Computersystemen die het voorschrijven van geneesmiddelen in ziekenhuizen veiliger moeten maken, werken soms juist fouten in de hand. De systemen geven zoveel waarschuwingen voor mogelijk gevaarlijke situaties, dat veel artsen de meldingen gaan negeren, aldus Heleen van der Sijs. Ze promoveert morgen aan de hand van een onderzoek dat ze onder zes verschillende voorschrijfsystemen uitvoerde. De systemen worden in vrijwel alle Nederlandse ziekenhuizen gebruikt.

In één op de drie gevallen dat een arts een medicijn voorschrijft, geeft het systeem een waarschuwing. Bijvoorbeeld als de dosering te hoog is of dat het geneesmiddel niet goed samengaat met andere geneesmiddelen. Van der Sijs ontdekte dat artsen 91 procent van de waarschuwingen wegklikken, zonder het recept aan te passen. Soms ondernemen ze wel andere acties, zoals het informeren of intensiever controleren van de patiënt. Artsen slaan ook vaak weloverwogen de waarschuwingen over omdat ze niet terecht zijn. Bijvoorbeeld als het risico geldt voor zwangere vrouwen en de arts te maken heeft met een mannelijke patiënt.

Signaalmoe
Vanwege de vele meldingen worden artsen signaalmoe. Ze klikken signalen vooral snel weg en missen belangrijke meldingen, wat tot onnodige risico’s voor patiënten kan leiden. "Ze krijgen bijvoorbeeld hun geneesmiddelen op een verkeerde manier voorgeschreven, waardoor de werking niet optimaal is", aldus Van der Sijs. Ook negeert 70 procent van de artsen de waarschuwing dat bij het slikken van bepaalde geneesmiddelcombinaties een hartfilmpje moet worden gemaakt, omdat de middelen de kans op een hartritmestoornis kunnen vergroten.

De gegevens die de systemen gebruiken komen uit een landelijke database die alle ziekenhuizen, huisartsen en apotheken gebruiken. "De landelijke databank is dus een belangrijk startpunt voor de verbeteringen", zegt de promovenda. Eén van die verbeteringen is het verminderen van de meldingen die de artsen ontvangen. Afschaffen van de elektronische voorschrijfsystemen is geen optie. De systemen zijn volgens Van der Sijs niet onveilig. Daarnaast wordt zo voorkomen dat artsen onleesbare en onvolledige recepten met de hand voorschrijven. Een recept kan namelijk alleen worden uitgeprint als alle benodigde gegevens zijn ingevuld. "Wèl laat mijn onderzoek zien dat de systemen nog veiliger en gebruiksvriendelijker kunnen worden."