Een deel van de Nederlandse politieagenten is onbekend met de regels voor het gebruik van een bodycam. Ook wordt het inzetkader niet op alle punten toegepast in de praktijk, wat invloed heeft op de rechtmatigheid waarmee bodycams momenteel worden gebruikt.
Dat blijkt uit onderzoek van de politie in samenwerking met de Noordelijke Hogeschool Leeuwarden en de Politieacademie (pdf). Onlangs maakte minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid bekend dat alle agenten van een bodycam worden voorzien. Om bodycams tijdens de dagelijkse werkzaamheden te gebruiken is er een inzetkader opgesteld. Het gaat dan om de taakuitvoering waarbij beelden worden gemaakt terwijl er vaak nog geen duidelijke aanleiding is, maar het de verwachting is dat er iets kan gebeuren. Voor deze situaties is het kader bedoeld.
Uit onderzoek onder agenten die een bodycam dragen blijkt dat 75 procent het inzetkader in meer of mindere mate kent. Eén op de vier geeft aan dat zij in de praktijk totaal niet bezig zijn met het inzetkader. 42 procent beschouwt het inzetkader vooral als een richtlijn waarbinnen zij nog veel vrijheid hebben. Acht procent ziet het kader juist als een voorschrift met strikte regels over wat wel en niet mag.
"De bekendheid met het voorlopig inzetkader is beperkt en in de praktijk leven door enkele verkeerde beelden over wat wel/niet mag met de bodycam", zo stellen de onderzoekers. "Kennis van regelgeving en afspraken is onvoldoende en hierdoor ontstaat onbewust onbekwaamheid. Het gebruik van bodycams kent neveneffecten waarvan de proeftuindeelnemers zich onvoldoende hebben gerealiseerd dat die zouden kunnen optreden." Het gaat volgens de onderzoekers dan om de privacyschending van zowel burgers als politiemedewerkers en het gebruik van bodycambeelden om politiemedewerkers te beoordelen.
De onderzoekers stellen dat de praktijkanalyse laat zien dat het inzetkader niet op alle punten wordt toegepast in de praktijk. Dit heeft invloed op de rechtmatigheid waarmee bodycams momenteel worden gebruikt. Bodycamdragers zien drie soorten knelpunten. Zo is de werkwijze uit het inzetkader niet duidelijk, zijn gebruikers het niet eens met de werkwijze en wordt er gesteld dat de werkwijze in de praktijk niet haalbaar/werkbaar is.
"Als we het vertrouwen van de burger willen behouden, moeten we de bodycam op een zorgvuldige manier inzetten. Kennis bij politiemensen is dan een voorwaarde. Net zoals dat je goed moet weten wanneer een bodycam in je voordeel of juist averechts kan werken. Een mogelijkheid zou zijn om hier bijvoorbeeld al tijdens de opleiding van nieuwe agenten aandacht aan te besteden", zegt Theo van der Plas, programmadirecteur Digitalisering en Cybercrime. De politie maakte vandaag bekend dat er tweeduizend bodycams worden aangeschaft.
Deze posting is gelocked. Reageren is niet meer mogelijk.