Juridische vraag: Vodafone eist digitale handtekening
Heb jij een uitdagende vraag over beveiliging, recht en privacy, stel hem aan ICT-jurist Arnoud Engelfriet en maak kans op zijn boek
"Security: Deskundig en praktisch juridisch advies".
Vraag: Wanneer men bij Vodafone een mobiel abonnement wilt afsluiten of verlengen dient het contract te worden afgetekend met een digitale pen en pad. Dat wil zeggen dat je je handtekening dus direct in het PDF-contract plaatst middels een via USB aangesloten tekenpad. Ik vind dat nogal onveilig, want je geeft dan effectief je handtekening in digitale vorm. Iedereen kan die dan kopiëren en ergens anders inzetten immers. Is dat wel toegestaan?
Antwoord: Het voordeel van een handtekening op een document is dat het document daarmee een "akte" wordt, een dwingend bewijsstuk. De ondertekenaars kunnen dan niet meer de inhoud betwisten: zo staat het er, dus zo is het. (Ok, soms kunnen ze dat wel betwisten.)
Een met pen en pad gezette handtekening is volgens de letter van de wet een "elektronische handtekening". Die is immers gedefinieerd als "elektronische gegevens die zijn vastgehecht aan of logisch geassocieerd zijn met andere elektronische gegevens en die worden gebruikt als middel voor authentificatie" (art. 3:15a BW).
Bij zo'n handtekening moet de wederpartij bewijzen dat de handtekening authentiek is, wanneer de plaatser ontkent deze gezet te hebben. In de praktijk wordt vaak gewerkt met publiekesleutelcryptografie en certificaten. Dat geeft juridisch meer zekerheid, want dan draait de bewijslast om: de plaatser moet dan bewijzen dat de handtekening vervalst is. De praktijk valt vies tegen overigens.
Die handtekening van Vodafone helpt dus een klein beetje bij het bewijs dat je een contract hebt afgesloten met ze. Waarom ze dat beetje nodig hebben, weet ik niet goed. Een goede verificatie van je identiteit en bankrekening voor je naar buiten mag, lijken me praktisch gezien al meer dan genoeg. Maar goed, dat moeten zij weten.
Wel moeten ze natuurlijk zorgen dat dat plaatje niet te kopiëren is, want misbruik van zo'n handtekening ligt dan op de loer. Gelukkig ben je dus (een beetje) beschermd, want je kunt "stellig ontkennen" (art. 159 Rechtsvordering) dat je die geplaatst hebt. Ook wanneer de wederpartij redelijkerwijs mocht aannemen dat de handtekening echt was!
Zo werd in deze zaak de handtekening afgekeurd omdat de beweerde plaatser stellig ontkende. Dat het bankrekeningnummer klopte en hij geen aangifte had gedaan van valsheid in geschrifte, deed niet ter zake. De wederpartij kon niet bewijzen dat de handtekening van die beweerde plaatser was. In deze zaak besloot de rechtbank dat er een grafoloog moest komen om de handtekening te onderzoeken.
Als laatste moet het wél gaan om een document (art. 156a Rechtsvordering), want een losse handtekening is natuurlijk niets. De vraag is dus wat Vodafone doet met die handtekening. Slaan ze die bij een document op of niet?
En natuurlijk moet de wederpartij een kopie van die akte mee kunnen krijgen (dat art. 156a plus nog 6:227b BW).
Dus probeer eens een kopie mee te krijgen volgende keer?
Arnoud Engelfriet is ICT-jurist, gespecialiseerd in internetrecht waar hij zich al sinds 1993 mee bezighoudt. Hij werkt als partner bij juridisch adviesbureau ICTRecht. Zijn site Ius mentis is één van de meest uitgebreide sites van Nederland over internetrecht, techniek en intellectueel eigendom. Hij schreef twee boeken, De wet op internet en Security: Deskundig en praktisch juridisch advies.
Wat nu als er iemand echt het plaatje van mijn handtekening gestolen (gekopieerd) heeft en mij daarmee probeert te dwingen (tot wat dan ook). Een grafoloog zal dan terecht tot de conclusie komen dat het inderdaad mijn handtekening is.
