Een kritieke kwetsbaarheid in Windows Server geeft aanvallers de mogelijkheid om domeinbeheerder te worden en details over het beveiligingslek zijn nu openbaar gemaakt. De kwetsbaarheid wordt Zerologon genoemd en werd ontdekt door het Nederlandse securitybedrijf Secura. Vorige maand rolde Microsoft beveiligingsupdates uit voor het beveiligingslek, dat op een schaal van 1 tot en met 10 wat betreft de ernst met een 10 is beoordeeld.

De kwetsbaarheid (CVE-2020-1472) wordt veroorzaakt door het onveilig gebruik van AES-CFB8-encryptie door het Netlogon Remote Protocol. Deze interface is beschikbaar op Windows-domeincontrollers en wordt gebruikt voor verschillende taken met betrekking tot het authenticeren van gebruikers en computers. Het gaat dan bijvoorbeeld om het laten inloggen van gebruikers via het NTLM-protocol en het updaten van de wachtwoorden van computers.

De AES-CFB8-standaard vereist dat elke byte van plaintext, zoals een wachtwoord, over een willekeurige initialization vector (IV) beschikt. Dit moet voorkomen dat het wachtwoord wordt geraden. Een functie van Netlogon stelt echter dat de IV altijd uit 16 zero bytes bestaat. "Voor 1 op de 256 keys zal het gebruik van AES-CFB8-encryptie voor een all-zero plaintext in all-zero ciphertext resulteren", zo stellen de onderzoekers van Secura. Wanneer een client tijdens het inloggen een challenge van acht nullen opgeeft, zal voor 1 van de 256 sessiekeys de juiste client credential ook uit acht nullen bestaan. "Het verwachte gemiddelde aantal pogingen zal 256 zijn, wat in de praktijk drie seconden duurt", zo laten de onderzoekers verder weten.

Door de kwetsbaarheid kan een aanvaller een authenticatietoken voor de Netlogon-functie vervalsen en zich zo tegenover de domeincontroller als elke computer op het netwerk voordoen. Alleen het versturen van een aantal Netlogon-berichten waarin verschillende velden met nullen zijn gevuld maken het voor een aanvaller mogelijk om het wachtwoord van de domeincontroller aan te passen die in de ActiveDirectory is opgeslagen. Dit kan vervolgens worden gebruikt om het wachtwoord van de domeinbeheerder te verkrijgen en het originele domeincontroller-wachtwoord te herstellen, aldus Secura in een uitleg over de aanval.

De enige vereiste voor het uitvoeren van een aanval is dat de aanvaller vanaf het lokale netwerk de domeincontroller kan benaderen. Deze RPC-verbinding kan zowel direct of via SMB worden opgezet. De aanval zelf is volledig ongeauthenticeerd. De aanvaller hoeft niet over inloggegevens te beschikken. De gevolgen zijn echter groot, aangezien een aanvaller wel volledige controle over het netwerk kan krijgen.

Secura heeft naast een whitepaper over de kwetsbaarheid (pdf) op GitHub een testtool uitgebracht waarmee organisaties kunnen testen of ze kwetsbaar zijn. Het Amerikaanse Cybersecurity and Infrastructure Security Agency (CISA) van het Amerikaanse ministerie van Homeland Security waarschuwt dat er exploitcode voor de kwetsbaarheid online is verschenen.

Securitybedrijven Rapid7 en Tenable verwachten dat erop korte termijn misbruik van het lek zal worden gemaakt, bijvoorbeeld voor het verspreiden van ransomware. Voor het uitvoeren van de aanval moet een aanvaller wel toegang tot het lokale netwerk van een organisatie hebben, maar dat blijkt in de praktijk niet altijd een probleem, zoals meerdere ransomware-aanvallen in het verleden hebben aangetoond.