Politiekorpsen en bijzondere opsporingsdiensten blijken massaal de Wet politiegegevens (Wpg) te overtreden, die hen verplicht om externe audits op de privacy uit te voeren. Dat concludeert het College bescherming persoonsgegevens (CBP). Na onderzoek bleek dat geen van de partijen op tijd aan deze verplichting had voldaan. De Wpg geeft de politie en bijzondere opsporingsdiensten bevoegdheden om politiegegevens te verwerken. In de wet zijn waarborgen opgenomen om misbruik tegen te gaan. "Politiegegevens zijn immers gevoelige gegevens, waarmee zeer zorgvuldig moet worden omgegaan", aldus het CBP.

Op 1 januari 2008 trad de Wpg in werking. De 25 regionale politiekorpsen en 7 bijzondere opsporingsdiensten moesten op grond van deze wet in 2010 voor het eerst een privacyaudit laten doen. Na deze termijn bleek dat geen van de politiekorpsen en opsporingsdiensten aan deze verplichting had voldaan.

Twee korpsen, de Fiscale inlichtingen- en opsporingsdienst (FIOD) en het politiekorps Zeeland, hebben inmiddels wel een privacyaudit afgerond en de resultaten naar het CBP gestuurd. "Zij handelen hierdoor niet langer in strijd met de wet", aldus de privacywaakhond. De Inlichtingen- en Opsporingsdienst van de nieuwe Voedsel- en Warenautoriteit heeft na de vaststelling van de definitieve bevindingen alsnog een privacyaudit afgerond en de resultaten naar het CBP gestuurd. Een afschrift van het definitieve rapport is inmiddels door het CBP ontvangen.

Verantwoordelijkheid
Bij de meeste andere korpsen en diensten moet de audit nog plaatsvinden, een aantal is er inmiddels mee bezig. "Helaas is het niet de eerste keer dat de opsporingsdiensten de wet aan hun laars lappen", zegt Axel Arnbank van burgerrechtenbeweging Bits of Freedom (BoF). In 2010 ontdekte BoF dat politie bij het opvragen van bel- en internetgegevens via telecomdatabank CIOT structureel privacyregels schenden. Dit werd bevestigd in een onderzoek van het CBP, waaruit bleek dat opsporingsdiensten bij die opvragingen in vier van de vijf gevallen in strijd met de wet handelen.

"Het is pijnlijk dat instanties die de wet moeten handhaven zich consequent niet aan de wet houden. Na de zoveelste privacymisser, kunnen we vaststellen dat Nederlandse opsporingsdiensten de waarborgen tegen machtsmisbruik structureel verwaarlozen en moeilijk kunnen omgaan met hun verantwoordelijkheid", aldus Arnbak.