Door Anoniem: Door Bitwiper: Het probleem is niet de plaatsing van het BSN, maar de onverklaarbare en niet uit te roeien denkfout dat je een BSN geheim kunt houden en zo kunt voorkomen dat identiteitsfraude wordt gepleegd - door kwaadwillenden die dat BSN in handen hebben gekregen. De door onze (dus onbetrouwbare) overheid gemaakte fout is dat zij volhoudt dat het kennen van een BSN bewijst dat jij de eigenaar bent van dat BSN.
Dat hele gedoe rond het voorkomen dat BSN's verspreid raken gebeurt niet vanuit de onjuiste gedachte bij de beleidsmakers van de overheid dat het BSN een bewijs van identiteit zou zijn, maar vanuit het juiste inzicht dat misbruik mogelijk is omdat de praktijk weerbarstig is en de samenleving er verre van perfect mee omgaat.
Ha, geef de burger maar weer de schuld. Als
beleidsmaker had je op je vingers kunnen natellen dat als je een nummer introduceert omdat het zo vreselijk handig is, dat dan meer mensen denken "oh nou dan gebruiken wij het ook maar". Dat doet de overheid zelf ook, zie SoFi->BSN en nog wat oprekkingen. De regelgeving eromheen helpt ook niet: Soms MOET je je persoonsnummer geven, en soms MAG je het NIET. En dat is geen simpel lijstje. Hetzelfde met kopietjes legitimasie, maar dat lijstje is natuurlijk wel net even anders en zelfs nog een stukje ingewikkelder.
Dus als burger MOET je een hele riedel aan nodeloos ingewikkelde regeltjes kennen, die regelmatig veranderen bovendien, voor iets dat je werkelijk aan je reet kan roesten. Totdat er ineens fraude mee blijkt te zijn gepleegd, wist jij veel. Het geheel is dus voor de burger gewoon
niet practisch, een situatie die toch echt door beleidsmakers is opgetuigd.
We hebben dus een situatie die ingewikkeld is en weinig anders doet dan de burger afleiden van z'n dagelijkse ding doen zonder direct voordeel. Maar je moet het doen want anders ben je later mischien de sjaak. En ook als je het wel doet ben je later mischien de sjaak. Ja wat is het nou? De correcte karakterisering hiervoor is "slecht beleid".
Als je dat snapt zou het toch niet heel moeilijk moeten zijn om te begrijpen dat elk BSN dat rondslingert op allerlei plaatsen waar het eigenlijk niet nodig is een verhoogde kans loopt in handen te komen van iemand die er misbruik van wil maken en die handig genoeg is om iemand erin te laten trappen. Het zoveel mogelijk afremmen van de verspreiding van BSN's is een maatregel die de kans op ellende verkleint.
Dat is wel zo, maar het zijn wel druppels op de gloeiende plaat, en vanuit onbegrip danwel een weigering toe te geven dat de situatie door de overheid opgezet en gefaciliteerd is. Door zelf geen oog te hebben wat de burger practisch zou gaan doen, maar alleen maar oog te hebben voor de eigen waanwereld en de blinde aanname dat iedereen zich precies aan alle regeltjes zou houden. Dat is Ambtenarenwerk, burgers hebben wel wat beters te doen. De regelgeving is daar niet robuust op, en dan zeg ik toch echt: De regelgeving is de root cause.
De ellende komt ook echt niet alleen bij de overheid vandaan. Een geval dat op deze site met enige regelmaat wordt aangehaald is van iemand die op een camping in Turkije of zoiets een kopie van zijn paspoort heeft laten maken om later te ontdekken dat met die kopie, voorzien van een andere pasfoto, huizen werden gehuurd om wiet in te kweken. De huiseigenaren die de identiteit van de huurder niet goed hebben gecontroleerd zijn geen overheid.
Nou en? Wat koop je nou helemaal voor die "identiteit"? Aangezien regelmatig blijkt dat terroristen meer dan een dozijn van die "identiteiten" op zak hebben. Voor criminelen is er kennelijk geen probleem om zich te verschuilen. Dan kun je beter niet om "identiteit" vragen en toegeven dat je dat niet weet. In plaats daarvan vraag je dan een borg ofzo.
De incassobureaus die ze inschakelen om verhaal te halen zijn geen overheid.
Die dus alleen maar kunnen werken zolang hun doelwitten zich buiten dat ene betalingsprobleempje aan de regeltjes houden. Iets wat vrij zeldzaam is bij werkelijke criminelen. Door dus iedereen op "identiteit" vast te proberen te pinnen hou je jezelf voor de gek en werk je zelfs criminaliteit in de hand, namelijk identiteitsfraude.
Dit is hetzelfde principe als dat een vals gevoel van veiligheid erger is dan onveilig zijn en het toegeven.
En wie moet een rechter geloven als een verhuurder zegt zelf die scan te hebben gemaakt en echt goed naar de pasfoto te hebben gekeken terwijl de aangeklaagde dat ontkent? In dit voorbeeld was het overduidelijk dat de pasfoto niet kon kloppen en het slachtoffer van identiteitsfraude kreeg — na veel ellende — uiteindelijk gelijk, maar dat wordt een stuk lastiger als een scan misbruikt wordt waar niets aan is veranderd.