--Peter
Wat nu als er iemand echt het plaatje van mijn handtekening gestolen (gekopieerd) heeft en mij daarmee probeert te dwingen (tot wat dan ook). Een grafoloog zal dan terecht tot de conclusie komen dat het inderdaad mijn handtekening is.
Ik kan garanderen dat het schrijven op een pad zo anders is als op een stuk papier dat niemand kan beweren dat een dergelijke handtekening op een normale handtekening van mij lijkt. Zelfs als ik het opnieuw op een pad zou doen, lijkt hij er totaal niet op. Een pad is erg lastig te beschrijven voor iets dat zo vloeiend loopt als een handtekening.
Dan moet je wel te weten zien te komen van welk document die handtekening is gekopieerd. Ik heb zelf een document met een digitale versie van mijn handtekening. Die zet ik op stukken waar men een handtekening verlangt, maar die je ook mag mailen. Ik weet precies hoe die handtekening er uit ziet. Die gebruik ik daarnaast alleen voor te mailen stukken. Als iemand dus met die handtekening op de proppen komt zonder bewijs dat het document per e-mail is ontvangen, heeft hij ook een probleem.
Peter
Alsof men een handtekening die met een echte pen op papier gezet is niet kan inscannen of fotograferen. Een analoge handtekening is heel snel digitaal te maken.
Ik had onlangs iets besteld via internet en toen ik vandaag thuis kwam lag er een briefje van PostNL in de brievenbus dat ik het kon afhalen bij een postagentschap in het winkelcentrum, het pakketje moest overigens ook voor getekend worden. Eénmaal bij het postagentschap (boekwinkel) aangekomen wilden ze eerst het nummer van mijn identiteitsbewijs in dat weegapparaat invoeren... hmm daar had ik al mijn twijfels over maargoed zolang ze er maar geen kopie van maken of inscannen.
Toen kwam het volgende, ik MOEST mijn handtekening op zo'n digitale pad zetten anders kreeg ik het pakketje niet mee. Ik heb bijna alle in dit topic beschreven argumenten aangehaald maar niets hielp, ze accepteerden ook geen handtekening met pen en het kon alleen via die pad. Uit principiële redenen heb ik dan ook geweigerd om mijn handtekening digitaal af te staan en tot slot ben ik min of meer met lege handen buiten gezet omdat het al tegen sluitingstijd was.
Eénmaal thuis aangekomen besef ik me dat die medewerker in het poastagentschap mij het ophaalbewijs niet heeft teruggegeven. Nu check ik net via track&trace en er staat dat ik het afgehaald heb in de winkel. En dat kan ook kloppen want ze hadden het pakket al gescand voordat de pittige "discussie" over de digitale handtekening begon... morgen PostNL maar eens ff gaan bellen :(
Deze posting is gelocked. Reageren is niet meer mogelijk.
Specialiseer je in Forensisch ICT
Online informatieavond 19 november
Wil jij je specialiseren in digitaal forensisch onderzoek? Je kennis verbreden en tech-nische vaardigheden ontwikkelen? Ontdek de cursus- en opleidingsmogelijkheden van Hogeschool Leiden:
- Bachelor Informatica Forensisch ICT (deeltijd)
- Master Digital Forensics (vol- en deeltijd)
- Module Mobile Forensics
- Module Data Analytics
Interesse? Meld je aan!
Information Security Officer (2fte)
Een uitdagende rol waarbij jij, op basis van security, de vertaalslag maakt tussen business en IT en direct bijdraagt aan de veiligheid van informatie binnen de gemeente Almere. Dat is in een notendop waar jij als Information Security Officer mee bezig bent. Interesse gewekt? Door groei van de organisatie zijn we op zoek naar twee nieuwe collega’s.
Cybersecurity Trainer / Streamer
Toe aan een nieuwe nieuwe job waarmee je het verschil maakt? In de Certified Secure trainingen laat je deelnemers zien hoe actuele kwetsbaarheden structureel verholpen worden. Ook werk je actief mee aan de ontwikkeling van onze gamified security challenges. Bij het maken van challenges kom je telkens nieuwe technieken tegen, van Flutter tot GraphQL, van Elastic Search tot Kubernetes.
