image

Autoriteit Persoonsgegevens onderzoekt Belastingdienst wegens RAM-database

donderdag 2 november 2023, 10:29 door Redactie, 13 reacties

De Autoriteit Persoonsgegevens is een onderzoek naar de Belastingdienst gestart wegens het gebruik van de RAM-database. Dat laat de toezichthouder tegenover NRC weten, nadat dit vorige maand al door demissionair staatssecretaris Van Rij van Financiën was aangekondigd en gemeld door Security.NL. Via de Risico Analyse Model (RAM) database werd op grote schaal persoonlijke informatie van burgers door de fiscus verzameld, onder andere verkregen door middel van online scraping.

De database werd bij de invoering van de AVG in mei 2018 uitgeschakeld, maar de verzamelde data bleef tot begin 2021 beschikbaar. Van Rij kondigde vorige maand aan dat er een extern onderzoek zal plaatsvinden, alsmede een onderzoek van de Autoriteit Persoonsgegevens. Volgens de staatssecretaris kunnen pas na het onderzoek van de privacytoezichthouder conclusies worden getrokken over RAM en eventuele acties ondernomen worden.

Vorige week deelde Van Rij informatie over het gebruik van de RAM-database door de Belastingdienst met de Tweede Kamer. Zo blijkt dat de applicatie werd ingezet bij vele tientallen projecten bedoeld voor fraudeopsporing. Ook werd RAM gebruikt voor het in kaart brengen van belastingplichtigen in het buitenland en het doen naar 'tactische verkenningen' naar ondernemers.

De staatssecretaris stelde vorige maand dat het niet uit te sluiten is dat in de toekomst nog andere applicaties of lijsten worden ontdekt met persoonsgegevens waarvan niet gelijk duidelijk is dat deze aantoonbaar voldoen aan de vereisten van het privacyrecht. "Ook dit laat weer de noodzaak zien dat de informatiehuishouding binnen de Belastingdienst verbeterd moet worden", aldus Van Rij (pdf).

De staatssecretaris stelt dat de Belastingdienst daarvoor een meerjarig actieplan heeft opgesteld. "Als nieuwe lijsten of applicaties gevonden worden die niet aan het privacyrecht voldoen en hier gevolgen aan zitten voor burgers en bedrijven, wordt de Tweede Kamer hierover uiteraard geïnformeerd worden, zodat u de Belastingdienst op een democratische wijze kunt controleren."

De Autoriteit Persoonsgegevens gaf de Belastingdienst in 2021 een boete van 2,75 miljoen euro omdat de fiscus jarenlang de (dubbele) nationaliteit van aanvragers van kinderopvangtoeslag op onrechtmatige, discriminerende en daarmee onbehoorlijke wijze verwerkte. In 2022 volgde een boete van 3,7 miljoen euro wegens de Fraude Signalering Voorziening (FSV), een zwarte lijst waarop signalen van vermeende of bewezen fraude werden bijgehouden.

