Binnen de Raad van de Europese Unie en EU-lidstaten is een breed draagvlak voor een niet-programmeerbare digitale euro, zo stelt minister Heinen van Financiën. Hij verwacht dat deze voorwaarde ook in de finale tekst van de digitale munt zal staan. Geregeld zijn er zorgen geuit over de mogelijkheid van een programmeerbare digitale euro, waarbij de autoriteiten kunnen bepalen waar burgers het geld aan mogen uitgeven.

"Er zijn twee typen programmeerbaarheid. De programmeerbaarheid die we niet willen gaat over bestedingsdoelen, bijvoorbeeld dat je een bepaald product niet mag kopen. Of het gaat over vervaltermijnen, waarbij de waarde van je euro's zou kunnen vervallen. Dat gaat overigens ook in tegen het idee van de euro; een munt moet zijn waarde houden. Als er vervaltermijnen aan zitten, dan gaat het überhaupt niet goed", liet Heinen begin deze maand tijdens een commissiedebat weten. Het andere type programmeerbaarheid gaat over het klaarzetten van betalingen.

In een nieuwe brief aan de Tweede Kamer gaat de minister opnieuw in op de programmeerbaarheid van de digitale euro. "In het wetsvoorstel dat nu op tafel ligt, staat expliciet dat een digitale euro geen programmeerbaar geld kan zijn. Dat betekent dat een digitale euro niet zal bestaan uit eenheden digitaal geld met een intrinsieke logica die de volledige fungibiliteit van elke eenheid beperkt. Met andere woorden, een digitale euro kan inherent niet zodanig worden geprogrammeerd dat deze een beperkte inwisselbaarheid heeft."

Volgens Heinen moet iedere digitale euro volledig inwisselbaar zijn. "Dit voorstel heeft breed draagvlak binnen de Raad en onder de lidstaten. Mijn verwachting is dat dit ook in de finale teksten zal staan. Als de wetgeving is aangenomen, is de ECB gebonden aan de daarin opgenomen randvoorwaarden. De ECB mag dan simpelweg geen digitale euro bouwen die wel programmeerbaar en daarmee beperkt inwisselbaar is", legt de minister uit.

Begin deze maand liet Heinen tijdens het debat nog weten dat niet uit te sluiten valt dat de programmeerbaarheid later alsnog wordt toegevoegd. "Het eerlijke antwoord is: dat weet je niet. Dat is zoiets als "kunt u uitsluiten dat het morgen gaat regenen?" Nee! Dat zijn de klassieke politieke vragen. Ik weet vanuit mijn vorige rol dat, toen we bij de Europese Centrale Bank waren, men heeft aangegeven dat met het technisch zo gaat inrichten dat in het in de toekomst ook niet mogelijk is", reageerde de minister op vragen van FVD-Kamerlid Van Houwelingen. "Ik denk dat het goed is dat er een munt komt waarbij dit gewoon uitgesloten is, omdat niemand dit wil. Er is echt geen land, geen partij, geen politicus of bestuurder die ik hierover heb gehoord. Dat neemt niet weg dat u terechte zorgen benoemt."