Digitale burgerrechtenbeweging Bits of Freedom vreest dat de Europese AI-wet de deur openzet voor nog meer massasurveillance door de overheid. Dat laat de organisatie weten in een reactie op het vorige week gesloten voorlopige akkoord. De Europese burgerrechtenbeweging EDRi deelt dezelfde zorgen. Eerder stelde ook mensenrechtenorganisatie Amnesty International dat de verordening groen licht geeft voor 'dystopische digitale surveillance' in de Europese Unie.
De Artificial Intelligence Act stelt regels aan het gebruik van kunstmatige intelligentie. Eén van de onderdelen betreft het gebruik van live gezichtsherkenning door justitie. Het Europees Parlement had zich in eerste instantie nog uitgesproken voor een volledig verbod op biometrische identificatie, zonder enige uitzonderingen. De EU-lidstaten wilden echter dat justitie de technologie wel kan inzetten. Over dit onderdeel werd dan ook lang onderhandeld. "Even leek het er op dat dit verbod zo breed uitgezonderd zou worden, dat we nog maar amper van een verbod konden spreken", aldus Bits of Freedom.
Het eindresultaat is dat justitie real-time gezichtsherkenning toch mag inzetten op basis van verschillende uitzonderingen. Het gaat dan om het zoeken van mensen die worden vermist of slachtoffer van mensenhandel of seksueel misbruik zijn. Het voorkomen van een 'specifieke en actuele' terroristische dreiging of het vinden van de locatie of het identificeren van personen die worden verdacht van misdrijven, waaronder terrorisme, mensenhandel, seksueel misbruik, moord, kidnapping, verkrachting, gewapende overvallen, deelname aan een criminele organisatie en milieudelicten.
"Het is teleurstellend dat er geen algeheel verbod op biometrische identificatie is aangenomen. We vrezen dat dit de deur open zet voor nog meer discriminatie en massasurveillance door de overheid", zegt Nadia Benaissa, beleidsadviseur van Bits of Freedom. Ook eDRI stelt dat de aangenomen verordening een pad creëert dat leidt tot het gebruik van AI-systemen voor massasurveillance.
"We hebben de Europese organen en Nederlandse bewindspersonen opgeroepen niet te zwichten voor de Big Tech lobby. Ook deze week hebben we nog opgeroepen onze rechten niet in te ruilen voor een ‘deal’. Belangrijk, zeker ook binnen de Nederlandse context. Van discriminerende fraudeopsporingsalgoritmen door gemeenten en DUO tot het racistisch inzetten van AI voor visumaanvragen. Nederland kent vele slechte voorbeelden, met als dieptepunt: de toeslagenaffaire. Deze AI-verordening is dus hard nodig", merkt Bits of Freedom op.
"Het beschermen van fundamentele rechten was één van de belangrijkste doelen van de wet. Wij houden nog een slag om de arm en wachten de definitieve tekst in spanning af", gaat Benaissa verder. Ella Jakubowska, beleidsadviseur van eDRI, stelt dat het lastig is om blij te zijn met een wet die voor het eerst stappen heeft gezet om live gezichtsherkenning in de hele EU te legaliseren en spreekt van een schim van de wet die Europa echt nodig heeft.
Deze posting is gelocked. Reageren is niet meer mogelijk.