Reacties (13)
02-11-2023, 10:38 door Anoniem
Glas, plas, was.
Het gaat maar over burgers joh, die zijn dat zo weer vergeten. Want wij zijn de overheid.
02-11-2023, 10:39 door karma4
Hel wonderlijk dat de AP op de stoel van wetgever rechter en meer wenst te zitten.
De nationaliteit is en was bij toeslagen een belangrijk gegeven om te bepalen of er recht op is.
Verbieden dat de nationaliteit conform wetgeving afgehandeld wordt is een onwettelijke insteek.
02-11-2023, 10:43 door Anoniem
degenen 's bij de belastingdienst die na 2000 enorm vergaand met pro-digitalisering zijn meegegaan zijn vast vertrokken toen ze een paar jaar geleden vertrokken toen daar uitgebreide oprot premies onvoorwaardelijk werden uitgedeeld.
Ondertussen gaan ze zoveel verder met massa gegevensverzameling bij de belastingdienst dat ze onderhand wel moeten doorhebben dat het analoge logische opspoorwerk alsnog slimmer is om weer voorkeur te geven boven al dat "slimme" digitale speurwerk.
02-11-2023, 11:13 door Anoniem
Door karma4: Hel wonderlijk dat de AP op de stoel van wetgever rechter en meer wenst te zitten.
De nationaliteit is en was bij toeslagen een belangrijk gegeven om te bepalen of er recht op is.
Verbieden dat de nationaliteit conform wetgeving afgehandeld wordt is een onwettelijke insteek.
Wat ben je nou aan het raaskallen??
Dat onderzoek van de AP naar uitvoering van wet en regelgeving door de Belastingdienst is niet een onwettelijke insteek maar vereist zorgvuldige afweging van wet en regelgeving.
En hoezo zou de AP op de stoel van de wetgever rechter en meer gaan zitten?
Dat is niet te volgen.
Kijk eerst eens naar het primaat van de AP en hoe de wetgever dat inrichtte.
Die is namelijk bewust ingestoken zodat de AP nu kan doen wat ze doet en voert daarmee de wet uit.
De ministers Binnenlandse Zaken en Justitie en Veiligheid wilden namelijk letterlijk een onafhankelijk opererende organisatie. De AP moest minstens als autoriteit toegang hebben tot alle relevante informatie en op basis daarvan zaken kunnen openen.
Daarbij werd ook verwezen naar opgedane ervaringen met de Opta en telecomwet waar door verhandelingen van uitspraken de balans van belangen voor burgers/consumenten nadeliger dan wenselijk was uitpakte. En dat een rechter ook weer Opta uitspraken kon overrulen en hoe onvoorspelbaar dat kon uitpakken door een andere en bredere intrepetatie van rechter dan waar de Opta wettelijk gezien naar mocht kijken zorgde voor behoorlijke onvoorspelbaarheid en daardoor te weinig rechtszekerheid. De ontstane rechtspraak waar rechters de Opta soms overrulden (beide rechtsprekende machten) moest tot het verleden gaan behoren. Het was letterlijk de bedoeling van de wetgever (de ministers met de 1e en 2e kamer) dat na uitspraken van de AP juist geen rechter meer aan de orde zou gaan komen.
Dus het is a priori al niet aan de orde dat de AP eventueel op de stoel van de rechter gaat zitten.

En de AP maakt geen wetgeving, ze voert slechts wetgeving uit.
Ze is een zbo en opereert onafhankelijk van een minister die eventueel een toeslag instelt.
Zou de AP nou daadwerkelijk zich met de werkgever inmengen dan had het de onderhavige toeslagen al bij het instellen door de minister buiten werking laten stellen. Maar dat kan een AP niet.
Licht anders toe wat je ongenoegen eventueel nog is.
02-11-2023, 11:25 door Anoniem
Door karma4: Hel wonderlijk dat de AP op de stoel van wetgever rechter en meer wenst te zitten.
De nationaliteit is en was bij toeslagen een belangrijk gegeven om te bepalen of er recht op is.
Verbieden dat de nationaliteit conform wetgeving afgehandeld wordt is een onwettelijke insteek.
Er was geen commentaar op het vaststellen van de nationaliteit an sich. Het artikel zegt 'omdat de fiscus jarenlang de (dubbele) nationaliteit van aanvragers van kinderopvangtoeslag op onrechtmatige, discriminerende en daarmee onbehoorlijke wijze verwerkte'. En dat is een probleem.
02-11-2023, 12:43 door Anoniem
Door karma4: Hel wonderlijk dat de AP op de stoel van wetgever rechter en meer wenst te zitten.
Ik vind het vooral wonderlijk dat werkelijk nooit tot jou doordringt dat dit geen wetgever of rechter spelen is maar het uitvoeren van de wettelijke taak die AP heeft gekregen van de wetgever, compleet met de bevoegdheden die daarbij horen.

Een organisatie die het niet eens is met een beslissing van AP kan bezwaar aantekenen en als dat niet helpt naar de rechter stappen. Het is die rechter die op de stoel van de rechter zit. AP zit op de stoel van de toezichthouder. Als de rechter besluit dat AP zijn boekje te buiten gaat heeft AP zich aan de uitspraak te houden, net als iedereen.
De nationaliteit is en was bij toeslagen een belangrijk gegeven om te bepalen of er recht op is.
Verbieden dat de nationaliteit conform wetgeving afgehandeld wordt is een onwettelijke insteek.
Controles of iemand aan de criteria voldoet, inclusief nationaliteit als dat een criterium is, horen te worden uitgevoerd als iemand een toeslag aanvraagt. En dan mag het gewoon. Het probleem hier is dat die gegevens vervolgens gebruikt zijn voor risicoanalyses, en bij meer dan alleen toeslagen.

