De politie maakt gebruik van de Basisregistratie Personen (BRP) om gegevens over demonstranten en hun familie op te vragen, zo stelt onderzoeksplatform Investico dat hierbij samenwerkte met De Groene Amsterdammer en Trouw. Het gaat dan om gegevens zoals adres, burgerservicenummer en geboortedatum, maar ook om gegevens van ouders en kinderen van actievoerders, ook als zij nooit zijn gearresteerd of veroordeeld.
De BRP bevat persoonsgegevens van alle inwoners van Nederland. Sinds vorig jaar kunnen burgers zien welke organisaties hun gegevens uit de Basisregistratie Personen hebben opgevraagd en waarom. Investico kreeg met medewerking van activisten inzage in 67 van deze overzichten. Volgens het onderzoeksplatform worden gegevens van deze personen voordat ze meedoen aan demonstraties alleen opgevraagd bij bijvoorbeeld een fietsboete of als ze zelf aangifte doen.
"Maar na deelname aan demonstraties schieten de aanvragen omhoog. Zo werden de gegevens van prominente corona-demonstrant Michel Reijinga in twee jaar tijd ruim 1400 keer opgevraagd en bekeken", stelt Investico. Tien van de 67 demonstranten zijn nog nooit gearresteerd. Bij zeven van hen haalde de politie hun gegevens toch meer dan vijftig keer op uit de BRP-database.
De politie laat in een reactie weten dat het doel van de gegevensverzameling ‘zeer algemeen’ wordt vastgelegd, bijvoorbeeld voor het handhaven van de rechtsorde. Er is geen specifiek beleid voor het opvragen van persoonsgegevens van demonstranten. Verder stelt de politie dat gegevens van familieleden worden opgevraagd als de demonstranten eerder bijvoorbeeld schuldig waren aan ernstige openbare ordeverstoringen. "Toch worden ook familieleden van nooit veroordeelde demonstranten opgezocht", aldus Investico.
"Het recht op betoging is in het geding", zegt Bart Schermer, hoogleraar Privacy en Cybercrime aan de Universiteit van Leiden. "Als je de hele tijd in de gaten wordt gehouden, kun je niet meer vrij demonstreren." Advocaat Bénédicte Ficq noemt de werkwijze van de politie angstwekkend. "Het lijkt wel een politiestaat."
Deze posting is gelocked. Reageren is niet meer mogelijk.