Het is niet in het maatschappelijk belang om gemeenten te onderzoeken die broncode van opensourcesoftware aanbieden, zo stelt de Autoriteit Consument & Markt (ACM). Dat heeft het bezwaar van softwareontwikkelaar Bloqzone tegen een eerder besluit om geen onderzoek naar deze gemeenten te doen ongegrond verklaard. De zaak in kwestie gaat over de broncode van de software ID Contact, dat wordt gebruikt om mensen te identificeren die contact met de gemeente opnemen.

ID Contact is een samenwerking van de gemeenten Arnhem, Nijmegen en de Drechtsteden en de Belastingdienst, Logius, Sociale Verzekeringsbank, Hogeschool Arnhem-Nijmegen en de Radboud Universiteit. Volgens Bloqzone, dat een soortgelijke oplossing ontwikkelde, overtreden gemeenten met het aanbieden van de broncode van de software de Wet Markt & Overheid (Wet M&O). Bij het aanbieden van ID Contact berekenen gemeenten volgens de softwareontwikkelaar integrale kosten niet door aan afnemers. Hierdoor wordt Bloqzone naar eigen zeggen benadeeld in zijn concurrentiepositie.

Bloqzone bedacht een manier van geïdentificeerd communiceren op basis van het identiteitsplatform "I Reveal my Attributes" (IRMA). Het doel is om op afstand vast te stellen of iemand daadwerkelijk is wie diegene beweert te zijn om vervolgens een telefonisch gesprek met de overheid of een bedrijf te voeren. Eind 2021 diende Bloqzone een handhavingsverzoek bij de ACM in, waarin het stelde dat de gemeenten in kwestie een economische activiteit uitvoeren waarvoor niet de werkelijke kosten in rekening worden gebracht.

In een besluit stelt de toezichthouder dat het meer verzoeken om handhaving en signalen over mogelijke overtredingen ontvangt dan zij gezien haar capaciteit kan onderzoeken. De ACM moet naar eigen zeggen dan ook prioriteiten stellen, wat het doet op basis van prioriteringsbeleid. Aan de hand daarvan worden handhavingsverzoeken beoordeeld. Zo wordt onder andere gekeken of door eventueel optreden potentiële schade en maatschappelijke schade kan worden voorkomen of beperkt.

Bloqzone claimt dat het door het vrijgeven van de broncode wordt geraakt in de concurrentiepositie, omdat andere partijen die kunnen hergebruiken. Volgens de softwareontwikkelaar hebben de gemeenten hierdoor de Bloqzone-applicatie op de markt weggeconcurreerd. De ACM stelde dat het aanbieden van de broncode geen schadelijke effecten voor de "consumentenwelvaart" heeft en dat het delen van de broncode niet door een handhavingsverzoek kan worden voorkomen.

De ACM besloot dan ook geen nader onderzoek in stellen. Daarop diende Bloqzone bezwaar in bij de toezichthouder, maar die oordeelt dat het vorig jaar een juist besluit heeft genomen. Handhaving is niet opportuun en niet in het maatschappelijk belang, aldus de ACM vandaag. "Omdat open source delen van broncode over het algemeen veel maatschappelijke voordelen heeft, zijn er geen aanwijzingen dat de goede marktwerking in het geding is gekomen. Optreden door de ACM is daarom niet in het maatschappelijk belang."

Verder stelt de toezichthouder dat er geen aanwijzingen zijn voor schadelijke gevolgen voor de consumentenwelvaart. Ook noemt de ACM het niet doeltreffend en doelmatig om nader onderzoek te doen en eventueel op te treden tegen de gemeenten in kwestie. Bloqzone kan nog bij de rechtbank beroep tegen de beslissing van de ACM aantekenen.