Weet je, ik kan me levendig voorstellend dat er mensen zijn die met ziel en zaligheid hebben gewerkt aan de systemen die nu door het slijk worden gehaald, die dat werk deden met volle overtuiging dat ze bezig waren met iets goeds, namelijk handen en voeten geven aan fraudebestrijding, en die ook een hoop in die systemen hebben gestopt waar ze vaktechnisch apetrots op mogen zijn. Dan moet het heel heftig aangekomen zijn zijn als er een toezichthouder binnen komt walsen die dat in één klap onderuit veegt met een wet in de hand waar binnen dat project geen rekening mee werd gehouden of die heel anders werd geïnterpreteerd.

Heb je zoiets meegemaakt? Zo ja, kan je bevatten dat AP gelijk kan hebben, dat het werkelijk in strijd was met de wetten waar die toezichthouder van is; maar dat dat niets zegt over de intenties, de inzet, het vakmanschap, de prestaties en de integriteit van de mensen die de opdracht om dat systeem te bouwen uitvoerden? Dat kan allemaal dik in orde zijn en toch kan het resultaat in strijd zijn met de wet, omdat de opdracht niet deugde. En dat kan van een heel hoog niveau komen, in het geval van de Belastingdienst zelfs van de toenmalige regering die misschien met gestrekt been inzette op fraudebestrijding en geen rekening wenste te houden met een lastige privacywet uit Europa. Zit er zoiets achter die aanhoudende aanval op AP waar je mee bezig lijkt te zijn?
02-11-2023, 17:03 door Anoniem
in het geval van de Belastingdienst zelfs van de toenmalige regering die misschien met gestrekt been inzette op fraudebestrijding en geen rekening wenste te houden met een lastige privacywet uit Europa

De wetgeving was er al simds de jaren 90, alleen waren er geen sancties op overtredingen. De gedachte voor die tijd was blijkbaar dat foei roepen voldoende was.
AVG is vrijwel hetzelfde als voor heen maar Politie dienst (AP) en straffen naar maat van de overtreder.
Dus nu met tanden en het kan pijn doen.
03-11-2023, 06:01 door Anoniem
Daarom willen de nieuwe krachten in Polen nu snel hun CBA,
= Centralne Biuro Antykorupcyjne = het Centrale Anticorruptie Bureau, opheffen.

Dan blijft in dat geval bij hen de overheidscorruptie bedekt.
Wel zo makkelijk voor boven de wet staande lieden.

Wil men hier ook af van het FIOD bijvoorbeeld of onderzoek naar de Toeslagenaffaire?
Men traineert al flink immers.

luntrus
03-11-2023, 06:39 door karma4
Door Anoniem: Er was geen commentaar op het vaststellen van de nationaliteit an sich. Het artikel zegt 'omdat de fiscus jarenlang de (dubbele) nationaliteit van aanvragers van kinderopvangtoeslag op onrechtmatige, discriminerende en daarmee onbehoorlijke wijze verwerkte'. En dat is een probleem.
Daar ging het bij de AP goed mee mis,
Als de nationaliteit geen probleem is maar door onduidelijkheid in de systemen welk veld de nationaliteit betreft dan is de gemaakte conclusie dat het om dubbele aanduiding gaat bezijden de werekelijkheid. Daarmee gaat de AP tegen de wet in dat nationaliteit een voorwaarde is. Het vereenvoudigen van misbruikt en faciliteren van fraude is het resultaat.

Door Anoniem: De wetgeving was er al simds de jaren 90, alleen waren er geen sancties op overtredingen. De gedachte voor die tijd was blijkbaar dat foei roepen voldoende was.
AVG is vrijwel hetzelfde als voor heen maar Politie dienst (AP) en straffen naar maat van de overtreder.
Dus nu met tanden en het kan pijn doen.
Fraude en misdaad faciliteren is onwettelijk en strafbaar, Hoog tijd dat de AP daarop aangesproken wordt.
03-11-2023, 06:47 door karma4
Door Anoniem:
Dat onderzoek van de AP naar uitvoering van wet en regelgeving door de Belastingdienst is niet een onwettelijke insteek maar vereist zorgvuldige afweging van wet en regelgeving.
Zorgvuldige afweging van wet en regelgeving is niet de taak van de AP. Die is belegd bij de regering 2e en eerste kamer.

