image

Juridische vraag: is streamen van video's nog wel legaal?

woensdag 9 juli 2014, 11:19 door Arnoud Engelfriet, 11 reacties

Heb jij een uitdagende vraag over beveiliging, recht en privacy, stel hem aan ICT-jurist Arnoud Engelfriet. Arnoud geeft elke week in een artikel antwoord op een interessante vraag. Vanwege het grote aantal inzendingen kunnen niet alle vragen beantwoord worden.

Vraag: Sinds het downloadverbod een aantal maanden geleden van kracht werd zie je steeds meer websites verschijnen die streaming video aanbieden. Maar ik vraag me nu af of dat nog wel legaal is?

Antwoord: Sinds kort hebben we een downloadverbod, althans is er geen mogelijkheid meer je download uit illegale bron als thuiskopie te rechtvaardigen. De thuiskopie is een regeling die bepaalt dat je voor eigen oefening, studie of gebruik een verveelvoudiging mag maken van beschermd werk. Rechthebbenden krijgen een paar centen voor elke lege drager, gebaseerd op een schatting van de thuiskopietjes die daarop gemaakt zullen worden.

Bij die wetstekst stond dus niet dat die verveelvoudiging uit legale bron moest zijn. Ik ben er nog steeds niet achter waarom niet, mijn gok blijft dus dat daar gewoon niet aan is gedacht. Maar sinds begin jaren nul was de uitleg voor iedereen helder: yup, ook illegale bronnen vallen hieronder. Zo zei de minister ooit dat dit goed uitkwam omdat de consument niet kan zien of een bron legaal of illegaal is. Maar volgens het Hof van Justitie is het tegendeel helder: kom nou, de thuiskopie mag alleen voor legale bronnen gelden. En dat wordt nu uitgelegd als "het downloadverbod geldt per direct", omdat je ons wetsartikel kúnt lezen als "alleen uit legale bron". Dus dat moet dan maar de uitleg zijn. Ik blijf erbij dat dat gek is: als iedereen al ruim 14 jaar zegt dat het óók het illegale dekt, dan moet je toch iets aan de tekst doen om dat te veranderen?

Afijn. Streamen. Streamen is wat anders dan downloaden: bij streamen blijft er geen kopie op je harddisk achter, maar vervloeien de bitjes direct weer nadat ze gedecodeerd zijn. En tsja, als dównloaden dan verboden is dan geldt dat dus niet voor streamen, denken dan veel mensen. Maar nee. De wet kent niet als criterium dat de kopie permanent is. De enige vraag is óf je een kopie (verveelvoudiging) maakt.

En dat doe je: in het tijdelijk geheugen van je computer. Bij computerprogramma’s staat dat letterlijk in de wet (art. 45i Auteurswet): "het laden, het in beeld brengen, de uitvoering, de transmissie of de opslag" van een computerprogramma is een verveelvoudiging. Maar ik zou niet weten waarom dat voor andere digitale data niet zou gelden.

Er is een uitzondering voor tijdelijke reproducties (art. 13a Auteurswet), en het bestaan daarvan suggereert toch ook dat het normaal wél een verveelvoudiging is om een tijdelijke kopie te maken: Onder de verveelvoudiging van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst wordt niet verstaan de tijdelijke reproductie die van voorbijgaande of incidentele aard is, en die een integraal en essentieel onderdeel vormt van een technisch procédé dat wordt toegepast met als enig doel a) de doorgifte in een netwerk tussen derden door een tussenpersoon of b) een rechtmatig gebruik van een werk mogelijk te maken, en die geen zelfstandige economische waarde bezit.

Maar die vereist "een rechtmatig gebruik" en bij een verveelvoudiging uit illegale bron is die er niet. Ik zie dus zo niet hoe je streaming als iets anders dan een verveelvoudiging kunt aanmerken. En als je die wilt maken, heb je een wettelijke grond nodig. En die is er niet meer, sinds het Hof dus zei dat het thuiskopie-artikel niet zo gelezen moet worden.

