De honderden kentekencamera's van de politie die overal in het land staan opgesteld registreerden vorig jaar gemiddeld vijf miljoen auto's, motoren en andere voertuigen per dag, waarvan ongeveer twee miljoen unieke voertuigen. Dit houdt in dat elk geregistreerd voertuig gemiddeld 2,5 kentekencamera's passeerde. Het is echter onduidelijk of het cameratoezicht het opsporingsproces efficiënter maakt. Dat meldt het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC), het kennisinstituut voor het ministerie van Justitie en Veiligheid in een evaluatierapport.

Nederland telt 919 vaste kentekencamera's verdeeld over 461 locaties. Naast de kentekens van passerende voertuigen worden ook additionele gegevens opgeslagen, zoals locatie, tijdstip en foto van voertuigen. Sinds 1 januari 2019 worden deze gegevens 28 dagen bewaard. Daarvoor werden kentekengegevens van weggebruikers die in geen enkel bestand voorkwamen onmiddellijk, of in ieder geval binnen 24 uur gewist.

In 2019 werden gemiddeld 4,3 miljoen passerende voertuigen geregistreerd, waarvan ongeveer 1,9 miljoen unieke kentekens. Vorig jaar ging het om gemiddeld vijf miljoen voertuigen per dag, waarvan twee miljoen unieke kentekens. Op piekdagen werden zeven miljoen voertuigen geregistreerd. Volgens het WODC zijn de cijfers van 2020 vanwege corona niet volledig representatief voor het totaal aantal geregistreerde passages onder niet-corona omstandigheden. Daarnaast zijn de aantallen geregistreerde voertuigen een deel van de dagen, met name in november en december, niet geteld.

Het WODC stelt dat de bevoegdheid voor het vastleggen van kentekens grotendeels volgens de wet plaatsvindt. Er zijn twee punten gesignaleerd waarbij dat niet het geval is of was: het verstrekken van ongeblurde overzichtsfoto's in drie opsporingsonderzoeken en het ontbreken van de onderliggende motivaties van bepaalde cameralocaties.

De onderzoekers wilden weten wat het gebruik van kentekencamera's bijdraagt aan het opsporingsproces van de politie, maar dat blijkt lastig vast te stellen. "Wat betreft de efficiëntie in het opsporingsproces kan geconcludeerd worden dat de nieuwe bevoegdheid er soms voor zorgt dat er tijd kan worden bespaard. Tegelijkertijd kost de inzet van de bevoegdheid ook politiecapaciteit. Het nettoresultaat hiervan is moeilijk te bepalen."

De wet met de regeling van het vastleggen en bewaren van kentekengegevens door de politie is drie jaar van kracht en zal, indien niet verlengd, per 1 januari 2022 vervallen. Voorafgaand aan de evaluatie van de wet heeft het WODC op verzoek van demissionair minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid onderzoek uitgevoerd naar het gebruik van de wet en welke rol de kentekengegevens in de opsporing hebben gespeeld. Op basis van dit onderzoek en de wetsevaluatie zal de regering een besluit nemen over het voortzetten van de bevoegdheid.