En hoezo zou de AP op de stoel van de wetgever rechter en meer gaan zitten?
Dat is niet te volgen. Kijk eerst eens naar het primaat van de AP en hoe de wetgever dat inrichtte.
Inderdaad doe dat.
De GDPR heeft nooit als doel gehad om tegen de overheid ingezet te worden. Het doel is duidelijk omschreven.
De AP gebruikt de AG als vrijbrief om macht naar zich toe te trekken op een wijze welke een gevaar voor de democratie en samenleving vormt.

En de AP maakt geen wetgeving, ze voert slechts wetgeving uit.
Ze is een zbo en opereert onafhankelijk van een minister die eventueel een toeslag instelt.
..
Zou de AP nou daadwerkelijk zich met de werkgever inmengen dan had het de onderhavige toeslagen al bij het instellen door de minister buiten werking laten stellen. Maar dat kan een AP niet.
...
Licht anders toe wat je ongenoegen eventueel nog is.
Mijn toelichting is helder. Je onderbouwt hem zelf. En toeslag systeem bedacht door de regering buiten werking laten stellen? Je beschrijft net wat je eerder ontkende. OP de stoel va wetgever en rechte gaan zitten.
03-11-2023, 12:32 door Anoniem
@karma 6;47 uur
1. Het gaat om het uitvoeren van onderzoek, zowel door AP en belastingdienst. Beiden hebben hierbij verschillende rollen. Die rollen en uitvoering en binnen de wettelijk toegekende mogelijkheden handelen vereisen die zorgvuldige afweging van wetgeving. Vandaar dus dat de zorgvuldige afweging van wet en regelgeving zo relevant is. Dat volgt uit zorgvuldig overwegen en dergelijke van de overkoepelende bestuurswet, het wettelijke dwingend kader voor ALLE overheden. Dus ook belastingdienst en AP. Strikt genomen doet de AP dus alles binnen de wet en de rechter en wetgever staan hier dus buiten. De minister treedt in de terugkoppeling naar de kamer trouwens ook niet op als wetgever maar als vertegenwoordiger van ministerie. De belastingdienst moet ook voldoen aan de hele wet en regelgeving. Niet enkel de toestemming om voor specifieke doeleiden nationaliteiten te mogen registreren. Minister EN AP mogen daar op toezien vanuit hun CONTROLE bevoegdheden als uitvoerenden. De minister als wetgever is in relatie tot de AP is voor de casus met de belastingdienst dus helemaal niet aan de orde. Neem een cursus bestuursrecht of verdiep je breder in de Nederlandse recht. Er is ook een aardige Mooc van universiteit groningen als inleiding voor beschikbaar.

