Veel Nederlanders zijn minder digitaal vaardig dan ze zelf denken. Een aanzienlijk deel van de Nederlanders heeft namelijk moeite met het herkennen van nepwebwinkels en phishingberichten, terwijl zij zelf denken dat ze dit wél goed kunnen. Dat blijkt uit onderzoek dat voor het ministerie van Binnenlandse Zaken onder veertienhonderd Nederlanders werd uitgevoerd.

Voor het onderzoek moesten mensen eerst allerlei vragen over hun eigen digitale vaardigheden beantwoorden. Daarna moesten deelnemers verschillende taken uitvoeren die te maken hadden met het gebruik van het internet. Zo wilden de onderzoekers op een meer objectieve manier inzicht krijgen in de daadwerkelijke digitale vaardigheden van de deelnemers. Op basis van het onderzoek bleek dat twee situaties het meest problematisch waren: het herkennen van een nepwebwinkel en het herkennen van phishingmails.

De mensen die aan het onderzoek deelnamen denken dat ze een nepwebwinkel goed kunnen herkennen, maar blijken in de praktijk niet goed uit te zoeken of een website echt onbetrouwbaar is, waardoor ze vervolgens in de online taak de nepwebwinkel niet goed weten te herkennen. Ook het herkennen van phishingmails blijkt lastig te zijn. Men weet niet zo goed onderscheid te maken tussen verschillende soorten berichten (wel of geen phishing). Daarnaast blijkt dat sommige mensen digitaal vaardig zijn op één gebied maar op andere gebieden digitale vaardigheden missen.

"Mensen met weinig digitale vaardigheden ervaren allerlei barrières als het gaat om digitale zaken en vaardigheden. Er is een sterke angst om dingen verkeerd te doen. Door de toenemende digitalisering is het van belang dat ook deze groep niet digitaal vaardigen volwaardig mee kan blijven doen aan de samenleving", aldus de onderzoekers. "Voor deze groep is het belangrijk om niet-digitale alternatieven aan te blijven bieden."

Verder merken de onderzoekers op dat een aanzienlijk deel van de mensen moeite met het herkennen van phishingmails en nepwebshops heeft, maar zelf niet inziet dat ze hier moeite mee hebben. "Bovendien spelen deze uitdagingen onder een groot deel van de Nederlandse bevolking en lijken dan ook een probleem van alle leeftijden en achtergronden te zijn", aldus de onderzoekers, die aanraden om sterk in te zetten op het vergroten van de bewustwording rond het herkennen van phishingberichten en nepwebwinkels, of het systeem hier anders op in te richten.