Veel streamingsites zijn overigens niet meer dan een handig verpakt verkooppraatje voor een Raspberry Pi en streamingsoftware. De bronnen mag u er dan zelf bij zoeken. Het is legaal zo'n apparaat te verkopen, maar het voelt voor mij toch altijd een tikje misleidend om mensen te lokken met "legaal de laatste films streamen" en dan te zeggen "hier is een Pi, succes met streamingsites zoeken". Maar dat terzijde.

Arnoud Engelfriet is ICT-jurist, gespecialiseerd in internetrecht waar hij zich al sinds 1993 mee bezighoudt. Hij werkt als partner bij juridisch adviesbureau ICTRecht. Zijn site Ius mentis is één van de meest uitgebreide sites van Nederland over internetrecht, techniek en intellectueel eigendom. Hij schreef twee boeken, De wet op internet en Security: Deskundig en praktisch juridisch advies.

Reacties (11)
09-07-2014, 11:36 door Anoniem
Dat doen de Chinezen dan toch beter. Daar koop je een doosje, stopt er zelf een harde schijf in, maar de torrent client en grote selectie (Chinese) websites met allerhande films zitten er gewoon ingebakken. Moet je wel van brakke Chinese rips houden, maargoed.

Dat vonnis van het hof is inderdaad raar, en lijkt me (moreel) niet houdbaar. Wat ook al een tijdje steeds slechter houdbaar blijkt zijn de onverholen hebberige aannames die "rechthebbenden" het rechtssysteem ingesmokkeld hebben.

Auteursrecht tot ver na je dood? Lijkt me niet gericht op het ondersteunen van de auteur.

Thuiskopie staat gelijk aan monetair verlies voor de auteur? Alleen op grond van best wel bevraaglijke schattingen. Alsof het kapotgaan van CDs ingebakken zit in de verkoopprijs en je dus nooit maar een keer hetzelfde koopt. Wat mij betreft gaat die heffing er dan ook gewoon uit zonder enige compensatie. Jezelf rijkdromen doe je maar op eigen kosten.

En zo kan ik nog wel even doorgaan. Want laten we wel wezen, auteursrecht is een juridische fictie eerder bedoeld als een aalmoes om maar meer van dat moois aan de gemeenschap toe te voegen dan als een "recht" rijk te worden. Het zijn overigens meestal de platenbazen en niet de artiesten die er het ergste misbruik van maken. (Expres!) niet innoveren en wel van andermans innovaties willen profiteren. Een soort private sector ambtenarenbaantjes.
10-07-2014, 10:13 door PietdeVries
Door Anoniem:
Thuiskopie staat gelijk aan monetair verlies voor de auteur? Alleen op grond van best wel bevraaglijke schattingen. Alsof het kapotgaan van CDs ingebakken zit in de verkoopprijs en je dus nooit maar een keer hetzelfde koopt. Wat mij betreft gaat die heffing er dan ook gewoon uit zonder enige compensatie. Jezelf rijkdromen doe je maar op eigen kosten.

Anderzijds - je zal toch met me eens zijn dat het onmogelijk aan je moeder is uit te leggen dat het legaal is dat wat artiesten en acteurs maken jij gratis en voor niets kan downloaden en onbeperkt kan bekijken en beluisteren? Moreel klopt daar toch iets niet? Die mensen doen hard hun best, moeten er ook van leven, en dan gaat een of andere anonieme flapdrol er met hun werk van door - zonder te betalen!

Dus ik kan me best voorstellen dat het niet langer mogelijk is om legaal muziek en films te downloaden, alleen lijkt de politiek het nog niet eens wat de basis daarvoor is. De wetten zijn te gekunsteld en teveel van de vorige maatschappij om echt relevant te zijn hier.

Oh - en trouwens: je rijk dromen op eigen kosten - dat lukt natuurlijk niet...
10-07-2014, 11:14 door Te4sheeh
Door PietdeVries:
Dus ik kan me best voorstellen dat het niet langer mogelijk is om legaal muziek en films te downloaden, alleen lijkt de politiek het nog niet eens wat de basis daarvoor is. De wetten zijn te gekunsteld en teveel van de vorige maatschappij om echt relevant te zijn hier.
Wetgeving loopt altijd achter, decennia soms. Dat is op zich wel goed, want je wil niet dat wetten te snel veranderen. Dus hier een beetje schaven, daar een beetje schaven.

