Justitie mag op het Telegram-account van een verdachte inloggen, zo heeft de rechtbank Rotterdam geoordeeld. Eerder had de rechter-commissaris de vordering van de officier van justitie om via de webversie van Telegram op het account in te loggen nog afgewezen. De verdachte in deze zaak wordt verdacht van betrokkenheid bij phishingaanvallen op klanten van onder meer ING bank, Rabobank en Vodafone, waarna geld is gestolen via internetbankieren.

De verdachte zou via sms phishingberichten hebben verstuurd die naar een phishingsite wezen. Volgens het OM bevatten de Telegram-accounts van de verdachte vermoedelijk informatie over de gepleegde strafbare feiten. De officier van justitie vorderde bij de rechter-commissaris dat politie de gegevens van de accounts mocht veiligstellen. Het verzoek werd echter afgewezen. Volgens de rechter-commissaris wilde het OM op deze manier een bijzondere opsporingsbevoegdheid omzeilen. Daarop tekende het OM beroep aan.

De rechtbank merkt op dat agenten bij een doorzoeking van de woning van de verdachte een beveiligde smartphone hebben aangetroffen. Het is niet gelukt om de beveiliging daarvan te doorbreken. "Op grond van de overgelegde processen-verbaal is aannemelijk dat de verdachte van die smartphone gebruik heeft gemaakt en via die telefoon onder meer via Telegram heeft gecommuniceerd", aldus de rechter.

Die stelde dat bij het opstellen van het wetsartikel dat het OM gebruikte om toegang tot het account te vorderen er door de wetgever geen rekening met end-to-end-encryptie is gehouden. Hierdoor kan Telegram gevorderde gegevens niet verstrekken en is de inhoud alleen door de ontvanger en afzender te bekijken. Het OM wil dan ook via de webversie van Telegram inloggen op het account van de verdachte om de gegevens zo veilig te stellen. Volgens de rechter is de vordering van het OM onder deze omstandigheden toelaatbaar.

Verder liet de rechter weten dat het niet bekend is waar de gegevens van de verdachte zijn opgeslagen. "Mede daardoor kan niet worden bepaald of het uitvoering geven aan de machtiging automatisch een schending van de soevereiniteit van een andere staat (of staten) mee zal brengen. Telegram zelf heeft ook aangegeven niet te weten op welke servers de gegevens van de verdachte staan. Hierdoor is en blijft onduidelijk of gegevens van verdachte zijn opgeslagen op servers in het buitenland en/of een inbreuk wordt gemaakt op de soevereiniteit van enig ander land", zo staat in het vonnis vermeld, dat verder stelt dat er geen concreet handvat beschikbaar is voor het vragen van internationale rechtshulp om de informatie te verkrijgen.

De rechtbank oordeelde verder dat de belangen van de verdachte voor het overige zoveel mogelijk beschermd moeten worden. "De gekozen vorm van verstrekking mag er dus niet toe leiden dat de officier van justitie over méér gegevens zal kunnen beschikken dan waarover hij had kunnen beschikken wanneer geen sprake was geweest van end-to-end encryptie van de gevorderde gegevens." Mocht het lukken om op het account van de verdachte in te loggen, dan mag alleen de informatie worden gebruikt die op het tijdstip van de vordering beschikbaar was.