Dan was dus iedereen* beter af geweest zonder die scan. Het slachtoffer omdat'ie buiten beeld was, maar de verhuurder ook: Die wist dan dat'ie zonder deze schijnzekerheid zat en zal dus iets anders hebben moeten verzinnen. En de rechter ook, scheelt weer een hoop geprocedeer tegen iemand die onschuldig bleek.
* Hopelijk iedereen behalve de crimineel, al naar gelang wat de verhuurder dan verzonnen had.
En hoe moeten medici en apotheken omgaan met kennelijke spoedgevallen waarbij iemand zijn identiteit niet keihard kan aantonen? Een spoedgeval de deur wijzen en maar laten creperen?
Mijn persoonlijke voorkeur is om (de betaling van) de zorg niet van "identiteit" afhankelijk te maken. Dat is die nu wel, en dat is een bij-effect van de wens een verzekeraarskartel te spekken. Laten we daar ook maar mee ophouden.
(De belangrijkste medische gegevens kun je altijd nog op een gestandaardiseerde dog tag zetten, waar patienten met relevante condities voor kunnen kiezen die te dragen.)
De maatschappij is geen computersysteem. Mensen doen van alles dat niet logisch of deterministisch of zuiver op de graat is. Het is achteraf helemaal niet zo eenvoudig vast te stellen wat er nou werkelijk gebeurd is. Daarom kan je niet uitsluiten dat er dingen fout gaan, dat criminelen dingen misbruiken en dat anderen er veel te makkelijk intrappen, en dat die zich vervolgens helemaal niet zo makkelijk laten overtuigen dat het enige lijntje dat ze hebben naar schadevergoeding ook al niet deugt. Omdat iemand die daar later over moet oordelen geen gedachten kan lezen is het onvermijdelijk dat de ontstane ellende niet altijd als sneeuw voor de zon weer verdwijnt.
Dit is allemaal bekend, maar de overheid negeert het keer op keer. Dat lijkt, nee, is, wat mij betreft een tekortkoming van het beleid en dus de beleidsmakers. Ik denk dan ook dat daar heel veel beter kan.
De oproep en de maatregelen om een BSN zo veel mogelijk geheim te houden en zo min mogelijk kopietjes van identiteitsbewijzen rond te strooien zijn er omdat de gebreken van de werkelijkheid onder ogen worden gezien, niet omdat men denkt dat die maatregelen de ultieme perfectie zijn en ook niet omdat men denkt dat een BSN een mathematisch bewijs van iemands identiteit vormt. Als je dat ervan maakt dan mis je compleet waar het over gaat.
Okee, niet mee oneens. Nouja, meer omdat de werkelijkheid recht in hun gezicht ontploft; dat er iets mis was wisten wel al even. Zeggens al vanaf voor de invoering. Daar was dus echt ruimte om het beter te doen, en dat proberen ze nu pas.
Maar ik denk wel dat de maatregelen nog steeds veel te weinig en veel te laat zijn, en niet geboren uit werkelijk inzicht. Ze zijn meer een soort "nou we hebben maar weer eens wat gedaan, hou dus nu maar op met zeuren, burger". Een zoethoudertje, niet een echte oplossing.
Jij lijkt in het soort zwartwitdenken te zitten dat een BSN dat eenmaal "ontsnapt" is zich meteen onstuitbaar verder verspreidt en dat alle maatregelen dus zinloos zijn.
Dat eerste is wel de natuur van datalekken. Dat tweede... nee, maar je moet met voldoende maatregelen komen. Wat mij betreft is wat ze nu doen niet voldoende en dat kunnen ze weten. In plaats daarvan zie ik een afleidingsmaneuvre met een verder niet ter zake doende "QR code".
Voor een aandachttrekkende foto op Twitter geldt zoiets, en als je gegevens eenmaal in databases van criminele organisaties zitten is het ook vrij hopeloos. Maar als jij zoveel mogelijk voorkomt dat je BSN terecht komt bij hotels, campings, verhuurders en dergelijke dan verklein je ook de kans dat door een beveiligingslek of een malafide employee je gegevens in zo'n circuit belanden.
Dus de kraan staat open en je draait hem een stukje dicht. De boel stroomt nog steeds over, maar langzamer dan voorheen. Probleem is dat dat op de lange termijn niet werkt.
Daar gaat het over. Of dat goed genoeg is voor de lange termijn betwijfel ik, maar in de situatie zoals die nu is is dat geen slecht idee. En die verander je niet in tien minuten, dat is langetermijnwerk.
Het is vast heel flauw maar al bij invoering van het SoFi-nummer was er heibel omdat dit soort dingen konden gebeuren, en bij het omkatten van SoFi-nummer naar BSN weer. En op zoveel momenten meer.
"De beste tijd om een boom te planten is twintig jaar terug. De eennabeste tijd is nu."
Je hebt best gelijk dat het beter is dat ze nu iets doen. Maar aan de andere kant, twintig jaar terug hebben ze die kans echt wel gehad. Dat ze daar dus nu op afgerekend worden is niet meer dan terecht. En ik zie nog steeds niet dat ze er wat van geleerd hebben.