag, gericht tegen de OPCW", aldus Bijleveld.

De investering in afschrikking moet Nederland een minder aantrekkelijk doelwit voor cyber- en andere aanvallen maken. Dit vereist wel "geloofwaardige offensieve capaciteiten", zo laat de Strategie weten. Die vermeldt dat afschrikking niet domeingebonden is. Aanvallen vanuit een ander domein kunnen worden afgeschrikt met cybermiddelen, en omgekeerd kan afschrikking tegen cyberaanvallen ook uit de andere domeinen komen.

Ook zal Defensie gaan onderzoeken welke Defensievoorzieningen in samenwerking met andere partijen kunnen worden ingezet om kritieke processen draaiende te houden in het geval van maatschappijontwrichtende ict-uitval als gevolg van een digitale aanval. Voorzieningen zoals het fysiek gescheiden en beveiligd glasvezelnetwerk van Defensie kunnen hierbij een rol spelen.

Personeel en kennis

Defensie benadrukt in de Strategie dat personeel en kennis essentieel zijn om haar taken uit te voeren. Daarbij wordt er ook ingegaan op de krapte op de arbeidsmarkt. "Vanwege de schaarste aan specialisten op de arbeidsmarkt is het niet vanzelfsprekend dat Defensie altijd over die kennis zal kunnen beschikken. Defensie onderzoekt de komende tijd mogelijke oplossingen voor het beter vinden, boeien en binden van cyberprofessionals, zowel militairen als burgers."

Het gaat dan om verschillende zaken, zoals het verbinden van cyber- en it-professionals, het uitzetten van loopbaanpaden en het gerichter sturen op werving, behoud en loopbaan. Tevens zal er worden gekeken naar het benutten van uitwisselingsmogelijkheden binnen en buiten Defensie, om zo de kennis van cyberprofessionals actueel te houden. "Kennis en innovatie zijn nodig om voor te blijven op tegenstanders en ons te beschermen tegen nieuwe digitale dreigingen", merkt minister Bijleveld op.