De Nederlandse regering vindt bescherming van vrijheid van meningsuiting en informatie van essentieel belang voor de informatiemaatschappij. Dat ligt ook verankerd in artikel 19 van de Universele Verklaring van de rechten van de mens. Daarom wil de regering dat een verwijzing naar dit artikel wordt opgenomen in de slotverklaring van de World Summit on the information Society (WSIS). Aldus minister Brinkhorst van Economische Zaken, leider van de Nederlandse delegatie, op de informatietop in Genève. Doel van deze topontmoeting, die onder auspiciën van de Verenigde Naties wordt gehouden, in het samenbrengen van nationale overheden, VN-agentschappen, de private sector, het maatschappelijk middenveld en niet-gouvernementele organisaties om de ontwikkeling van de informatiemaatschappij te coördineren en veder uit te bouwen.

Informatie en communicatie zijn volgens Brinkhorst fundamentele bouwstenen voor een voorspoedige ontwikkeling van onze gemeenschappen. De informatie -en communicatietechnologie biedt geweldige mogelijkheden voor de groei van de economie en de productiviteit en voor de dienstverlening aan burgers. Zeker op het gebied van zorg en onderwijs is nog een wereld te winnen met behulp van ICT-instrumenten. Er dreigen echter ook gevaren. Een internetstoring kan het publieke leven lam leggen. Wij moeten er alles aan doen internet goed te laten functioneren en af te schermen. Spam bijvoorbeeld heeft zo'n vorm aangenomen dat wereldwijd acties zijn geboden. In dit verband deed de bewindsman een beroep op de internationale gemeenschap om te zoeken naar de geschikte aanpak van dit probleem.

Toegang tot communicatie en internet is een absolute voorwaarde voor het gebruik ervan. Dat wordt algemeen erkend en er zal tal van voorbeelden hoe dit in de praktijk kan worden aangepakt. Toch neemt de digitale tweedeling toe. Hoe komt dat? Samenwerking is volgens Brinkhorst het antwoord op deze vraag, waarbij vaardigheden en educatie onmisbaar zijn.
Kennis van ICT is een eerste vereiste om deel te nemen aan de informatiemaatschappij Het aanleren van deze bekwaamheden zou een vanzelfsprekend onderdeel moeten zijn van de basiseducatie. Dat is te bereiken op basis van solidariteit. Daarvoor moeten wij kennis delen en landen helpen strategieën te ontwikkelen om dit te bereiken. Voor dit doel heeft Nederland een ICT Trust Fund geopend met de Wereldbank en zijn er al concrete projecten. Daarnaast zorgt Nederland voor substantiële financiering en technische ondersteuning van ontwikkelingslanden via niet-gouvernementele organisaties.

Minister Brinkhorst vindt dat deze wereldtop een goede gelegenheid is in de mensenrechten nog eens te bevestigen binnen de context van de informatie - en communicatiepolitiek. Daarbij gaat Nederland ervan uit, dat de mensenrechten in het informatietijdperk op precies dezelfde wijze moeten worden beschermd als in het ,,papieren tijdvlak". In artikel 12 van de Universele Verklaring van de rechten van de mens ligt immers het recht op privé leven en correspondentie vast. Content en communicatie, inclusief privé correspondentie, mogen op geen enkele manier beperkingen worden opgelegd door het simpele feit dat het in digitale vorm is. Dit principe heeft het Comité van ministers van de Raad van Europa vastgelegd in de politieke boodschap aan de WSIS.
Als voorzitter van het Comité heeft Nederland mensenrechten in de informatiemaatschappij hoog op de agenda staan de komende zes maanden. Het voornemen is het initiatief te nemen binnen de Raad van Europa, voor het opzetten van een internationaal geregeld raamwerk, waarin de fundamentele rechten in de informatiemaatschappij worden vastgelegd. De Universele Verklaring van de rechten van de mens en de Europese Conventie van Mensenrechten zullen de basis vormen voor deze structuur.
Het belangrijkste resultaat van deze wereldtop is volgens Brinkhorst, dat de landen zich ervan bewust zijn dat we worden geconfronteerd met een hoeveelheid vragen, die om een internationale aanpak vragen.
(EZ)