De AIVD en MIVD moeten bulkdatasets, die informatie over het internetgebruik van mensen bevatten, niet oneindig kunnen bewaren, zo adviseert de Raad van State aan het kabinet. Dat wil de geheime diensten door middel van een "nota van wijziging" de mogelijkheid geven om bulkdatasets langer te bewaren dan nu het geval is. De Raad van State vindt dat de voorgestelde nota moet worden aangepast voordat die bij de Tweede Kamer wordt ingediend.

De AIVD en MIVD hebben bulkbevoegdheden waardoor ze grote hoeveelheden gegevens kunnen verzamelen van miljoenen mensen, waarvan het overgrote deel gaat over mensen waar de diensten geen onderzoek naar doen of zullen gaan doen. Dat doen de inlichtingendiensten naar eigen zeggen om een klein deel binnen te kunnen halen dat wél relevant is voor een onderzoek. Vervolgens moeten alle gegevens die niet relevant zijn zo snel mogelijk worden vernietigd. De bulkdatasets mogen op dit moment maximaal anderhalf jaar worden bewaard.

Vorig jaar oordeelde de Commissie van Toezicht op de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD) na een klacht van burgerrechtenbeweging Bits of Freedom dat de AIVD en MIVD vijf bulkdatasets moesten vernietigen, wat inmiddels ook is gedaan. De diensten bleken de bulkdatasets namelijk langer dan anderhalf jaar te bewaren. Waar Bits of Freedom stelde dat de beslissing van de CTIVD laat zien dat de geheime diensten zich niet laten begrenzen door regelgeving, stelt het kabinet dat de beslissing bevestigt dat de huidige wetgeving tekort schiet voor de omgang met bulkdatasets.

Afgelopen december werd een wetsvoorstel dat de AIVD en MIVD meer bevoegdheden geeft voor onderzoek naar landen met een offensief cyberprogramma naar de Tweede Kamer gestuurd. Het kabinet wilde een aantal weken later door middel van een nota van wijziging het wetsvoorstel op twee punten wijzigen. Zo komt er een voorafgaande bindende toets op toestemming voor de real-time verzameling van verkeers- en locatiegegevens. Daarnaast mogen de inlichtingendiensten, na toestemming van de CTIVD, bulkdatasets langer bewaren.

De Raad van State heeft zich over de nota gebogen en heeft meerdere opmerkingen. "Bulkdatasets zijn omvangrijke gegevensverzamelingen. Het merendeel van deze gegevens gaat over organisaties en personen die niet onder de aandacht staan van de diensten en dat ook nooit zullen staan", zo stelt de Raad. "Omdat het om gevoelige gegevens gaat, is voor de voorgestelde verruiming een zorgvuldige afweging nodig. De toelichting bij het voorstel is op dit punt niet toereikend. Het advies aan de regering is om dit beter te motiveren."

Verder adviseert de Raad van State om de bewaartermijn van bulkdatasets wettelijk te begrenzen. De voorgestelde regeling kent namelijk weinig concrete begrenzing. "Het advies is om in de wet vast te leggen aan welke criteria een verlengingsverzoek moet worden getoetst. Ook moet duidelijk zijn dat de inbreuk op de persoonlijke levenssfeer van de burger eindig is. Daarom is het advies om in het voorstel een wettelijke eindtermijn op te nemen voor het bewaren van bulkdatasets, met een duidelijke afbakening om bij uitzondering daarvan te kunnen af te wijken." Vanwege de opmerkingen adviseert de Raad van State het Kabinet om de nota van wijziging pas bij de Tweede Kamer in te dienen als zij deze heeft aangepast.