Het Kabinet en profielhandelaar Focum hebben wegens het op grote schaal schenden van de privacy vanavond een Big Brother Award gewonnen. Deze prijs wordt jaarlijks door burgerrechtenbeweging Bits of Freedom uitgereikt aan de grootste privacyschenders van Nederland.

Zowel het publiek als experts konden nominaties inzenden. Het kabinet, de GGZ en CDA-leider Buma werden door het publiek genomineerd, terwijl een groep experts de Belastingdienst, Focum en Translink nomineerde. Via de website van de Big Brother Awards kon er vervolgens voor de Publieksprijs worden gestemd. Bijna de helft van stemmen (47 procent) ging naar het kabinet. "Het publiek heeft grote moeite met de introductie van een zogenaamd sleepnet voor de geheime diensten. Eerder negeerde het kabinet de overweldigende kritiek van burgers, adviesorganen en maatschappelijke organisaties. Nu wil het kabinet de wet zo snel mogelijk van kracht laten zijn, ongeacht de uitslag van het referendum", zo laat Bits of Freedom weten.

Nederlands grootste handelaar in kredietprofielen, Focum, werd genomineerd voor de manier waarop het op de profileringsmarkt opereert. Partijen zoals Focum adviseren bedrijven over de kredietwaardigheid van hun klanten. Die adviezen blijken in de praktijk grote gevolgen te hebben, omdat die adviezen vrijwel altijd worden overgenomen. Voor burgers is het intussen niet inzichtelijk op welke gegevens die profielen zijn gebaseerd of hoe die adviezen tot stand komen. De consequenties voor de burger kunnen groot zijn. Zo wordt op basis van deze profielen besloten over het toelaten tot of de premiehoogte van verzekeringen.

"Naarmate dergelijke profielen vaker gebruikt worden in het dagelijks leven door banken, werkgevers, verzekeraars en de overheid, beïnvloeden ze levenskansen", aldus Dennis Broeders, hoogleraar aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Volgens Bits of Freedom neemt Focum geen maatschappelijke verantwoordelijkheid voor de gevolgen van de adviezen die het geeft en is het daarom de winnaar van de Expertprijs.

Verder kreeg de Belastingdienst een oneervolle vermelding voor het structureel overtreden van de privacyregels op de Data & Analytics-afdeling. De positieve privacyprijs, de Felipe Rodriguez Award, gaat dit jaar naar Kashmir Hill. Deze Amerikaanse journaliste zet zich in om de privacyproblematiek voor een groot publiek inzichtelijk te maken.