Er is geen "vorige maatschappij", alleen degene waar wij nu in zitten die langzaam verandert. Welkom in de echte wereld.
10-07-2014, 14:15 door Anoniem
Door PietdeVries: Anderzijds - je zal toch met me eens zijn dat het onmogelijk aan je moeder is uit te leggen dat het legaal is dat wat artiesten en acteurs maken jij gratis en voor niets kan downloaden en onbeperkt kan bekijken en beluisteren? Moreel klopt daar toch iets niet? Die mensen doen hard hun best, moeten er ook van leven, en dan gaat een of andere anonieme flapdrol er met hun werk van door - zonder te betalen!
Leuk dat je al ruim een voorschot neemt op mijn mening zodat'ie nog net in jouw beperkte en geheel door de industrie ingevulde wereldbeeld past.

Kijk je iets verder en dan zie je geintjes als "gratis krant" wat kennelijk best een werkbaar verdienmodel oplevert, maar als jij nu al gaat roepen dat mijn moeder dat ook niet kan snappen denk ik toch echt dat je een beetje erg vrij bent met mijn familieleden. Je mag dat aanmatigende toontje wel even laten varen, al is het maar voor een moment, en even echt rondkijken en nadenken over oorzaak en gevolg.

Want weet je, als je verder kijkt dan de neophobe kip-met-gouden-eieren-houders in "big entertainment", dan zie je dat de grootste klaplopende muziekpiraten ook nog eens bovengemiddeld veel muziek kopen. Wat, downloaden leidt tot verkoop, hoe kan dat?

Denk daar maar eens over na. Dit is een belangrijk punt want het staat lijnrecht tegenover de aannames in de wet. Volgens de aannames in de wet kan dit onmogelijk, aangezien een thuisgemaakte kopie gelijkstaat aan een niet verkocht "origineel kopie". En toch gebeurt het. Er zit hier iets scheef, maar wat?


Het is uiteindelijk niet zo moeilijk te zien waar het scheefgegaan is met auteursrechten. Origineel was het inderdaad een mechanisme als een octrooi, waar in ruil voor een tijdsbeperkt monopolie je precies vertelt wat je uitgevonden hebt en hoe het na te doen--zodat anderen dat na de tijdsbeperking na kunnen doen. Of, in het geval van auteursrechten, verder kunnen knutselen met wat ondertussen gemeenschappelijk cultuurgoed geworden is. Zou moeten zijn, maar dat duurt onderhand steeds langer.

Je kan even kijken of je de redenatie onder deze link kan volgen:

http://torrentfreak.com/revisiting-the-purpose-of-the-copyright-monopoly-science-and-the-useful-arts-121202/

Let wel, ik verwacht niet van je dat je het ermee eens gaat zijn, maar wel dat je enig inzicht in de materie kan laten zien als je je in de discussie wenst te mengen.


Dus ik kan me best voorstellen dat het niet langer mogelijk is om legaal muziek en films te downloaden, alleen lijkt de politiek het nog niet eens wat de basis daarvoor is. De wetten zijn te gekunsteld en teveel van de vorige maatschappij om echt relevant te zijn hier.
Ik denk veel eerder dat je laat zien nauwlijks verstand van zaken te hebben. Vorige maatschappij, welke? Die van het eindeloos opgerekte auteursrecht? Die is nu. Of die van daarvoor, toen het auteursrecht in het geheel niet bestond?

Oh - en trouwens: je rijk dromen op eigen kosten - dat lukt natuurlijk niet...
Nee? Er is een hele industrie van "patenttrollen" die precies dat proberen, alsook... muziek- en filmproducenten die voor steeds langere tijd willen profiteren van ooit in een steeds verder verleden gedaan werk. Dus jouw "natuurlijk" is wel erg vooringenomen maar niet erg op de hoogte van wat er werkelijk speelt.
10-07-2014, 16:56 door PietdeVries - Bijgewerkt: 10-07-2014, 16:57
Oh jee - een Anoniem met een ego... En met een TL;DR helaas.

