Een Nederlandse AIVD-agent heeft in samenwerking met de Amerikaanse CIA en de Israëlische Mossad het Stuxnet-virus in de Iraanse uraniumverrijkingscentrale van Natanz geïnstalleerd, zonder dat de Nederlandse politiek hier weet van had, zo meldt de Volkskrant vandaag. De AIVD was niet van het doel van de operatie op de hoogte. Verschillende politieke partijen willen opheldering.
Stuxnet was een computerworm ontwikkeld om het Iraanse atoomprogramma te saboteren. De malware maakte gebruik van verschillende zerodaylekken in Windows. De ontwikkelaars hadden een compleet nieuwe methode gevonden om Windowssystemen via een usb-stick te infecteren. Het LNK-lek dat Stuxnet gebruikte zorgde ervoor dat het openen van een Windows-map of usb-stick al voldoende was om de computer met de malware te infecteren, zonder enige verdere interactie.
Eenmaal actief op de besmette systemen veranderde Stuxnet de snelheid van de rotoren in de centrifuges, maar toonde de beheerders een andere waarde. De eerste Stuxnetversie nam voor 21 seconden de sensorwaardes van het beveiligingssysteem op, om die vervolgens aan de beheerders te laten zien. In de achtergrond werd vervolgens de druk op de kleppen verhoogd, maar de beheerders kregen dit nooit te zien. De verhoogde druk zou de centrifuges permanent hebben kunnen beschadigen.
Na de ontdekking van Stuxnet in 2010 stelde antivirusbedrijf Symantec al dat iemand een besmette usb-stick met de malware op een computer in de centrale had aangesloten. Nadat details over het lek openbaar werden begonnen ook cybercriminelen er gebruik van te maken. In 2019 meldde de Volkskrant al dat de AIVD voor de verspreiding van de malware in de Natanz-centrale verantwoordelijk was. Vandaag meldt de krant dat de Nederlandse dienst op verzoek van de Amerikanen en Israëliërs een Nederlandse ingenieur rekruteerde die ín het complex kwam en in Dubai woonde.
De AIVD wist echter niet dat de man werd ingezet om het Stuxnet-virus via waterpompen te verspreiden. "Dat realiseerden we ons pas veel later", zo laat een betrokken AIVD’er aan de Volkskrant weten. "Het is een schrijnend beeld: we hadden beter moeten doorvragen." De AIVD wil zestien jaar na de operatie niet reageren tegenover de krant. Het is onduidelijk of de Nederlander wist dat de apparatuur die hij naar Natanz moest brengen Stuxnet bevatte. Hij zou volgens bronnen wel van het doel hebben geweten. De man overlijdt twee weken na zijn vertrek uit Iran bij een motorongeluk in Dubai. Personen die destijds op het plek van het ongeval waren laten aan de Volkskrant weten dat er geen aanwijzingen voor opzet waren.
Ook NSC gaat om opheldering vragen. "We vinden het van belang dat er een algemene reflectie komt op het functioneren van de democratische en bestuurlijke controlemechanismen van de Nederlandse inlichtingendiensten", laat NSC-Kamerlid Six Dijkstra weten. "Geheimhoudingsverplichtingen mogen nooit als excuus worden gebruikt om geen transparante belangenafwegingen te maken en geen politieke verantwoording af te leggen."
Je bent niet ingelogd en reageert "Anoniem". Dit betekent dat Security.NL geen accountgegevens (e-mailadres en alias) opslaat voor deze reactie. Je reactie wordt niet direct geplaatst maar eerst gemodereerd. Als je nog geen account hebt kun je hier direct een account aanmaken. Wanneer je Anoniem reageert moet je altijd een captchacode opgeven.