Dertien privacyexperts hebben scholen, bouwmarkten in de omgeving Ede en het eID Stelsel genomineerd voor de Big Brother Award, de jaarlijkse terugkerende prijs voor de grootste privacyschenders van Nederland die door burgerrechtenbeweging Bits of Freedom wordt georganiseerd.
De directe aanleiding voor de nominatie van de Nederlandse scholen is het nieuws dat scholen op grote schaal gegevens van leerlingen uitwisselen met uitgevers van lesmateriaal. "Vroeger ging je naar school om te studeren, nu om bestudeerd te worden", zegt columnist Maxim Februari in zijn nominatie. Van kinderen die anno 2014 opgroeien wordt meer informatie opgeslagen en geanalyseerd dan ooit.
Volgens Bits of Freedom zijn hiervoor tal van verantwoordelijken aan te wijzen, van ministers tot commerciële partijen, maar de burgerrechtenbeweging sluit zich graag aan bij het argument van Februari dat juist de scholen hier een grote verantwoordelijkheid laten liggen. "Scholen zouden een veilige omgeving moeten bieden. Maar de talloze gegevensstromen hebben hun bron juist op de scholen, die daarmee allang geen veilige plek meer zijn."
De bouwmarkten in omgeving Ede zijn genomineerd vanwege het feit dat ze vrijwillig de politie laten meekijken naar beelden van klanten die "verdacht gereedschap" als grote schroevendraaiers kopen. Dat het overgrote deel van hun klanten dit gereedschap koopt voor niet-criminele doeleinden maakt de bouwmarkten blijkbaar niet uit. "Als we zo gaan beginnen, dan heb ik nog wel een paar tips van andere zaken waar de politie eens scherper op moet gaan letten", zegt Jaap-Henk Hoepman in zijn nominatie. "Bijvoorbeeld: creditcards, pennen, computers..."
Het eID Stelsel is genomineerd vanwege fundamentele privacybezwaren, die tot nu toe erg makkelijk opzij zijn geschoven. Het eID moet een een digitaal identiteitsbewijs worden dat burgers kunnen gebruiken als authenticatie bij contact met de overheid, internetbankieren, online shoppen en mogelijk nog veel meer diensten. Experts maken zich zorgen om de centrale opslag van authenticatiegegevens, de beveiligingsproblemen, de toegang van de politie tot informatie en het ongedaan maken van anonimisering door opsporingsdiensten om fraude op te sporen.
Juist deze onderwerpen zijn buiten beschouwing gelaten in een zogenaamd Privacy Impact Assesment (PIA). Het eID gaat bovendien binnenkort een nieuwe fase in, waarbij een belangrijk principe als privacy-by-design definitief wordt verlaten, omdat de technische uitwerking hiervan voor de betrokken partijen "een brug te ver is" (pdf). Die instelling legt volgens Bits of Freedom precies de vinger op de zere plek. "Grondrechten moet je niet parkeren omdat het een te ingewikkeld vraagstuk is", zo laat de organisatie weten.
Naast de expertprijs wordt er ook een publieksprijs uitgereikt. Daarvoor zijn Minister Opstelten van Veiligheid en Justitie, de Belastingdienst en Lodewijk Asscher, vicepremier en minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, genomineerd. Opstelten won de prijs vorig jaar ook al en maakt kans om de award voor de derde keer te winnen. De uitreiking vindt plaats op dinsdag 16 december.
Deze posting is gelocked. Reageren is niet meer mogelijk.