De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) mag zonder opt-in gegevens van ggz-patiënten verzamelen, zo stelt minister Helder voor Langdurige Zorg (pdf). De dataverzameling vindt sinds gisteren plaats. De minister was door de SP en GroenLinks gevraagd of ze het nog verantwoord vindt om vanaf 1 juli met de verplichte aanlevering van ggz-gegevens te starten, aangezien het platform voor ggz-patiënten MIND zich wegens privacyzorgen teruggetrokken had uit het overleg over de aanlevering van de data.
Sinds 1 juli vorig jaar ontvangt de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) informatie over gedeclareerde zorgprestaties inclusief de informatie die bij de declaratie op de factuur moet worden vermeld zoals het gekozen zorgvraagtype en de DSM-diagnosehoofdgroep. Psychiaters, psychologen en andere zorgverleners zijn verplicht om deze informatie aan te leveren. Vanaf 1 juli dit jaar zijn behandelaars verplicht om ook de antwoorden op de HONOS+-vragen door te geven.
HONOS staat voor Health Of the Nation Outcome Scales en is een vragenlijst die een behandelaar over zijn patiënt invult. Het gaat dan om zaken als problematisch alcohol- of drugsgebruik, hyperactief, agressief, destructief of geagiteerd gedrag, problemen als gevolg van hallucinaties en waanvoorstellingen, suïcidepogingen en gedachten over suïcide, problemen met relaties en overige psychische en gedragsproblemen.
De NZa claimt dat de zorgvraagtypering een belangrijk inzicht geeft in welke zorg en hoeveel zorg er nodig is voor patiënten. "De aanlevering van HoNOS+ vragen is nodig voor de doorontwikkeling om dit inzicht te verbeteren", aldus de zorgautoriteit. De Autoriteit Persoonsgegevens deed onderzoek naar het plan en stelde afgelopen december dat het, mits enkele beperkingen, mag plaatsvinden. MIND heeft sindsdien herhaaldelijk gevraagd om ggz-patiënten en naasten zeggenschap over de gegevensdeling te geven. "Hier is tot nu toe geen gehoor aan gegeven", aldus de belangenbehartiger.
MIND stelt dat patiënten voldoende zeggenschap over hun eigen zorggegevens moeten hebben. "En dat de cliënt zelf kan beslissen of hij toestemming wil geven voor het gebruik van die gegevens door andere partijen. Om die beoordeling te kunnen maken, moet iemand beschikken over juiste, volledige en begrijpelijke informatie voorafgaand aan het behandeltraject." De beslissing van de NZa om met terugwerkende kracht via een opt-out de HoNOS+-uitkomsten van alle ggz-patiënten op te vragen en te analyseren past hier volgens MIND niet bij.
"De NZa geeft aan dat een opt out systeem leidt tot kwalitatief betere dataverzameling en lagere administratieve lasten dan een opt in systeem", reageert minister Helder. "Omdat de NZa zich kan baseren op een wettelijke regeling is AVG-technisch het vragen van toestemming, zoals bij een opt-in ook niet nodig." De bewindsvrouw stelt ook dat cliënten zonder spoedeisende zorgvraag altijd de mogelijkheid hebben om bezwaar te maken tegen het aanleveren van hun informatie.
SP-Kamerlid Dijk en GroenLinks-Kamerlid Westerveld wilden ook van minister weten of het nog wel verantwoord is om met het aanleveren van de data op 1 juli te beginnen, nu MIND uit het overleg is gestapt. "Ja dit is in mijn ogen verantwoord", reageert Helder. De minister voegt toe dat de NZa inmiddels met MIND heeft afgesproken dat ze de komende periode in gesprek gaan om gezamenlijk "vooruit te blikken".
Deze posting is gelocked. Reageren is niet meer mogelijk.