Niet-digitale alternatieven zijn een voorwaarde voor de digitaliseringsplannen van de overheid. Dat laat de Kamercommissie Digitale Zaken weten in het document 'Ons Digitaal Fundament' dat deze week aan staatssecretaris Szabo voor Digitalisering werd aangeboden (pdf). Volgens het document hebben naar schatting 4,5 miljoen Nederlanders wel eens moeite om de digitale overheid te bereiken. "Voor 2,5 miljoen Nederlanders die digitaal laaggeletterd zijn is dat probleem structureel, met stress en wantrouwen als gevolg."

De Kamercommissie stelt dat ook achter de schermen Nederland de boel nog niet genoeg op orde heeft. "De digitale overheid wordt geremd door oude apparatuur, gebrekkig beheer van ict-projecten en de verkokering van kennis en talent. Door de snelle omloop in denk- en werkkracht raken we de regie over digitalisering kwijt. Daardoor groeit de afhankelijkheid van Big Tech, verrichten departementen te vaak onnodig dubbel werk, en besteden we dingen uit die de overheid zelf moet kunnen dragen."

Het document doet verschillende aanbevelingen om ict bij en door de overheid op orde te krijgen. Zo moeten alle overheidswebsites en -apps aan toegankelijkheidseisen voldoen, moet er één Digitale Dienst worden opgericht om versnippering van talent en kennis te voorkomen, moet technische expertise bij beleidsontwikkeling worden betrokken, moet er een Rapporteur Digitale Overheid komen die toezicht houdt op de staat van de overheids-ict en moet er een aparte functiegroep komen voor alle technische beroepen binnen het Rijk.

Een ander punt waarop de Kamercommissie inzet is het behouden van betrouwbare, niet-digitale alternatieven. Dat is zelfs een voorwaarde voor de digitalisering, zo laat het weten. "Voor een aanzienlijk deel van de Nederlanders zal digitale dienstverlening ingewikkeld blijven. Daarom wordt bereikbaarheid een integraal onderdeel van de Nederlandse Digitaliseringsstrategie, met een belangrijke rol voor de Informatiepunten Digitale Overheid en soortgelijke loketten. Elke nieuwe digitale dienst is verzekerd van een volwaardig fysiek alternatief."

Offline alternatieven voor digitale dienstverlening moeten daarnaast volwaardig en vindbaar zijn. Verder moet worden ingezet op het verbeteren van digitale vaardigheden en komt er een digitale begroting. "Elk jaar worden miljarden euro’s aan belastinggeld uitgegeven aan kostenposten die niemand kan doorzien. Het is tijd dat te doorbreken, openheid te geven over digitalisering bij de overheid, en de gekozen volksvertegenwoordiging in positie te brengen om hierover besluiten te nemen", besluit de Kamercommissie het document.