Maar goed - waar de twee standpunten botsen is het feit dat terwijl er met een gratis krant wellicht geld te verdienen is, dit niet betekent dat zonder dat de rechthebbende hier toestemming voor geeft je ook hun muziek maar gratis mag rondstrooien. Of dat achteraf gezien geld oplevert of niet - zonder toestemming geen distributie.

Moeders - en daar raakten we kennelijk een heikel puntje - zijn binnen de gezinnen meestal de personen met de moraal: ruzie moet goedgemaakt en sorry zeggen als je iemand uitscheldt. Moeders in het algemeen zal je dus ook niet kunnen uitleggen dat het heel gewoon is dat je intellectueel eigendom van een ander kopieert en gebruikt voor je eigen genot. Moeders zien in dat dit gewoon jatten is - of de eigenaar nou stinkend rijk of beginnend artiest is.

Waar de twee standpunten wel tezamen komen is dat de huidige wetgeving achterhaald is. Copyright wetgeving gebaseerd op boeken als medium gaat mank bij eBooks en streaming diensten. Wat voorheen onder "kopiëren" en dus verboden viel, is met de browser-cache alledaagse praktijk.

En dat is waar het grootste probleem nu eigenlijk zit: in plaats van met heldere richtlijnen te komen probeert men een oude wet te verruimen, uit te breiden of anders uit te leggen. Een wet als basis voor andere wetten, terwijl deze nooit bedoeld was voor de huidige problemen, maar voor die van 100 jaar geleden.
10-07-2014, 17:29 door Anoniem
Stel ik koop 1 ijsje. Ik kan dat weggeven aan een vriend, maar tadada, ik hou mijn eigen ijsje. Die vriend kan vervolgens hetzelfde doen, enz. enz. Een jaar verder stopt de fabrikant met dat ijsje. Er is er vorig jaar maar 1 verkocht ...

Het downloaden van games, muziek, films etc. is overigens net zo makkelijk als een ijsje doorgeven, dus al jaren krijg ik de volle laag als ik zeg dat ik dat soort zaken gewoon koop. Stom? ik weet het niet. Wel weet ik dat als sommige van die downloaders zo veel films hebben dat ze ze bijna onmogelijk allemaal kunnen kijken.

Genoeg legale manieren waarvoor je gewoon kan betalen. Zo is het nou eenmaal afgesproken.
10-07-2014, 18:27 door Anoniem
Door PietdeVries: Oh jee - een Anoniem met een ego... En met een TL;DR helaas.
Als je niet lezen wil dan houdt het hier wel op. Je hebt namelijk echt geen verstand van waar je over kletst en wil het evident ook niet krijgen. Verstand! De Idee!

En dat is waar het grootste probleem nu eigenlijk zit: in plaats van met heldere richtlijnen te komen probeert men een oude wet te verruimen, uit te breiden of anders uit te leggen. Een wet als basis voor andere wetten, terwijl deze nooit bedoeld was voor de huidige problemen, maar voor die van 100 jaar geleden.
Die "oude" wetten zijn continue verruimd, uitgebreid, en met deze uitspraak radicaal op z'n kop gezet door... de rechtenhouders. Ga maar kijken, tijdlijn auteursrechtenduur. Of kijk naar het gedoe rond de ceedee, de audiocassette, de pianola zelfs. Het is altijd hetzelfde liedje met die rechtenhouders. En het oprekken speelt inderdaad al meer dan honderd jaar.

Die "rechtenhouders", overigens, die zijn over het algemeen nou precies niet de te beschermen auteur, artiest, acteur, andersnogiets zelf, degene om wie het hele auteursrecht begon, maar grootbedrijven die eromheen opgesprongen zijn om dat allemaal maar zo'n beetje te "managen", en zichzelf daarbij dikke, dikke toelagen toebedelen. Ga maar kijken hoe die verdeling zit. Nee, echt, lees je in, en dan niet wat ik zeg maar wat je van reputabele bronnen rondom de industrie zelf kan loskrijgen.

