Heb jij een interessante vraag op het snijvlak van privacy, cybersecurity en recht? Stuur je vraag naar juridischevraag@security.nl. Elke week geeft ict-jurist Arnoud Engelfriet in deze rubriek antwoord.
Juridische vraag: Ik las dat Rijkswaterstaat weggebruikers wil stimuleren om het openbaar vervoer te gebruiken tijdens de verbouwing van de A7. Hiertoe is men begonnen met alle kentekens te scannen die nu op de A7 en de omliggende wegen rijden. Wie ze dan niet zien in de verbouwingsperiode, heeft recht op een cadeaubon. Waarvan je je natuurlijk AVG-technisch en zo kunt afvragen: mag dat?
Antwoord: In april beginnen werkzaamheden aan de brug in de A7 over het Noordhollandsch Kanaal bij Purmerend. Dat gaat een enorme operatie worden, waarbij veel overlast verwacht wordt omdat het verkeer slechts op twee versmalde rijbanen kan rijden:
De weg is nu al op vrijwel alle uren van de dag druk en er zijn weinig uitwijkmogelijkheden voor automobilisten. Daarom verwacht Rijkswaterstaat dat bij de start van werkzaamheden er vrijwel de hele dag files zullen staan op de A7 en dat ook de nabije provinciale wegen N246 bij Wormerveer en de N247 langs Volendam zullen dichtslibben en overlast zullen veroorzaken in de dorpen waar deze wegen doorheen lopen.
Ik zie dus zo voor me hoe er ergens een brainstorm “Creatieve oplossingen weghouden automobilisten” is geweest waarbij dit idee veel topjes kreeg.
In de basis is het simpel genoeg. Je registreert kentekens van wie langsrijdt, de infrastructuur daarvoor is er al en anders is een daartoe ingericht kastje zo opgehangen. Het enige dat je daarna hoeft te doen, is tijdens de dichtslibperiode ook kentekens te scannen en bij houden wie er niét langskomt uit die eerste set:
“Het gaat om frequente weggebruikers”, zegt Harold Hansen van Rijkswaterstaat. Automobilisten die 3 à 4 keer per week in de spits gescand zijn kunnen eind maart controleren of ze in aanmerking komen voor een kortingsbon. “We stoppen alle kentekens in een database. Mensen kunnen dan later deze maand checken of ze aan de eisen voldoen.”
Mag dit van de AVG? Want kentekens zijn persoonsgegevens, ongeacht of jij toegang hebt tot de RDW-databank met kentekenhouders. Ik zal jullie de grondslag-discussie besparen want je komt toch uit bij het eigen gerechtvaardigd belang (van Rijkswaterstaat dus, en eventueel medeweggebruikers die minder file hebben).
Bij de belangenafweging hoort allereerst een rechtens te respecteren belang. Het lijkt me dat het goed laten functioneren van de doorstroming van het verkeer wel een dergelijk (algemeen) belang is. Dan blijft dus over de vraag of dit gebruik van persoonsgegevens daar proportioneel bij is en of er geen andere opties zijn (subsidiariteit).
Ongerichte acties (zoals aandacht in de krant) zie ik genoeg, maar gerichte acties zijn natuurlijk veel effectiever. Ik herinner me van lang geleden een digitaal bord op de High Tech Campus Eindhoven dat je kenteken toonde met daarbij de tekst “Was u bestemmingsverkeer?” als je vrij snel weer de campusgrond verliet.
Hier wordt er eigenlijk niets met de gegevens gedaan, tenzij de kentekenhouder zich meldt om aanspraak te maken op de beloning. Dat is weliswaar geen toestemming in de zin van de AVG maar wel een duidelijke privacyvriendelijke maatregel. Dus ik zie niet zo veel problemen.
Arnoud Engelfriet is Ict-jurist, gespecialiseerd in internetrecht waar hij zich al sinds 1993 mee bezighoudt. Hij werkt als partner bij juridisch adviesbureau ICTRecht. Zijn site Ius mentis is één van de meest uitgebreide sites van Nederland over internetrecht, techniek en intellectueel eigendom. Hij schreef twee boeken, De wet op internet en Security: Deskundig en praktisch juridisch advies.
Je bent niet ingelogd en reageert "Anoniem". Dit betekent dat Security.NL geen accountgegevens (e-mailadres en alias) opslaat voor deze reactie. Je reactie wordt niet direct geplaatst maar eerst gemodereerd. Als je nog geen account hebt kun je hier direct een account aanmaken. Wanneer je Anoniem reageert moet je altijd een captchacode opgeven.