2. Kijk naar de Nederlandse implementatie van de wetten, voor de AP. Je focust je op de GDPR.
Het gaat zeker in geval van belastinginning ook om privacy waarborgen en rechtmatigheid afwegingen.
Als je de GDPR en belastingdienst en de Nederlandse afspraken vanuit de AVG daarover betrekt dan kijk je te smal. Het gaat om de Nederlandse implementatie van privacy (de AVG werkingssfeer is smaller volgens de wetgever en menig wetgeving jurist en jurispedentie) en om de instelling van de AP en alles wat daaronder valt. Je hebt bijvoorbeeld de toelichting van de minister over de AP en privacy gemist, zie hieronder nog iets meer.
Om kort te gaan, kijk ook artikel 3 en 4 en de rest bij de instellingswet https://wetten.overheid.nl/BWBR0040940/2021-07-01#Hoofdstuk2 De belastingdienst is ook gegevensverwerker merk ik maar even op.
Verder kijkend naar de hele instellingswet zie je dat de AP wettelijk gezien sowieso de belastingdienst mag controleren.
Kijk je naar de toelichting van de ministers kom je ook tot wat de AP mag.
De privacywetgeving en non discriminatie beginselen had volgens de wetgever bij behandeling van de AVG, de AP en bredere werking van privacy anders dan de AP en de AVG. Het had minstens maar niet beperkt tot 4 werkingsgebieden Bestuurswet, privaatrecht, strafrecht en horizontale werkingen. Bij militair en internationaal recht waren wel andere organen nodig om in te stellen volgens de minister. Maar in die gevallen omdat beoordeling van de gegevensverwerking ook de bronnen achter de gegevens bloot leggen en die vanwege de aard ervan binnenskamers moesten blijven. De controle op privacy en rechtmatigheid van verwerking en gevolgtrekking van gevoelige gegevens moest voor die gevallen gelijkwaardig geborgd worden.
Het implementeren van dit alles moest ook niet tot versmalling of andere uitholling van privacy leiden zei de minister destijds. Privacy bescherming moest de AP volgens de minister niet worden beperkt, maar wel steeds na blijken of redelijk vermoeden dat privacy in geding is. Ze mogen dus in Nederland gewoon naar belastingdienst kijken. Kijk je naar de bevonden onrechtmatigheid van het optreden van de belastingdienst en dat ze dat niet volledig ongedaan maken en zich er niet op aanpassen dan is juist de belastingdienst zonder rechtmatige grondslag bezig. En de AP moest van de minister dus ook over overheidsorganen van geval tot geval als de AP oordelen kunnen vellen.
Nogmaals, kijk nog goed naar de bedoeling van de wetgever. Niet enkel naar de GDPR. Jouw redenatie beperkt zich tot een engere uitleg van waar privacy bescherming volgens de wetgever geboden is. De conclusies die je er uit trok falen dus.

3. Je haalt diverse rollen door elkaar. De AP heeft een toetsende en oordelende macht, niet een wetgevende macht. De wetgever heeft weer geen toetsende macht. Scheiding der machten heet dat.
Ook al lijkt het dus alsof de AP de wet buiten werking heeft gesteld, dat klopt niet.
De belastingdienst hield zich niet aan de eigen wetten. Het is dus andersom.
Zie https://www.rtlnieuws.nl/nieuws/politiek/artikel/5217858/toeslagenschandaal-veel-omvangrijker-dan-gedacht-vijftien-jaar
En de eventuele "inmenging" door de AP in de wet die er dus niet is, gebeurt achteraf, niet bij instelling van de wet. Van de wetgever is enkel sprake bij instelling van de wet. Dus "mengt" de AP zich niet in met de stoel van de wetgever maar hoogstens met het toezicht van wetten. Niet de wetgevende macht maar de uitvoerende macht. Dus, je redenatie haakt niet in op de werkelijke situatie.

In je reactie van 6:39 uur redeneer je langs de lijn van het opslaan door de belastingdienst terwijl het optreden (doel opsporing, de wijze waarop is ook altijd relevant) ermee door de belastingdienst tot ontoelaatbare vooropgezetheid leidde en dus tot oneigelijk inzetten van opsporingbevoegdheid van de belastingdienst. Zoiets heet optreden zonder rechtsgrond. Daarmee vervalt ook de rechtsgrond voor inzetten van de specifieke gegevens voor de specifieke doel. Dat volgt uit doelbinding vereisten als wettelijk principe. En als je ze als instantie niet mag verwerken om de reden dat je ze verzamelt mag je ze in de kwesties ook niet verzamelen als het privacy gegevens betreft.
Wat betreft de door jou gestelde inmening in wetgeving, er zijn altijd verbijzonderingen. Dat betekent dat een wetgever vaker bredere mandaten kan omschrijven, een uitvoerder als belastingdienst in eerste instantie kan denken dat ze wel rechtmatig bezig is maar dat naderhand na onderzoek en conclusies kan blijken dat dat in specifieke gevallen onterecht is.
Het komt er op neer dat eventueel andere / nieuwe doelen om dubbele nationaliteit door de belastingdienst alsnog wel juridisch toelaatbaar kunnen blijken. Dat zal te zijner tijd moeten blijken. Ook hieruit volgt dat de AP alleen de handelingen binnen het mandaat van de belastingdienst toetst maar niet in brede zin volledig herdefinieerd of ervoor een nieuwe wet voor de belastingdienst opstelt.