Te algemeen? Zoek uit waarom Prince zichzelf een onuitspreekbaar teken tot naam toebedeelde en later weer z'n oude artiestennaam oppikte. Hint: Contracten met precies die rechtenhouders. Wurgcontracten.

Voordat je met morele oordelen komt doe jij dus maar beter eerst je huiswerk.
10-07-2014, 21:43 door Anoniem
Als ik een cd steel van iemand dan gaat die iemand huilen want hij heeft niks meer ,
maar als ik netjes een kopie maak ipv te stelen dan blijft iedereen gelukkig .
Ook doe ik de artiest niet te kort want zonder te stelen of een kopie te maken zou ik toch het geld niet hebben om die cd aan te schaffen .
11-07-2014, 16:19 door Anoniem
Door Anoniem: Als ik een cd steel van iemand dan gaat die iemand huilen want hij heeft niks meer ,
maar als ik netjes een kopie maak ipv te stelen dan blijft iedereen gelukkig .
Ook doe ik de artiest niet te kort want zonder te stelen of een kopie te maken zou ik toch het geld niet hebben om die cd aan te schaffen .

Als jij een idee hebt voor een nieuw bedrijf of nieuwe dienst, en ik kopieer dat, dan heb jij nog steeds je idee. En ik doe je niet tekort door geld met jouw idee te verdienen, want al die klanten had je toch niet zelf kunnen bedienen.

Klinkt krom toch?

Waarom zou je een idee wel mogen beschermen met patenten, en geneesmiddelen, etc, maar mag dat met muziek niet? En wat gebeurt er als morgen alle patenten wereldwijd ongeldig zijn verklaard? Gaat Pfizer dan zoeken naar een middel tegen kanker of wachten ze tot een ander dat maakt en maken ze het na?
14-07-2014, 14:08 door Anoniem
Door Anoniem: Stel ik koop 1 ijsje. Ik kan dat weggeven aan een vriend, maar tadada, ik hou mijn eigen ijsje. Die vriend kan vervolgens hetzelfde doen, enz. enz. Een jaar verder stopt de fabrikant met dat ijsje. Er is er vorig jaar maar 1 verkocht ...

Het downloaden van games, muziek, films etc. is overigens net zo makkelijk als een ijsje doorgeven, dus al jaren krijg ik de volle laag als ik zeg dat ik dat soort zaken gewoon koop. Stom? ik weet het niet. Wel weet ik dat als sommige van die downloaders zo veel films hebben dat ze ze bijna onmogelijk allemaal kunnen kijken.

Genoeg legale manieren waarvoor je gewoon kan betalen. Zo is het nou eenmaal afgesproken.

Dit is NIET hetzelfde als het ijsje: De ijscoman werkt voor ELK ijsje en levert ook de grondstoffen.
De software/artiest levert één inspanning (een briljante of niet) en wil daar 10.000x + voor betaald worden.
En natuurlijk is het veel eenvoudiger om een ijsje te maken dan software (muziek vraag ik me af of dat moeilijker is dan ijs).
Maar een ijsje heeft geen support nodig.

Ik denk dat het verdien model anders moet. Muziek maken moeten we zien als promotie voor een (goed) betaald concert.
Software schrijven doe je voor een betalende opdrachtgever of als promotie voor de goede support.
19-07-2014, 11:01 door Anoniem
[/quote]Ik denk dat het verdien model anders moet.[/quote].

De nieuwe Melkkoe (lees:verdienmodel) is: niets meer kopen, maar huren per keer of onbeperkt voor een maand.
alleen dan met wat nieuw jargon zodat je niet door heb dat het een huurkoop constructie is, waarbij er nooit eigendomsoverdracht zal plaats vinden.
Reageren

Deze posting is gelocked. Reageren is niet meer mogelijk.