Het it-beheer van algoritmes bij overheidsinstanties, zoals toegangsbeheer en logging, is vaak onvoldoende. Daardoor ontbreekt inzicht in welke medewerkers toegang hebben tot data en het algoritme, wat gevolgen voor burgers of bedrijven kan hebben. Dat laat de Algemene Rekenkamer in een vandaag geopenbaar onderzoeksrapport weten.

De Rekenkamer onderzocht negen algoritmes in gebruik bij onder andere politie, het CBR, het CJIB, het verzelfstandigde onderdeel Toeslagen van de Belastingdienst die de huurtoeslag toekent, en de Sociale Verzekeringsbank. Drie algoritmes voldoen aan alle basisvereisten. Bij zes andere bestaan uiteenlopende risico’s, zoals gebrekkige controle op prestaties of effecten, vooringenomenheid of ongeautoriseerde toegang.

Zo ontbreekt bij zes van de negen onderzochte organisaties inzicht in welke medewerkers toegang hebben tot data en het algoritme. "Ongeautoriseerde toegang tot systemen kan tot beschadiging of verlies van data leiden, met alle gevolgen voor burgers of bedrijven", aldus de Rekenkamer. Dit is onder ander het geval bij de politie en de Belastingdienst.

Naar aanleiding van het rapport heeft staatssecretaris Van Huffelen van Digitalisering besloten om de tekortkomingen aan te pakken. Voor het zomerreces wil zij de Tweede Kamer over eventuele vervolgstappen informeren. De Rekenkamer noemt het opvallend dat een aantal onderzochte organisaties de conclusies van het onderzoeksrapport niet of niet geheel onderschrijft. "Daarmee lijken ze af te wijken van de staatssecretaris."

Verder vindt de Rekenkamer de reacties van zowel het Directoraat-generaal Migratie van Justitie en Veiligheid als de politie zorgelijk. "Het lijkt ons goed als de verantwoordelijke vakminister deze organisaties vraagt de door ons signaleerde risico’s aan te pakken, omdat deze wel degelijk burgers kunnen raken."

Afsluitend merkt de Rekenkamer op dat de inzet van algoritmes de bedrijfsvoering van de rijksoverheid doelmatiger kan maken. "Daarvan hebben ook burgers en bedrijven profijt. Burgers en bedrijven moeten er echter wel op kunnen vertrouwen dat de inzet van algoritmes door de rijksoverheid op een verantwoorde wijze plaatsvindt."