De AP maakt dus geen nieuwe wetten. Ze zit niet op de stoel van de wetgever. Ze bouwt hoogstens jurispedentie op maar dat is zeker wat anders dan wetgeving instellen. Beide begrippen zijn wezenlijk anders.
En de AVG is in dit geval de aanleiding voor de AP maar definieert niet waartoe de AP zich wettelijk zou moeten beperken.
De wettelijke mogelijkheden van de AP volgen uit de instellingswet, de memories tekstueel en mondeling van toelichting door minister(s), eventuele Amvb's et cetera. Dat is standaard hoe taken van bestuursorganen - dat de AP is - worden gemandateerd en is dus voor Nederland breder dan sec de AVG/GDPR.
Je reageert met opslaan van nationaliteit (in brede zin) op reacties die gaan over het opvragen en filteren op opgeslagen nationaliteit en handelingen die op basis daarvan in specifieke gevallen onrechtmatig, discriminerend en daarmee onbehoorlijk waren. Jij redeneert wellicht dogmatisch en langs de specifieke casus heen.

Je toelichting is zeker niet in lijn met hoe de boel is ingericht. De AP zit ook NIET op de stoel van de wetgever.

Mij valt verder op dat je met andere begrippen in je reacties steeds langs stellingen redeneert waarop je reageert.
Tip, wees voor jezelf en anderen iets duidelijker waarom je met b of c reageert op a.
Tip 2, bekijk het hele plaatje van de argumenten, niet alleen of je argumenten dogmatisch / opiniematig terecht kan zijn. Dan denk je / doe je alsof je inhaakt op de stellingen maar je slaat een andere weg in of je haalt vertrekpunten aan die niet of anders van toepassing zijn.
Dat voorkomt misverstanden.
Doe een nieuwe poging om je punt nou eens echt uit te leggen.
03-11-2023, 12:37 door Anoniem
Door karma4: De GDPR heeft nooit als doel gehad om tegen de overheid ingezet te worden. Het doel is duidelijk omschreven.
Het doel is inderdaad duidelijk omschreven in artikel 1 van de AVG. Het gaat om bescherming van natuurlijke personen en om vrij verkeer van persoonsgegevens binnen de EU. De doelstelling sluit bescherming van natuurlijke personen tegen overheden op geen enkele manier uit.

Artikel 2 bevat wel wat uitsluitingen, dingen waar de AVG niet op van toepassing is. Gegevensverwerking door overheden wordt niet uitgesloten. Dat had er wel moeten staan als de AVG niet voor overheden had gegolden.

Verder zie je in de definities expliciet dat ook overheidsinstanties verwerkingsverantwoordelijke of verwerker kunnen zijn. Bij de verwerkingsgrondslagen wordt vermeld dat overheidsinstanties geen beroep op "gerechtvaardigd belang" kunnen doen. Dat is alleen maar zinvol om te vermelden als de AVG wel van toepassing is op overheden.

Conclusie: overheden hebben zich wel degelijk aan de AVG te houden, en daarmee is de AVG ook bedoeld om tegen de overheid ingezet te worden als die zich er niet aan houdt. Of vind je dat de AVG wel geldt voor overheden maar dat niemand er iets van mag zeggen als overheden de wet breken? Dat zou onzin zijn, de overheid staat niet boven de wet.

Door karma4:
Kijk eerst eens naar het primaat van de AP en hoe de wetgever dat inrichtte.
Inderdaad doe dat.
Inderdaad, doe dat, karma4!
03-11-2023, 13:04 door Anoniem
Door karma4: Zorgvuldige afweging van wet en regelgeving is niet de taak van de AP. Die is belegd bij de regering 2e en eerste kamer.
De regering en het parlement hebben zorgvuldige afwegingen te maken bij het opstellen van de wet, AP heeft zorgvuldige afwegingen te maken bij het toepassen van de wet. Laten ze dat na dan blijven beslissingen die ze nemen niet overeind als iemand naar de rechter stapt. Om sterk te staan moet een toezichthouder zo zorgvuldig zijn als de juristen die straks de beslissing onderuit proberen te halen en als de rechter die daar een uitspraak over doet.

Dus ja, AP moet wel degelijk de wet- en regelgeving zorgvuldig afwegen.
Reageren

Deze posting is gelocked. Reageren is niet meer mogelijk.