Tijdens een internationale politieoperatie zijn de hoofdservers van het beruchte Emotet-botnet overgenomen en vervolgens gebruikt om de malware bij één miljoen computers in quarantaine te plaatsen. Twee van de hoofdservers stonden in Nederland. De politie kon deze servers dankzij de hackbevoegdheid binnendringen, zo laat het Openbaar Ministerie vandaag weten.

Emotet is een "modulaire malwarefamilie" die allerlei aanvullende malware op systemen kan installeren, wachtwoorden uit browsers en e-mailclients steelt en zelf zeer lastig te verwijderen is. Om zich te verspreiden maakt Emotet gebruik van e-mails die als bijlage .docx-bestanden met kwaadaardige macro's bevatten. Emotet kan aanvullende malware downloaden en was verantwoordelijk voor een aantal zeer ernstige ransomware-uitbraken bij grote organisaties. Wereldwijd zouden één miljoen computers met Emotet besmet zijn.

Volgens het Openbaar Ministerie maakte de criminele organisatie achter Emotet gebruik van honderden servers om de malware te verspreiden. Sommige servers werden gebruikt om besmette machines te besturen en gegevens door te verkopen, andere om nieuwe slachtoffers te maken, en weer andere servers werden gebruikt om politie en beveiligingsbedrijven op afstand te houden.

Tijdens een onderzoek naar de malware werd de gehele infrastructuur in kaart gebracht. Daaruit bleek dat twee van de drie hoofdservers in Nederland stonden. Deze week lukte het de autoriteiten om de controle over het Emotet-netwerk over te nemen en de malware te deactiveren. Op de Nederlandse hoofdservers is een software-update geplaatst voor alle besmette computersystemen. Die halen de update daar automatisch op, waarna de Emotet-malware in quarantaine wordt geplaatst.

Emotet-checker

Tevens heeft de politie de Emotet-checker gelanceerd waarmee eindgebruikers en systeembeheerders van bedrijven en organisaties kunnen nagaan of Emotet op hun systemen wachtwoorden en gebruikersnamen heeft gestolen. Tijdens het onderzoek trof de politie 600.000 e-mailadressen met wachtwoorden aan die de malware had buitgemaakt.

Tijdens operatie "LadyBird" werkten de Landelijke Eenheid en het Landelijk Parket in Nederland samen met politie en justitie in Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Oekraïne, de Verenigde Staten, Canada en Litouwen.