Big data is een van de thema's van de Nationale Wetenschapsagenda (NWA) die deze week werd gepresenteerd. De agenda heeft als doel om de wetenschap in Nederland op een hoger plan te krijgen. Uit bijna 12.000 vragen werden uiteindelijk 140 wetenschappelijke clustervragen gekozen.

Deze vormen het fundament voor 'routes' waarmee nieuwe verbindingen over de gehele onderzoeksketen kunnen worden gelegd. De kenniscoalitie van de NWA heeft zestien eerste routes voorgesteld om mee aan de slag te gaan. Door de combinatie van clustervragen en routes wordt de hele onderzoeksgemeenschap bij wetenschappelijke, industriële en maatschappelijke uitdagingen betrokken, zo stelt de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO).

Vragen

Zoals gezegd is big data een van de onderwerpen van de Wetenschapsagenda, waar verschillende vragen onderdeel van uit maken. Een van de 140 geselecteerde vragen gaat over het vinden van een balans tussen informatie­vrijheid en privacy. In de vraagstelling wordt gesteld dat informatievrijheid de maatschappij tal van nieuwe mogelijkheden en kansen biedt, bijvoorbeeld in de opsporing van criminaliteit via big data, of bij de toegang tot medische informatie voor het gebruik in onderzoek. Aan de andere kant roept informatievrijheid ook tal van nieuwe vragen op: wie heeft toegang tot welke data en wie beheert ze? Bij wie ligt het eigendom van de opgeslagen gegevens? Hoe kunnen we misbruik voorkomen? Kunnen we privacy garanderen via een juridisch instrumentarium of door technologische ingrepen?

Een andere vraag is "Hoe garanderen we onze digitale veiligheid?" Deze vraagstelling stelt dat nieuwe digitale technologieën, onbetrouwbare software, en groeiende mogelijkheden om grote hoeveelheden data te verwerken tot privacy? en securityproblemen kunnen leiden. Vraag 115, die ook onder het Big Data-thema valt, gaat over het bouwen en onderhouden van software die morgen ook nog werkt. "Veroudering van software tast de duurzaamheid en betrouwbaarheid van onze digitale infrastructuur aan. Het maakt die digitale infrastructuur ook kwetsbaar voor moedwillige aanvallen van buitenaf."

De opstellers van de Wetenschapsagenda stellen dat de agenda niet statisch is en voortdurend in ontwikkeling zal blijven. Wetenschappers, bedrijfsleven en maatschappij kunnen samen de routes verder ontwikkelen en daarnaast werken aan nieuwe combinaties en daar ook partners bij zoeken. Dat wordt de volgende stap en de Kenniscoalitie wil dit in de komende maanden op zich nemen.