De overheid heeft de afgelopen jaren in naam van terreurbestrijding persoonsgegevens verzameld, zonder duidelijk te maken waarom dit nodig is en wat het oplevert. Dat blijkt uit onderzoek van de Radboud Universiteit Nijmegen naar de maatregelen die de laatste tien jaar zijn genomen om terrorisme te bestrijden. Soms zijn daardoor in het debat over terrorismebestrijding de begrippen veiligheid en privacy ten onrechte elkaar uitsluitende grootheden geworden, aldus de onderzoekers. "Voor het behoud van draagvlak en legitimiteit van terrorismebestrijding vormt dit een permanent punt van aandacht."

"Los van de vraag in hoeverre veiligheid en privacy elkaar uitsluiten dan wel aanvullen, is van groot belang dat in het debat over de totstandkoming van nieuwe, met name breder toepasbare maatregelen, die betrekking hebben op het verzamelen van informatie over niet-verdachte personen, volstrekte transparantie wordt betracht waar het gaat om het doel en het verwachte effect van deze maatregelen op terrorismebestrijding."

De onderzoekers stellen verder dat er ook onder burgers een toenemende behoefte aan een goede balans tussen veiligheid en privacy wordt waargenomen. "Met name als het gaat om de verzameling, opslag en bewerking van persoonsgegevens uiten sommige burgerrechtenorganisaties hun zorgen over de mogelijke inbreuk op de persoonlijke levenssfeer. De ontwikkeling van de afgelopen jaren laat volgens hen zien dat mede als gevolg van de eerste stappen op het terrein van datamining en profiling potentieel de privacy van aanzienlijk meer mensen dan voorheen in het geding is. Daarnaast kunnen opsporings- en inlichtingendiensten, doordat steeds meer persoonsgegevens beschikbaar zijn, potentieel steeds dieper en ingrijpender doordringen in het privéleven van burgers."

Veiligheid en privacy
Deze maatregelen zijn niet alleen bruikbaar voor het tegengaan van terrorisme, maar ook voor het tegengaan van vele andere strafbare feiten. Hier speelt dan ook veel meer het grotere vraagstuk over het evenwicht en zelfs het samengaan van veiligheid en privacy. Volgens de onderzoekers lijken veiligheid en privacy in het publieke maar ook in het politieke debat soms begrippen te zijn die elkaar uitsluiten.

"En dat geldt twee kanten op: privacybescherming zou veiligheidsbevordering tegengaan en veiligheidsbevordering zou de privacy schenden. Beide zijn zeker niet per definitie waar. Een fundamenteel en genuanceerd debat waarbij veiligheid en privacy elkaar aanvullen en niet enkel als tegengestelde grootheden worden gezien is dan ook essentieel. De uitkomst van dat debat is vervolgens het vertrekpunt voor het bepalen van de waarborgen voor een zorgvuldige omgang met gegevens."

Mensenrechten
Eén van de verbeterpunten die de onderzoekers aandragen is dan ook "volstrekte transparantie te betrachten over de verwachte bijdrage van nieuwe instrumenten aan terrorismebestrijding." De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding ziet in het rapport dat het Nederlandse terrorismebeleid degelijk is vormgegeven en niet in strijd met Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens is.